Euskaldunek ezaugarri fisiko eta ezaugarri fisiko zehatzak dituzte, hala nola sudur lauak kolpeekin, azal zurbila eta ile iluna, eta oso altuak edo oso motzak izan daitezke. Odol mota arraroa ere badute O negatiboa, kopuru handietan.
Nortasunari dagokionez, euskaldunak gogorrak eta irmoak direla uste izan ohi da. Ozen hitz egiteagatik eta edatea, parranda egitea eta janari ona estimatzea bezalako jarduerekin gozatzeagatik ezagunak dira. Independentzia eta askatasuna oso baloratzen dituzte.
Hala ere, garrantzitsua da gogoratzea ezaugarri hauek orokortzeak besterik ez direla eta ez direla euskal eskualdeko gizabanako guztiei aplikatzen. Pertsonak bakarrak dira eta ez dira estereotipoetan oinarrituta epaitu behar.
Euskal Herria Ezaugarri Fisikoak eta Izaera Ezaugarriak
1. Oso altua
Espainia eta Frantzia arteko eremu batean bizi diren euskaldunak, oro har, bizilagunak baino altuagoak dira. Euskal gizonek, batez beste, 5 oin 10 edo 11 zentimetro inguruko altuera dute. Baina horrek ez du esan nahi denek altuera hori dutenik. Gizon euskaldun batzuk askoz altuagoak dira, beste batzuk, berriz, askoz baxuagoak. Batez besteko altuera erdiko puntu bat besterik ez da, ez altuera ohikoena.
Interesgarria da euskaldunen arteko altuera-aldeak jaioterriko eskualde zehatzekin lotuta daudela. Mendialdekoak kostaldekoak baino baxuagoak dira. Beraz, Euskal Herrian, baliteke pertsona oso altuak edo baxuak topatzea, eta desberdintasun horiek nondik datorrenarekin lotuta daude.
1. Sudur Laua
Euskaldunen ezaugarri fisiko ezagunenetako bat sudur berezia da, lau samarrak eta beherantz doan punta batekin. Irten den erromatarren sudurra ez bezala, euskal sudurra leunki makurtzen da, itxura lauagoa emanez. Ezaugarri bereizgarri honek bereizten ditu. Garrantzitsua da kontuan izan ezaugarri fisikoak, sudurra barne, asko alda daitezkeela edozein talde etnikoko pertsonen artean. Jendearen itxurak genetikaren eta ingurumen-faktoreen arteko elkarreragin konplexu batek eragiten du. Desberdintasun indibidualak azpimarratzeak eta aniztasuna ospatzeak kultura eta komunitate ezberdinen arteko ulermena eta estimua sustatzen lagun dezake.
Era berean, irakurri: 12 Galesko jendea Ezaugarri fisikoak eta ezaugarriak
3. Azala zurbila
Espainia iparraldean eta Frantziako hegoaldean bizi diren euskaldunak nabarmentzen dira azal zurbilagatik, azal iluneko espainiar eta frantziar hegoaldeko bizilagunekin alderatuta. Deigarria ez da haien azal argiagoa, baizik eta kolore arrosa koloreko azalaren prebalentzia ere oliba-tonu tipikoen ordez. Mediterraneoko eskualdea. Ezaugarri berezi honek euskal gizabanako askok masail arrosak dituztela esan nahi du, bereizten dituena. Larruazal-tonuaren desberdintasun hori beren identitate etnikoaren alderdi nabarmena da, eta Europako kideen artean erraz identifika daitezke.
4. Ile iluna
Larruazal tonu argiagoak izan arren, euskaldunen ezaugarri fisiko nabarmenetako bat bere ile iluna da, eskualdeko tipikoa. Ile ilehoria arraroa da haien artean; aldiz, ile beltza eta marroi iluna ohikoa da. Azal garbiaren ile ilunarekin duen kontraste hori bereizgarria da euskal jendetzaren artean. Haien azala argiagoa izan daitekeen arren, haien ile-koloreak beren tonu tradizionaletan oso errotuta jarraitzen dute, talde ezberdinen artean nabarmentzen direlarik. Konbinazio berezi honek eskualdearen osaera genetikoa eta ondare kulturala islatzen ditu, euskal biztanleriaren barnean dagoen aniztasun interesgarria nabarmentzen du.
Euskal herritarrek, Espainiako eskualde bateko talde batek, odol mota berezia du. Inoren odol-tipoa ikusita ezin jakin arren, euskal herritarren gehiengoak O odol mota du. Hau bakarrik ez da arraroa, nazio askok O motako odolaren prebalentzia handia baitute. Euskal herritarrak nabarmentzen dituena Rhesus negatiboko odol tasa altua da.
5. Odol negatiboa
Rhesus negatiboa odol nahiko arraroa da Rhesus odol positiboarekin alderatuta. Euskal herritarrek O motako eta Rhesus negatiboa odolaren konbinazioa dute, eta munduan O negatiboen odol agerpen handiena duten taldeetako bat da. Odol mota hau oso arraroa da eta pertsona baten odol mota ezezaguna denean larrialdi egoeretan erabil daiteke, beste odol mota guztiekin bateragarria delako. Barne-ezaugarri bat izan arren, euskal herritarren artean Odol negatiboaren prebalentzia bere osaera genetikoaren alderdi liluragarri eta bereizgarria da.
6. Sendoa eta erabakia
Euskara eta euskal kultura oso bereziak dira munduko besteekiko desberdinak direlako. Euskara inongo hizkuntza taldetakoa ez den hizkuntza berezia da. Berezitasun hori euskal herriaren historia luzetik dator. Aspalditik daude, eta horrek berezi egiten ditu.
