Mae ymadroddion a chymalau fel blociau adeiladu ar gyfer brawddegau. Mae'r ddau yn chwarae rhan hanfodol, ond mae cymalau yn arbennig oherwydd eu bod yn syniadau cyflawn a all sefyll ar eu pen eu hunain. Meddyliwch amdanynt fel brawddegau cyflawn o fewn brawddegau mwy.
Mae ymadroddion yn grwpiau o eiriau sy'n gweithio gyda'i gilydd ond nad ydyn nhw'n mynegi meddwl cyflawn. Maent yn aml yn gweithredu fel rhan o frawddeg, gan ychwanegu manylion neu wybodaeth.
Mae cymalau, ar y llaw arall, yn cynnwys pwnc (pwy neu beth mae'r frawddeg yn sôn amdano) a berf (beth mae'r gwrthrych yn ei wneud neu'r weithred sy'n digwydd). Gallant wneud synnwyr ar eu pen eu hunain ac nid ydynt yn dibynnu ar weddill y frawddeg i gael eu deall.
Mae deall ymadroddion a chymalau yn hanfodol mewn gramadeg Saesneg oherwydd eu bod yn ein helpu i adeiladu brawddegau clir ac ystyrlon. Maent yn rhoi strwythur a dyfnder i'n hysgrifennu, gan ganiatáu i ni fynegi syniadau yn fwy effeithiol. Gall gwybod sut i'w defnyddio'n iawn wneud eich gwaith ysgrifennu yn gryfach ac yn fwy deniadol i ddarllenwyr.
Beth yw Ymadrodd?
Casgliad o eiriau yw ymadrodd a all gynnwys rhannau pwysig o frawddeg, megis enw neu ferf. Fodd bynnag, yn wahanol i frawddeg gyflawn, nid oes gan ymadrodd bwnc (yr un sy'n gwneud y weithred) a rhagfynegiad (sy'n dweud wrthych beth mae'r gwrthrych yn ei wneud). Yn lle hynny, mae'n ychwanegu manylion neu wybodaeth at frawddeg trwy siarad am y pwnc, gwrthrych, berf, neu gyd-destun.
Er enghraifft, os dywedwch, “yr hen dŷ ger yr afon,” mae’r grŵp hwn o eiriau yn ffurfio ymadrodd, gan ddarparu manylion ychwanegol am yr enw “ty.” Mae ymadroddion yn gwneud brawddegau yn fwy disgrifiadol neu benodol.
Cofiwch, er bod brawddegau yn cynnwys ymadroddion, efallai na fydd cymryd ymadrodd allan o frawddeg yn ei gwneud yn frawddeg gyflawn ar ei phen ei hun. Mae ymadroddion yn cydweithio â geiriau eraill i gyfleu cyflawn meddyliau a syniadau.
Mae deall ymadroddion yn hanfodol wrth lunio brawddegau sy'n cyfleu'r neges fwriadedig yn effeithiol. Maent yn gweithredu fel blociau adeiladu hanfodol sy'n ychwanegu dyfnder a manylder i'n hiaith, gan ein helpu i fynegi ein hunain yn fwy manwl gywir.
8 Math o Ymadroddion mewn Gramadeg Seisnig
Ym myd gramadeg Saesneg, mae gwahanol fathau o ymadroddion yn chwarae rolau amrywiol. Daw'r ymadroddion hyn, sy'n hanfodol ar gyfer llunio brawddegau, mewn wyth ffurf wahanol:
1. Ymadroddion Enwog
Mae ymadrodd enw yn cynnwys enw a geiriau sy'n ei ddisgrifio. Er enghraifft, yn y frawddeg “Bydd y myfyriwr dawnus, clyfar yn graddio,” yr ymadrodd enw yw “y myfyriwr dawnus, clyfar.” Mae fel grŵp geiriau sy’n dweud wrthym am berson, lle, peth, neu syniad.
Mae ansoddeiriau, geiriau sy'n disgrifio enwau, yn rhan o ymadroddion enw hefyd. Maent yn helpu i roi mwy o fanylion am yr enw. Mae deall ymadroddion enwau yn ein helpu i adeiladu brawddegau gwell, gan wneud ein hysgrifennu yn fwy disgrifiadol a diddorol. Mae fel cael teclyn arbennig i greu lluniau cliriach yn ein meddyliau pan fyddwn ni darllen neu ysgrifennu.
