Kulesi sihloko, sizoxoxa ngezibonelo ezihlukahlukene zamasiko nokuthi zimelelani.
Isiko liwubuntu bemvelo kanye nenkolelo yomuntu. Uma umuntu engazihlanganisi nesiko elithile, kuba nzima ukucacisa ukuthi ungubani ngempela.
Umhlaba ubulokhu uyindawo lapho abantu benamasiko futhi bewenza amasiko ahlukene. Isiko lesizwe esithile lisekhona nanamuhla ngoba selidluliselwe esizukulwaneni esilandelayo.
Siyakwazi ukwazi okumbalwa ngamasiko ethu ngoba agcinwe yilabo abafika ngaphambi kwethu.
Amasiko amasha avele emashumini ambalwa eminyaka adlule futhi sizoxoxa ngawo amaningi kulokhu okuthunyelwe. Hlala nathi njengoba sixoxa ngezibonelo ezinhle kakhulu zesiko.
Yini Amasiko?
Isiko liye lachazwa ngokuphindaphindiwe yizazi ezihlukahlukene. Isiko wubunikazi beqembu elithile labantu, elihlanganisa ulimi, inkolelo, umculo, ukudla, ukubaluleka, kanye nemikhuba yomphakathi.
Zonke izinhlanga ezitholakala ebusweni bomhlaba zinomlando wazo. Kulula ukubona ukuthi umuntu ungowaluphi uhlanga uma sesilazi igama lakhe, ulimi alukhulumayo noma izinkolelo zakhe.
Nakuba sekuba nzima kulezi zinsuku ukuhlonza isizinda somuntu, ngenxa yokushintshwa kobunikazi ngezinqubo zokwelashwa.
Kodwa, sisengakwazi ukuhlonza umKristu, umSulumane, noma umJuda ngokusebenzisana okulula noma imvunulo yomuntu ngamunye. (I-ref)
Funda futhi: Kuyini Ukuhlukahluka Kwamasiko Futhi Kungani Kubalulekile?
Yiziphi Izakhi Zesiko?
Ngaphandle kwalokho, ukwabelana ngolimi olufanayo, imikhuba yezenhlalo, umculo, nenkolo, kuningi kakhulu ngesiko. Izinto zesiko zihlanganisa okulandelayo'
Izimpawu
Wonke amasiko akhona ebusweni bomhlaba namuhla agcwele izimpawu noma izinto ezimele okuthile okubalulekile. Kunezimpawu ezimele izinhlobo zokuxhumana okungasho lutho kanti ezinye izimpawu ziyizinto ezibonakalayo.
Ngokuvamile, kunezimpawu ezimbalwa ezingasho lutho. Okuvame kakhulu ukuxhawula. Sibonile abantu bexhawula ukuze bavumelane ngesivumelwano noma babonise izenzo zobungane kwabanye.
Lokhu kuvame kakhulu emiphakathini eminingi kodwa kukhona abangakwemukeli noma abangakusebenzisi. Ukuxhawula kubonisa isenzo sobungani nokwamukelana.
Sibone abesilisa nabesifazane bexhawulana ngemuva komdlalo wokuncintisana. Amasosha asempini amukela isivumelwano sokuvala isivumelwano nawo axhawulane njengophawu lokwamukela ukuthula.
Ukuxhawula futhi kuwuphawu lokubingelela umuntu onobungane.
Lesi sivame kakhulu kodwa eminye imiphakathi emhlabeni wonke inezimpawu zayo ezingasho lutho. AmaShayina namaJapane aziwa ngokugebisa amakhanda awo njengophawu lokubingelela.
Amanye amasiko emhlabeni wonke nawo anawo. Kungaba ukuhambisa ingxenye ethile yomzimba, noma ukuphakamisa izandla ukudlulisa imizwa noma imibono.