Euskal herritarrak indartsuak eta erabakiak izateagatik dira ezagunak. Milaka urtetan beste nazio asko aldatu edo desagertu diren bitartean, euskaldunak berdin mantendu dira. Gobernu eta inperio ezberdinei aurre egin diete, baina beti lortu dute euren nortasuna mantentzea. Honek euren indarra eta erresilientzia erakusten ditu.
Gogortasun eta irmotasun horren atzean dagoen arrazoia antzinako ondarean dago. Euskaldunek euren nortasuna moldatu duen historia aberatsa dugu. Aurreratu zituzten erronkak gorabehera, hizkuntzari, kulturari eta bizimoduari eutsi diote. Horrek munduan komunitate bakarra eta iraunkorra bihurtzen ditu. Indartsu mantentzeko eta beren tradizioak bizirik mantentzeko duten gaitasuna beren izpiritu eta determinazio nabarmenaren lekuko da.
Era berean, irakurri: 11 alemaniar pertsonaren ezaugarri fisikoak eta izaeraren ezaugarriak
7. Askatasuna eta Independentzia
Askotan euskal herritarrak askatasuna eta independentzia sakon baloratzen dituela uste da. Uste hori, neurri batean, ETA taldearen ekintzetik dator, nahiz eta euskal herritar guztiek ez duten indarkeria edo jarduera kriminala onartzen. Euskal gizabanako batzuek nazio bereizi bat nahi dute Espainiatik eta Frantziatik aparte, non euren burua gobernatzeko. Independentzia nahi hori aspaldiko testuinguru kultural eta historiko batean dago errotuta.
Euskal eskualdeak, Espainia eta Frantziaren arteko muga-eremuan kokatuta, bere hizkuntza, tradizio eta ohitura propioak dituen identitate berezia du. Eskualde honetako pertsona batzuek autogobernuaren ideian sinesten dute, non beren lege eta politikei buruzko erabakiak har ditzaketen. Guztiek ideia hori onartzen ez badute ere, badago euskal biztanleriaren zati handi bat amesten duen etorkizuna non bere herrialde independentea izan, Espainiaren eta Frantziaren kontroletik aske. Askatasun eta autogobernu nahi horrek euskal herritar askok ondarearen inguruan sentitzen duten identitate eta harrotasun sendoa islatzen du.
8. Janari kantitate izugarria
Euskal Herrian, uste da euskaldunek janari kopuru izugarria jaten dutela otorduetan. Ideia hori gehiegizkoa bada ere, egia da askotan euskal otorduak hainbat plater izaten dituela. Frantziako eta Espainiako bizilagunen antzera, euskal herritarrek asko baloratzen dute sukaldaritza tradizioak. Jatetxeetan edo etxeko sukaldeetan, otordu gorenak, askotarikoak eta elikagarriak prestatzeaz harro daude.
Horrek esan nahi du plater gozo eta orekatuak espero ditzakezula Euskal Herrian afaltzean. Bertatik hamaiketakoa postreetara, euskal sukaldaritza kalitate eta barietateagatik da ezaguna, eta janari ona maite duen edonorentzat esperientzia atsegina da. Bisitaria edo bertakoa izan, litekeena da euskal herriaren sukaldaritza ondare aberatsaz gozatzea, non otordu bakoitza zapore eta tradizioen ospakizuna den. Beraz, janari zalea bazara, euskal sukaldaritza arakatzeak sorpresa gozoz eta aberastasun kulturalez betetako abentura atsegina agintzen du.
9. Ahots Ozenak
Zenbait tokitan, Espainian eta Latinoamerikako herrialde askotan bezala, jendeak uste du euskaldunak oso ozen eta ilusioz hitz egiten duela. Estereotipo hau irrintzi izeneko euskal tradizio zahar batetik etor liteke, non artzainek dei ozenak erabiltzen zituzten. Euskal herritar guztiek egunero ozen hitz egiten ez badute ere, tradizio horrek eragina izan dezake jendeak haiek hautemateko moduan.
Tradizio hori bizi duten turistek gogoan izan dezakete eta euskaldunek ozen hitz egiten dutela uste dute, nahiz eta guztiontzat egia ez izan. Beraz, estereotipo hori hedatu da praktika kultural berezi hori dela eta. Turistek dei ozen horiek erabiliz euskaldunekin topo egiten dutenean, beti ozen hitz egiten dutelako ustea indartzen du, nahiz eta haien kulturaren zati bat baino ez den eta ez denbora guztian nola hitz egiten duten.
Era berean, irakurri: 11 Pertsiar herria Ezaugarri fisikoak eta estereotipoak
10: Jaiak eta Festa
Euskal Herrian jendeari gustatzen zaio ospatzea eta ondo pasatzea. Jaialdi eta festa ugari egiten dituzte, non denak gozatzeko elkartzen diren. Euskal herritarrak parrandarako zaletasunagatik dira ezagunak eta ez dute ospatzeko arrazoirik aurkituko.
Parrandan egiten dutenean, askotan, asko edaten dute. Ez da erraza esatea beren parranda-ohiturak edangarri egiten dituen ala estereotipo bat besterik ez den, baina euskaldun baten irudia nahiko ohikoa da edaria eskuan festaz gozatzen. Jai espiritu hori oso errotuta dago euren kulturan, eta ez da arraroa jendea trago batekin gizarteratzen ikustea ekitaldi hauetan.
Inauteri bizietatik hasi eta ekitaldi berezietara, euskal herritarrek elkartzeko, dantzatzeko eta bizitzaz gozatzeko aukera guztiak aprobetxatzen dituzte. Ospakizunekiko duten zaletasunak gizarte-eszena bizia sortu du, Euskal Herria jaiak eta edatea sarritan batera doazen leku bihurtuz.
Utzi erantzun bat