2. Ymadroddion Berf
Mae ymadrodd berf yn cynnwys berf a'i geiriau sy'n disgrifio neu'n addasu'r weithred. Er enghraifft, yn "Mae'r gath yn cysgu'n dawel," ymadrodd y ferf yw "cysgu'n dawel." Mae'r ymadroddion hyn yn mynegi gweithredoedd, cyflyrau, neu ddigwyddiadau mewn brawddeg. Gallant gynnwys berfau ategol (fel “yw,” “oedd,” neu “bydd”) ac adferfau (fel “yn gyflym,” neu “yn hapus”) sy’n rhoi mwy o fanylion am y weithred.
Mae deall ymadroddion berfol yn helpu i ddeall sut mae gweithredoedd yn digwydd a'u naws mewn brawddegau. Er enghraifft, mae “Roedd hi wedi bod yn ymarfer yn ddiwyd” yn dangos yr ymadrodd ferf “wedi bod yn ymarfer yn ddiwyd,” gan ddangos yr ymdrech barhaus a roddodd ar waith.
Darllenwch hefyd: Geiriau Slang Americanaidd
3. Ymadroddion Gerund
Mae ymadrodd gerund yn dechrau gyda berf sy'n gorffen mewn -ing, gan weithredu fel enw. Er enghraifft, “Mae darllen llyfrau yn bleserus.” Yma, mae “llyfrau darllen” yn gweithredu fel yr ymadrodd gerund. Mae'r ymadroddion hyn yn bynciau, gwrthrychau, neu'n ategu mewn brawddegau. Gallant gynnwys addaswyr, fel ansoddeiriau neu adferfau.
Mae adnabod ymadroddion gerund yn helpu i ddeall eu rôl mewn brawddegau. Maent yn dynodi gweithredoedd neu weithgareddau ac maent yn hollbwysig wrth lunio brawddegau clir a chryno. Mae adnabod a defnyddio ymadroddion gerund yn gywir yn gwella sgiliau cyfathrebu, cynorthwyo gydag ysgrifennu a siarad effeithiol. Mae meistroli'r strwythurau hyn yn hwyluso gwell dealltwriaeth o strwythur brawddegau a gramadeg.
4. Ymadroddion Berfenw
Mae ymadrodd berfenw, sy'n dechrau gyda'r gair “to,” yn cynnwys berf berfenw. Mae’n dangos beth mae rhywun eisiau neu’n bwriadu ei wneud. Er enghraifft, yn y frawddeg “Breuddwyd Gerard yw astudio’r clasuron,” yr ymadrodd berfenw yw “astudio’r clasuron.” Mae’n egluro dyhead Gerard i ddysgu am lenyddiaeth neu bynciau clasurol. Gall ymadroddion berfenw fynegi nodau, dymuniadau, neu ddibenion mewn ffordd glir a chryno.
Mae'r ymadroddion hyn yn aml yn dilyn berfau fel "eisiau," "cynllun," neu "gobaith." Mae eu deall yn helpu i adnabod bwriadau neu amcanion rhywun mewn brawddeg.
5. Ymadroddion Priodol
Mae ymadrodd appositive yn ychwanegu manylion ychwanegol am enw. Mae’n grŵp o eiriau sy’n cael eu gosod gan atalnodau sy’n rhoi mwy o wybodaeth am yr enw. Er enghraifft, yn y frawddeg “Mae fy mrawd, Malcolm, yn wyddonydd,” “Malcolm” yw’r ymadrodd cadarnhaol sy’n dweud mwy am “fy mrawd.”
Mae'r ymadroddion hyn yn darparu manylion hanfodol neu nad ydynt yn hanfodol. Maent yn helpu i egluro neu ychwanegu gwybodaeth ddiddorol at frawddeg. Boed yn adnabod person yn ôl ei berthynas neu’n cynnig ffeithiau ychwanegol, mae ymadroddion cadarnhaol yn gwneud brawddegau’n fwy disgrifiadol a deniadol.