Ulimi
Ulimi lungenye yezinto ezibaluleke kakhulu ekuboneni isizinda somuntu. Izizwe emhlabeni zikhuluma izilimi ezahlukene. Uma isikhulumi esingesona somdabu sesiNgisi sikhuluma ulimi, kungenzeka sihlonze ubuzwe babo ngokusebenzisa indlela yabo yokuphimisa.
Kuwo wonke umlando wesintu, ulimi belulokhu luyisithiyo. Naphezu kwalokho, abantu bakwazi nokuhweba emakhulwini eminyaka adlule. Ubuchopho bomuntu buhlukile futhi bunendlela yokuqonda abanye, ngisho noma bengakhulumi ulimi olufanayo.
Ulimi aluseyona inkinga enkulu njengoba singakwazi ukuhumusha izilimi esingaziqondi sisebenzisa amafoni ethu.
Izindlela
Sisesodabeni lwezibonelo ezinhle kakhulu zesiko.
Izinkambiso zigcizelela ukuziphatha komuntu. Yimithetho ehlelekile nengakahleleki yokuthi hlobo luni lokuziphatha olufanele futhi olwamukelekayo emphakathini.
Rituals
Amasiko emhlabeni wonke enza amasiko ahlukene futhi anencazelo ebalulekile. Ingane kufanele yamukele uguquko olulandelayo lwempilo yayo ngokwenza isiko.
Emasikweni amaningi, amasiko ayenziwa ukuze kuvezwe ubulili bomuntu ngamunye. Kwezinye izimo, amadoda ezizwe kufanele aqale izinsizwa zeminyaka ethile ukuze ziphawule ukudlulela kwazo ekubeni abantu abadala.
20 Izibonelo Ezinhle Zamasiko
Kubalulekile ukuthi umuntu azihlanganise nesiko elithile. Isiko ngokwemvelo likhomba ukuthi umuntu ukusiphi isizwe.
Ake sihlole izibonelo ezinhle kakhulu zesiko.
#1. Amasiko Esintu
Ngaphambi kokuba umhlaba ube idolobhana lomhlaba wonke, abantu babezihlalele bodwa futhi kukhona abasalondoloza izinto ngaleyo ndlela. Ngaleso sikhathi, amasiko ayechazwa endaweni ethile.
Abantu bawemukela amasiko abo emuva ngaleso sikhathi. Kwakuwukulalela umculo wesintu, kugqokwe imvunulo yesintu, nokupheka nokudla ukudla kwesintu.
Ukusebenzelana nomhlaba wangaphandle kudale igebe futhi namuhla, abantu abaningi abawugubhi isiko labo lendabuko. Bakhomba kuphela njengabantu abavela kuleso sifunda kodwa bazi okuncane noma abazi lutho ngesiko labo lendabuko.
Funda futhi: Amathiphu Okukhetha Ikolishi Elilungile Noma Inyuvesi
#2. Isiko Lomdabu
Isiko lomdabu likhuluma ngesiko labantu bomdabu ababehlala ezwenikazi ngaphambi kokufika kwamakoloni. Isibonelo abantu baseSioux baseNyakatho Melika ngaphambi kokuba uChristopher Columbus afike kuleli zwekazi ngekhulu le-15.
Abantu boMdabu base-Australia kanye nabantu baseMaori baseNew Zealand babenamasiko abo omdabu ngaphambi kokufika kwabaseYurophu. Lokhu sikubonile futhi ezwenikazi lase-Afrika phakathi nekhulu le-16.
#3. Isiko le-inthanethi
Isiko le-inthanethi laba khona ngeminyaka yawo-1980, kodwa laduma kakhulu maphakathi nawo-1990. Kusukela maphakathi nawo-1990s, i-inthanethi ikhule kakhulu, ixhuma abantu, futhi yenza umhlaba ube idolobhana lomhlaba wonke.
