Kweli nqaku, siza kuqwalasela ezinye zezona zilwanyana zikrelekrele ehlabathini. Ukusuka ekusombululeni iingxaki ukuya ekuqondeni ngokweemvakalelo, ezi zilwanyana ziyasichukumisa ngeendlela zazo zobuchule bokuhambahamba kwihlabathi.
Izilwanyana, ezinkulu nezincinci, zihlala zisimangaza ngokuziphatha kwazo okukrelekrele okungahoywanga. Zisibonisa ukuba ziyakwazi ukucinga, uvelwano, kwaye zibonise ubukrelekrele ngendlela ebesingayilindelanga.
Njengoko sifunda ngakumbi ngeengqondo zezilwanyana, iyaqhubeka ibangela umdla wethu. Eyona nto isiya icaca kukuba akukho zilwanyana zimbalwa ezikrelekrele kakhulu; endaweni yoko, kukho inani elikhulu, ngalinye libonisa ubukrelekrele babo obahlukileyo.
Ukufumanisa ubukrelekrele bezilwanyana akwanenzi nje nzulu ukuzixabisa kwethu kodwa kukwacela umngeni kwiimbono zethu zangaphambili malunga nemida yamandla okuqonda angengomntu. Sijoyine kuhambo lokuphonononga ilizwe elahlukileyo nelimangalisayo lezilwanyana ezikrelekrele.
20 Uninzi lwezilwanyana ezikrelekrele kwihlabathi
1. Abantu
Abantu badla ngokubuhlola ubukrelekrele bezinye izilwanyana ngokusekelwe kwimilinganiselo yabantu. Nangona kunjalo, kukho ukuqonda okukhulayo ukuba izilwanyana zibonakalisa ubukrelekrele bazo ngeendlela ezahlukeneyo. Uninzi lophando, nangona kunjalo, lujolise ekuqondeni ukucinga kwezilwanyana ngokuthelekisa nebenchmarks zabantu.
Ubukrelekrele bomntu buqhele ukulinganiswa ngamandla okufunda kumava, ukusebenzisa ulwazi ukulawula okusingqongileyo, ukuziqhelanisa neemeko ezintsha, kunye nokuqonda iikhonsepthi ezingabonakaliyo. Ezi ndidi zibanzi zibandakanya uluhlu olubanzi lwezakhono ezinjengokufunda, inkumbulo, ukucinga, ukuqonda, kunye nokusombulula iingxaki. Njengezidalwa, abantu bayagqwesa kule mimandla, bebeka okulindelekileyo kwezinye iintlobo zezidalwa ezibonwa zikrelekrele ukuba nazo zigqwese kwezi ndlela zichazwe ngabantu.
Kubalulekile ukuqonda ukuba izilwanyana zisenokuba krelekrele ngendlela eyahlukileyo kweyethu. Kunokuba sizifake kwisakhelo sengqiqo yethu, kufuneka siphonononge kwaye sixabise iindlela ezizodwa ababonisa ngazo ubukrelekrele babo. Olu tshintsho kwimbono luvumela ukuqonda okubanzi ngakumbi kweendlela ezahlukeneyo kunye eziphawulekayo apho iintlobo ezahlukeneyo zihamba ngeendawo zazo kwaye zisombulule imingeni.
2. Iidolphins
Iidolphin, izidalwa ezikrelekrele ngokumangalisayo, zigqama njengezona zilwanyana zikrelekrele ehlabathini. Banobuchule obumangalisayo bokufunda nokulinganisa, bebonisa amandla abo okuqonda.
Ezi zilwanyana zanyisayo zaselwandle zikrelekrele, zifumaneka kwiipod ezahlukeneyo, zibonisa izakhono ezibalaseleyo zokusombulula iingxaki. Ukusebenzisa udaka ukwenza imigibe kunye nokusebenzisa izipontshi njengezixhobo zokukhusela kwi-coral ngelixa zikhangela ukutya, iidolphin zibonisa ukufaneleka kwazo ekusebenziseni izixhobo kunye nokukhohlisa kwendalo.
Ngaphezu koko, iidolphin pods zibonisa ukuguquguquka ngokutshintsha iindawo ezizingela kuzo kunye nexesha. Oku kuziphatha kuyimpendulo kwimisebenzi emitsha yabantu, njengokwakha, ebonisa ukukwazi kwabo ukulungelelanisa kunye nokuhamba ngeendawo ezingqongileyo ngokusekelwe kwiimeko eziguqukayo.