6. Ymadroddion Cyfranogol
Mae ymadrodd cyfranogol yn dechrau gyda berf sy'n addasu i weithredu fel ansoddair neu enw. Mae'n helpu i egluro gweithredoedd neu ddisgrifio pethau mewn brawddeg. Er enghraifft, yn y frawddeg, “Ar ôl gorffen ei waith cartref, aeth Jac i’r gwely,” yr ymadrodd cyfranogol yw “Ar ôl gorffen ei waith cartref.” Mae’n ychwanegu mwy o fanylion drwy sôn am yr hyn a ddigwyddodd cyn i Jac fynd i’w wely.
Mae'r ymadroddion hyn, a ffurfiwyd o gyfranogwyr presennol neu orffennol, yn gwneud brawddegau'n fwy diddorol ac yn rhoi gwybodaeth ychwanegol am weithredoedd neu bynciau. Maen nhw fel cynhwysyn cyfrinachol sy'n blasu sut rydyn ni'n mynegi ein hunain yn ysgrifenedig.
7. Ymadroddion Arddodiadol
Mae ymadrodd arddodiadol yn defnyddio geiriau fel “ymlaen,” “yn,” neu “gyda” i ddangos ble neu sut mae rhywbeth. Cymerwch y frawddeg hon: “Pibodd y pobydd eisin ar y gacen.” Yma, yr ymadrodd arddodiadol yw “ar y gacen,” yn dweud wrthym i ble aeth yr eisin. Gall yr ymadroddion hyn ddweud am le, amser, cyfeiriad, neu berthynas. Er enghraifft, “o dan y bwrdd,” “yn ystod y dydd,” neu “gyda fy ffrind.”
Maent yn ychwanegu manylion at frawddegau, gan eu gwneud yn gliriach. Mae deall ymadroddion arddodiadol yn helpu wrth ysgrifennu a siarad oherwydd eu bod yn rhoi mwy o wybodaeth am y pwnc a'r hyn sydd o'i amgylch, gan wneud brawddegau'n fwy disgrifiadol a diddorol.
8. Ymadroddion Absoliwt
Mae ymadrodd absoliwt yn cynnwys pwnc heb ferf gweithredu ac yn addasu brawddeg gyfan. Er enghraifft, ystyriwch y frawddeg, “Fe adawodd yr ystafell, ei gluniau’n siglo.” Yma, nid oes gan yr ymadrodd absoliwt “ei gluniau'n siglo” ferf ond mae'n ychwanegu manylion disgrifiadol.
Mae'r ymadroddion hyn fel arfer yn cynnwys enw a chyfranogiad (ffurf -ing neu -ed o ferf). Maent yn darparu gwybodaeth ychwanegol am y prif gymal, yn aml yn mynegi gweithredoedd ar yr un pryd neu amodau. Er nad yw'n frawddeg gyflawn ar ei phen ei hun, mae ymadrodd absoliwt yn gwella dealltwriaeth trwy gynnig cyd-destun neu ddisgrifiad ychwanegol. Gallant ddod â bywiogrwydd a dyfnder i ysgrifennu, gan beintio darlun manylach i'r darllenydd.
Darllenwch hefyd: 85 Enghreifftiau o Gyffelybiaethau
Beth yw Cymal?
Mae cymal yn grŵp o eiriau sy'n ffurfio rhan o frawddeg ac yn mynegi syniad cyflawn. Mae dwy ran hanfodol i bob cymal: goddrych (y prif berson, peth, neu syniad) a berf (gweithred neu gyflwr bod). Gallant sefyll ar eu pen eu hunain fel brawddeg neu gydweithio o fewn brawddeg fwy. Mae brawddegau'n cynnwys cymalau annibynnol, a all sefyll ar eu pen eu hunain, a chymalau dibynnol, sy'n dibynnu ar gymal annibynnol i gwblhau eu hystyr.
Er enghraifft, yn y frawddeg “Cerddodd y gath y llygoden,” “Y gath” yw’r goddrych, a “chwydu” yw’r ferf, sy’n ei wneud yn gymal annibynnol oherwydd gall sefyll ar ei ben ei hun. Fodd bynnag, yn y frawddeg “Pan aeth y gath ar ôl y llygoden,” mae “Pan aeth y gath ar ôl y llygoden” yn gymal dibynnol sydd angen mwy o wybodaeth i ffurfio meddwl cyflawn.