Isiko le-inthanethi lisho intuthuko entsha kanye nendlela abantu emhlabeni jikelele abaxhumana ngayo. Akumele sikhathazeke ngokuthi ibanga noma ulimi luyisithiyo ekuxhumaneni.
Ukwethulwa kwezinkundla zokuxhumana ekuqaleni kwawo-2000 kusivumele ukuthi sixhumane nabantu bezizwe ezahlukene. Kuye kwaba futhi umthombo wokuziphilisa ezigidini zabantu laphaya.
#4. Amasiko Abusayo
Isiko elibusayo lingesinye sezibonelo ezinhle kakhulu zesiko.
Isiko elibusayo limelela izimiso ezibalulekile emphakathini. Ngokwesibonelo, thatha i-United States, lapho isiko elibusayo kuyisiko laseNtshonalanga.
Kodwa masingakhohlwa ukuthi i-United States iyisizwe esinamasiko amaningi, ngakho akhona amanye amasiko akhona phakathi kweMelika. Zihlanganisa amasiko ase-Afrika-American, American-Italian, Mexican-American, Asian-American, kanye namasiko ase-Irish-American.
#5. I-Counterculture
I-Countercultures iyaphikisana futhi izomelana namasiko abusayo amukelwa abaningi. Ama-subcultures avame ukwamukelwa noma ukubekezelelwa isiko elibusayo, ukusho okungenani.
Ngasekupheleni kweminyaka yawo-1990, kwaba khona inhlangano emelene nokuhwebelana kwembulunga yonke futhi yayimele i-counterculture evelele.
#6. Isiko lamaShayina
I-China isengenye yezizwe zasendulo emhlabeni ezinefa elicebile lamasiko elisukela emakhulwini eminyaka edlule. AmaShayina asungula isibhamu, itiye, iziqhumane nephepha.
Isiko lamaShayina nesiko laseNtshonalanga lingafaniswa. Womabili amasiko abusayo futhi agujwa kabanzi emhlabeni wonke namuhla.
Isiko laseNtshonalanga lihlukile esikweni lamaShayina, njengoba lesi sakamuva siwumphakathi ogxile kakhulu ngokwezikhundla.
#7. Isiko lamaSulumane
Isiko lamaSulumane lingesinye sezibonelo ezinhle kakhulu zesiko.
Yinkolo eqhutshwa izigidigidi zabantu emhlabeni jikelele futhi inomlando ocebile wamasiko. Umhlaba wama-Arabhu wasinika i-algebra, ukuhlinzwa, kanye nenyuvesi.
I-Islam yamukelwa kabanzi ezwenikazi lase-Asia nakwezinye izingxenye ze-Afrika. Inkolo esivumela ukuthi sibone labo abayenzayo ngezingubo zabo nangomculo.
#8. Isiko laseNtshonalanga
Isiko laseNtshonalanga liye lathonya izigidigidi zabantu emhlabeni wonke. Izwe laseNtshonalanga kukholakala ukuthi lixubene nenkolo yobuKrestu kanye nezimiso zaseYurophu.
Izwe laseNtshonalanga laba neqhaza elibalulekile ekukhuthazeni inkululeko, ukungahloniphi izwe, ubufazi, kanye nentando yeningi.
Ubugqila bekulokhu kuyisici esimnyama emlandweni wezwe laseNtshonalanga. Babengabacindezeli ngekhulu le-16 nele-17.
#9. Isiko LaseYurophu
Isiko laseYurophu nalo lathonya isiko laseNtshonalanga ngendlela ethile. Abahloli abafika ezweni elisha ekhulwini le-15 kwakungabaseYurophu.
Isiko laseYurophu lethule ubuciko obujabulisayo, ukudla, nomculo ezweni elisha. Ezemidlalo nazo zingenye yezinto ezinhle kakhulu isiko laseYurophu elethulwa emhlabeni omusha.