Funda kwakhona: 15 Izilwanyana Ezikhwelana Ubomi Bonke
3. Amahlungulu
Amahlungulu ziintaka ezikrelekrele ngokwenene, yiyo loo nto abantu bewanxibelelanisa nemiqondiso kunye noqikelelo kwiindawo ezahlukeneyo. Ezi ntaka zikrelekrele kangangokuba ziyakwazi ukucwangcisa izinto bhetele kunabantwana abancinci. Kuphononongo, kwafunyaniswa ukuba amahlungulu anokukhetha isitshixo esilungileyo kwizinto ezininzi. Eli qhosha likhethekileyo linokuvula ibhokisi enencasa emnandi ngaphakathi.
Okumangalisayo kukuba, iiRavens ziyifumene kakuhle i-90% yexesha! Okona kuchukumisa ngakumbi kukuba babeza kulinda ngomonde iiyure ezinde ezili-17 ukuze basebenzise isitshixo baze bafumane unyango lwabo.
Amahlungulu anxulunyaniswa nemiqondiso ngenxa yendalo yawo ekrelekrele kakhulu. Babonisa ubuchule obumangalisayo bokusombulula ingxaki, njengokuqonda ukuba leliphi iqhosha elinokusetyenziswa ukufumana umvuzo. Oku kubenza babonakale, kwaye abantu beenkcubeko ezahlukeneyo bayaqaphela kwaye bahloniphe ubukrelekrele babo.
Uphononongo luqaqambisa izakhono zabo ezikhethekileyo zokucwangcisa, ukubenza balingane, okanye bade bagqithise, izakhono zokusombulula iingxaki zabantwana abasafundayo.
4. Iihagu
Iihagu, ezisoloko zijongelwa phantsi ngokobukrelekrele, zibonakalisa ukuba zizilwanyana ezikrelekrele ngendlela emangalisayo. KwiZiko leDyunivesithi yasePurdue kuPhando lwezeZilwanyana, iihagu ezine zithathe inxaxheba kuphononongo olubonisa amandla azo okudlala imidlalo yevidiyo elula.
Umdlalo wawubandakanya ukusebenzisa intonga yovuyo ukulawula ichaphaza eliza kubetha eludongeni, ukuzuza iihagu. Iziphumo bezimangalisa, njengoko zone iihagu zibonise inqanaba lobuchule obugqithise amathuba obulindelweyo.
Ukuphumelela kumdlalo, iihagu kwafuneka ziqonde unobangela-kunye-nesiphumo ubudlelwane phakathi kokulawula intonga yovuyo kunye nentshukumo ehambelana nayo kwiscreen. Olu lingelo luqaqambisa izakhono zokuqonda zeehagu, lucela umngeni kwiimbono ezisele ziqatshelwe malunga nobukrelekrele bazo.
5. Itshimpanzi
Iichimpanzi ziye zahlolisiswa ngokubanzi ukuze kuqondwe amandla azo okucinga. Iziphumo zophando zibhengeza ngokuzithemba ukuba iichimpanzi ziphakathi kwezona ntlobo zikrelekrele kakhulu emhlabeni. Ayimangalisi into yokuba abantu kunye neetshimps babelana nge-99% ye-DNA yabo.
Enye inkalo ephawulekayo ekukwazini kweetshimpanzi kukwazi kwazo ukuzibona ezipilini, nto leyo ebonisa indlela ezicinga ngayo izinto. Eyona nto inika umdla ngakumbi kukuba iitshimpa zinokwandisa oku kuzazi kwiividiyo, isakhono esihlala sivela ebantwini malunga neminyaka emine.
Uphando olwenziwa kwiichimpanzi lunegalelo elikhulu ekuqondeni kwethu ubuchule bazo bokuqonda. Ngokusondelelana ngokwemfuza ebantwini, ukufunda iitshimpisi kusinceda sityhile ubunzima bobukrelekrele kwiintlobo ezahlukeneyo. Ukuzazi kwizibuko kunye neevidiyo kubonisa inqanaba lobuchule bokuqonda kwiitshimpu kwaye oku kukhanyisa ukufana okuphawulekayo kunye nomahluko phakathi kwabantu kunye nezalamane zethu.