Mae deall cymalau yn ein helpu i greu brawddegau sydd wedi'u strwythuro'n dda a chyfleu syniadau clir. Maent yn ein galluogi i ddisgrifio gweithredoedd, cyflyrau, lleoliadau, a mwy am y pynciau rydyn ni'n eu trafod.
4 Math o Gymalau mewn Gramadeg Seisnig
Mewn gramadeg Saesneg, mae pedwar prif fath o gymalau, pob un yn cyflawni pwrpasau penodol wrth lunio brawddegau. Mae'r cymalau hyn yn chwarae rhan hanfodol wrth fynegi syniadau a chysylltu meddyliau o fewn brawddeg.
1. Prif Gymalau mewn Brawddeg
Mae prif gymal mewn brawddeg yn cynnwys goddrych a berf. Gall fod yn frawddeg ar ei phen ei hun neu gellir ei chyfuno â rhan arall i roi mwy o fanylion. Er enghraifft, yn llyfr Leo Tolstoy War and Peace, mae brawddeg syml, “Drops dripped.” Yma, “diferion” yw’r enw, a “diferu” yw’r ferf, gan greu’r prif gymal.
Pan gyfunir dau brif gymal â choma a chyswllt cydgysylltu, maent yn ffurfio brawddeg gyfansawdd. Enghraifft fyddai, “Roedd fy nghi yn aflonydd, felly aethon ni am dro.”
Y prif gymalau yw blociau adeiladu brawddegau. Maent yn cynnwys yr elfennau hanfodol sy'n cyfleu meddyliau cyflawn. Er enghraifft, mae “Cysgodd y gath” yn brif gymal oherwydd bod ganddi destun (“y gath”) a berf (“cysgu”), gan ffurfio syniad cyflawn.
Mae deall prif gymalau yn helpu i lunio brawddegau ystyrlon. Maen nhw'n rhoi strwythur ac eglurder i'r hyn rydyn ni'n ei gyfathrebu, gan ganiatáu i ni fynegi ein syniadau'n fwy effeithiol.
2. Cymalau Isradd
Mae is-gymal, a gysylltir yn aml gan eiriau fel “oherwydd,” “fel,” neu “tra,” yn rhan lai o frawddeg sy'n gysylltiedig â'r prif syniad. Gall hefyd ymuno â’r prif gymal gan ddefnyddio geiriau cydgysylltu fel “neu,” “ond,” neu “eto.” Wrth sefyll ar ei ben ei hun, gall is-gymal ymddangos fel brawddeg gyflawn, ond mae angen gair cysylltiol i wneud synnwyr o fewn y cyd-destun mwy.
Er enghraifft, cymerwch y frawddeg “Cwympodd oherwydd iddo gael ei faglu.” Yma, “oherwydd iddo gael ei faglu” yw’r is-gymal, gan ychwanegu mwy o fanylion at pam y syrthiodd. Nid yw’n mynegi meddwl cyflawn ar ei ben ei hun ond mae’n ategu’r prif syniad yn y frawddeg.
Mae is-gymalau yn rhoi gwybodaeth ychwanegol, yn egluro manylion, neu'n dangos perthnasoedd rhwng gwahanol rannau o ddedfryd. Maent yn ychwanegu dyfnder a chymhlethdod i'n cyfathrebu trwy ddarparu mwy o gyd-destun ac esboniad. Mae deall sut mae'r cymalau hyn yn gweithredu o fewn strwythur brawddeg yn helpu i adeiladu cyfathrebu cliriach a mwy manwl gywir.
3. Cymalau Ansoddeiriau
Mae cymal ansoddeiriol a elwir weithiau yn gymal adferfol, yn rhan o frawddeg na all sefyll ar ei phen ei hun ac sy'n gysylltiedig â'r brif frawddeg gan eiriau fel “pwy,” “pwy,” “pwy,” “pa,” neu “hynny .” Gall hefyd gysylltu trwy eiriau fel “pryd,” “ble,” neu “pam.” Yn syml, mae'n rhoi gwybodaeth ychwanegol am enw neu ragenw yn y brif frawddeg.