Funda futhi: Imibuzo eyi-100 yesu lokubuza abaholi abaphezulu
#10. I-Nordic Culture
Amazwe aseNordic angaphakathi kweNyakatho Yurophu kodwa anezimo zawo ezihlukile zamasiko.
IDenmark, iSweden, iFinland, iNorway, i-Iceland, ne-Faroe Island zonke izizwe zaseNordic. Lezi zizwe zihlanganyela umlando ofanayo wamaViking, kanye nomculo wendabuko.
Izizwe zaseNordic zingamanye amazwe athuthukayo kakhulu emhlabeni anemikhuba emihle yentando yeningi yezenhlalo.
#11. Isiko Lomhlaba Wonke
Isiko lomhlaba wonke lingesinye sezibonelo ezinhle kakhulu zesiko. Yavela ngasekupheleni kwekhulu lama-20 futhi abantu emhlabeni wonke babeyamukela.
Ngokuvamile, isiko lomhlaba wonke likhuthazwa kakhulu ngosizo lwezikhungo zamazwe ngamazwe. Isibonelo yiNhlangano Yezizwe (UN) kanye ne-Amnesty International.
Lezi zikhungo zamazwe ngamazwe zihlanganyela umgomo ofanayo futhi okungukuvikela amalungelo abantu ayisisekelo, imikhuba yezwe, kanye nenhlonipho yomphakathi.
#12. Isiko lama-Amish
Isiko lama-Amish limelana nokusha izwe lobuchwepheshe futhi samukela ngokuphelele izindlela zakudala zobuKristu.
Iqembu lezamasiko elivamile likholelwa ukuthi ubuchwepheshe bunamandla onakalisayo okufanele agwenywe. Bakholelwa ekuhlaleni ezweni eliyisidala, belahla zonke izinhlobo zobuchwepheshe.
Njengoba bengazamukeli noma basebenzise imishini yesimanje, ungacabanga nje ukuthi izingubo zabo zingabukeka kanjani.
#13. Popular Amasiko
Isiko elidumile lifaniswa nesiko eliphansi. Nokho, ngokuvamile isetshenziselwa ukubhekisela emculweni odumile nokuzijabulisa.
Isibonelo uhlobo lomculo oluvame ukulalelwa izigidi zabantu. Esinye isibonelo sesiko elithandwayo imidlalo yethelevishini eyamukelwa kabanzi futhi ebukwa abaningi.
I-American Idol ne-British's Got Talent ziyizinhlelo ze-TV ezamukela isiko le-pop. Amafilimu e-blockbuster nawo ayizibonelo ezijwayelekile zesiko elidumile.
#14. I-Subculture
Ama-subcultures ngokuvamile avela ngaphakathi kwesiko elivelele.
Isibonelo sama-subcultures ahlanganisa ama-hipster, ama-hippie, ama-punk, nabaculi be-graffiti. Ama-subcultures ngokuvamile ahlala iminyaka embalwa bese enyamalala.
Kodwa-ke, ama-subcultures kwesinye isikhathi athandwa kakhulu futhi avele njengesiko eliphambili.
Funda futhi: Indlela Yokugqugquzela Osemusha: Amathiphu Afakazelwe
#15. I-Syncretic Culture
Isiko le-Syncretic liwumphumela wokuhlanganisa amasiko amabili. Ikhona njengesiko elisha sha kodwa ithonywa amasiko abazali ababili.
Abantu baseMetis baseCanada bayisibonelo sesiko le-syncretic. I-Metis yaba khona ngenxa yokuhlanganiswa kwamasiko endabuko abomdabu eNyakatho Melika naseYurophu.
Abantu be-Metis benza isiko labo, banokudla kwabo, nomdanso wabo wendabuko. Ukuhlalisana nabaseYurophu kwazala ingxubevange yamasiko enkolo yendabuko neyobuKatolika ebizwa ngokuthi ubuSanteria.
UbuSanteria yinkolo lapho kugujwa khona ingokomoya lendabuko futhi kukhulekelwa nabangcwele bamaKatolika.