Dychmygwch hyn: pan fyddwch chi'n ychwanegu manylion at frawddeg am berson, peth, neu hyd yn oed sefyllfa, efallai eich bod chi'n defnyddio cymal ansoddeiriol. Er enghraifft, yn y frawddeg, “Gwaeddodd pan gollodd Brad hi,” y rhan “pan y’i dympiodd Brad hi” yw’r cymal ansoddeiriol. Mae'n esbonio mwy am yr amser neu'r sefyllfa sy'n achosi'r crio.
Mae'r cymalau hyn yn helpu i wneud ein brawddegau yn gyfoethocach ac yn gliriach. Maent yn darparu manylion mwy penodol sy'n ein helpu i ddeall pwy, beth, pryd, ble, pam, neu sut mewn sefyllfa. Boed yn ddisgrifio person, lle, neu ddigwyddiad, mae cymalau ansoddeiriau yn ychwanegu dyfnder a chyd-destun i'r hyn rydyn ni'n ei ddweud.
4. Cymalau Enwau
Mae cymal enw yn debyg i ran arbennig o frawddeg sy'n cymryd lle enw. Dychmygwch fod gennych frawddeg: “Mae’r fedal aur yn mynd i’r enillydd.” Wel, gallwch chi ei newid ychydig a dweud, “Mae'r fedal aur yn mynd i bwy bynnag sy'n ennill y ras.” Gweld beth ddigwyddodd yno? Camodd “Pwy bynnag sy'n ennill y ras” i'r adwy “yr enillydd.” Dyna'r cymal enwol yn gwneud ei beth!
Meddyliwch am gymal enw yn lle enw rheolaidd, ond mae ychydig yn fwy ffansi. Nid un gair yn unig ydyw; mae'n grŵp cyfan o eiriau sy'n gweithredu fel enw. Felly, yn lle dweud rhywbeth syml fel “person” neu “lle,” rydych chi'n defnyddio brawddeg fach gyfan i wneud y swydd.
Pan welwch gymal enw, mae fel dod o hyd i ddarn cyfrinachol mewn brawddeg. Mae yno, yn gwneud gwaith enw, ond mae ychydig yn hirach ac yn fwy manwl. Mae'n eithaf cŵl sut y gallwn newid pethau mewn brawddegau i'w gwneud yn fwy diddorol, iawn?
Darllenwch hefyd: 59 Enghreifftiau o Drosiadau
Cymalau vs Ymadroddion mewn Brawddegau
Pan fyddwn yn ysgrifennu brawddegau, mae'n bwysig deall y gwahaniaeth rhwng cymalau ac ymadroddion. Syniad cyflawn gyda goddrych a berf yw cymal. Ar y llaw arall, mae ymadrodd yn gasgliad o eiriau sy'n ychwanegu manylion at bynciau neu wrthrychau mewn brawddeg ond nad yw'n ffurfio meddwl cyflawn ar ei ben ei hun.
Mae angen cymalau, yn enwedig rhai isradd neu berthnasol, yn aml cysyllteiriau i ymuno â nhw i'r brif frawddeg. Er yr ychwanegiad hwn, maent yn dal i gynnwys goddrych a berf. Mewn brawddegau cymhleth, gallai cymalau gynnwys un neu ddau o ymadroddion, ond ni all yr ymadroddion hyn weithredu'n annibynnol.
Er enghraifft, ystyriwch hyn: “Roedd y gath, yn eistedd ar y mat, yn erlid y llygoden.” Yma, mae “eistedd ar y mat” yn ymadrodd sy'n addasu'r pwnc “cath.” Fodd bynnag, mae “Y gath erlid y llygoden” yn gymal cyflawn sy'n ffurfio syniad llawn.
Mae deall cymalau ac ymadroddion yn helpu i lunio brawddegau sy'n cyfleu meddyliau cyflawn ac yn rhoi manylion ychwanegol. Mae cymalau yn rhoi strwythur a chydlyniad i frawddegau trwy gyflwyno syniadau cyflawn, tra bod ymadroddion yn cyfoethogi brawddegau trwy ychwanegu elfennau disgrifiadol heb ffurfio meddyliau cyflawn eu hunain.
Gadael ymateb