#16. Isiko Lomdlali
Njengoba imidlalo seyenze inzuzo kubadlali abaningana abangochwepheshe, isiko labadlali selibe yinto enkulu.
Abadlali bamageyimu bathola imali ukudlala imidlalo ku-inthanethi nezithameli eziningi ezijoyina ku-inthanethi. Kube nokukhathazeka okukhulu ngomthelela wokuchitha amahora uphambi kwekhompyutha udlala imidlalo ku-inthanethi.
Impilo yengqondo yabadlali abangochwepheshe isalokhu ikhathaza kakhulu.
#17. Amasiko Entsha
Izingane ezizalwe ngeminyaka yama-80s zaba nakho okuhlukile uma kuqhathaniswa nalezo ezazalwa kule nkulungwane yeminyaka. Isizukulwane ngasinye sentsha sithuthukisa imikhuba namasiko aso.
Intsha yalesi sizukulwane idala imidanso yayo, umculo, imfashini, nomdanso. Isizukulwane esidala singase sibe nomuzwa wokuthi le mikhuba emisha ayimeleli ukuziphatha okuhle.
Njalo ngeminyaka eyishumi iza nethrendi entsha, iminyakazo yokudansa, amagama, imfashini, nomculo.
#18. Media Culture
Ekuqaleni kwekhulu lama-20 kwakuyinkathi lapho imithombo yezindaba yaduma kakhulu emazweni aseNtshonalanga.
Amanye amazwe amukela imithombo yezindaba njengezithombe nolwazi olufanele ludluliselwa kubantu abaningi. Ezifundweni zamasiko, isiko labezindaba lisetshenziselwa ukumela indlela imithombo yezindaba eguqule ngayo izwe laseNtshonalanga.
#19. Isiko lase-Italy-American
UChristopher Columbus wayengumhloli wamazwe wase-Italy owaya ezweni elisha. Namuhla, isiko lesiNtaliyane namaMelika lidume kakhulu emadolobheni afana neBoston, New York, neChicago.
Abaningi baseMelika bahlobana nefa labo lase-Italy. Ukufudukela kwabantu abaningi ezwenikazi phakathi nekhulu le-19 kusalokhu kungenye yezinto ezibaluleke kakhulu emlandweni waseMelika.
I-pizza ijatshulelwa abantu baseMelika abaningi ngenxa yokufuduka okukhulu ekhulwini le-19.
Funda futhi: 110 Imibuzo Emihle Yokubuzwa Umphathi Omkhulu
#20. Punk Culture
Isiko lamaPunk lingelinye lama-subcultures aziwa kabanzi azovela ngekhulu lama-20. Yize isiba isiko elingasho lutho, ithokozele impumelelo nokuduma ngeminyaka yawo-70s.
I-Ramones kwakuyiqembu le-rock elalikhuthaza isiko lama-punk eMelika emuva ngawo-1970. Isiko lamapunk lashabalala emashumini eminyaka alandelayo futhi namuhla asikwazi ukuzwa lutho ngakho.
Isiphetho
Isiko ngokwemvelo likhomba ukuthi ungubani ngempela. Isici saso sihlanganisa ulimi, amasiko, izinkambiso, nezimpawu.
Kunezibonelo eziningi zesiko futhi ngasinye sikhomba iqembu umuntu akulo.
Izincomo
- Amazwe Ahamba phambili Angafundwa Kwamanye Amazwe e-Asia
- Amazwe Angcono Kakhulu Okufunda eYurophu Abafundi Bamazwe Ngamazwe
- 12 Amakhono Okukhulisa Umzali Wonke Umzali Okufanele Abe Nawo
- 15 Izincwadi Ezinhle Kakhulu ZobuKristu Zamantombazane Asebasha ngo-2024
- Uhlelo lwe-Fulbright Foreign Student 2024-2025
shiya impendulo