6. Iindlovu
Iindlovu zizilwanyana ezikrelekrele ngendlela emangalisayo, yaye intetho ethi “indlovu ayilibali” inesiseko sokwenene. Ezi zidalwa zibalaseleyo ziyakwazi ukukhumbula iindlela ezithile zokufuduka kunye nokukhangela imithombo yamanzi endleleni. Banokwahlula phakathi kwamaqela ahlukeneyo amarhamncwa, kuquka amaqela abantu ahlukeneyo, ngokusekelwe kwivumba kunye neempawu zesandi.
Kwiimeko ezithile, iindlovu ziye zabonisa ubuchule bazo bokucombulula iingxaki ngokulawula indawo ezihlala kuzo ukuze zifikelele usukelo lwazo. Umzekelo, uKandula, indlovu ehlala kwindawo IZoo yeSizwe eWashington DC, ngobuchule wasebenzisa ibhloko njengesitulo sokufikelela kwisiqhamo esingenakufikelelwa.
Phezu kwabo nje ubuchule bazo obumangalisayo, abaphandi babubetha ngoyaba ubuchule beendlovu ekulawuleni indawo ezingqongileyo nokusebenzisa izixhobo kangangeminyaka. Oku kongamela kwakuphenjelelwa ziingcamango zabantu ngobukrelekrele, njengoko izazinzulu ekuqaleni zasilela ukuqonda ukuba iindlovu zixhomekeke kakhulu kwizivamvo zazo zokujoja nokubamba xa zithelekiswa nabantu okanye iinkawu.
Ngelishwa, oku kungaqondani kukhokelele ekuboneleleni ngeendlovu iintonga njengezixhobo, kuthintelwe unxibelelwano lwazo nehlabathi ngokuzivalela ekusebenziseni imiboko yazo, nto leyo ethintele amandla azo okubamba kunye nokujoja indawo ezingqongileyo ngokufanelekileyo.
7. I-African Grey Parrots
I-African Grey Parrots ithathwa njengenye yezona zilwanyana zikrelekrele kwihlabathi, xa zithelekiswa neemfene kubuchule bazo bokuqonda. Babonisa ubukrelekrele obudla ukodlula obabantwana abaneminyaka emihlanu ubudala, ngakumbi kwiindawo ezithile. Umzekelo, ezi zikhwenene zibonisa izakhono zokuqiqa ngokusombulula ngempumelelo iingxaki, ezinjengokuchonga ukuba yeyiphi iikomityi ezimbini ezinomvuzo wokutya.
Kwiimvavanyo ezinzima ngakumbi, i-parrots ibonise amandla amangalisayo okucinga okunengqiqo. Kuvavanyo oluthile, iparrot egama linguGriffin yagqitha kubantwana abaneminyaka emihlanu ubudala ekuqondeni iikhonsepthi ezinxulumene nokuqiniseka kunye nokwenzeka. Oku kucebisa ukuba iiParrots zaseAfrika eziNgwevu zinesakhono sokuqonda esicela umngeni ekuqondeni kwethu ubukrelekrele bezilwanyana.
Ubuchule babo bokusombulula iingxaki nokucinga ngengqiqo bubenza bahluke njengezidalwa ezinobuchule obumangalisayo. Ukufunda kunye nokuxabisa ubukrelekrele be I-African Grey Parrots ayiphuculi nje ukuqonda kwethu ngezilwanyana kodwa ikwasishukumisela ukuba siphinde siqwalasele ubunzulu beenkqubo zokuqonda kwiintlobo ngeentlobo zezilwanyana.
Funda kwakhona: 40 Inyaniso eRandom malunga nezilwanyana ezinokukumangalisa
8. Iingwane
IiOctopus zizidalwa ezinomtsalane ezaziwa ngamandla azo amangalisayo okubaleka kwindawo ebiyelweyo kwaye zibuyele endle. Eyona nto ibangela ukuba izakhono zabo zokophula intolongo zikhwankqise nangakumbi kukuba banomlinganiselo omkhulu wobuchopho nomzimba kunazo naziphi na ezinye iintlobo zezilwanyana ezingenamqolo.
Ezi cephalopods zikrelekrele zibonisa ubuchule bazo ngokusebenzisa izixhobo ezisuka kwindawo ezingqongileyo. Ezinye iintlobo zeengwane, umzekelo, zibamba iintente ezinobungozi Umntu wasePortugal o'mfazwe njengesixhobo sokuzikhusela. Ukongezelela, iingwane ezithile ziqokelela zize zithwale amaqokobhe ekhokhonathi, ziwasebenzisela ukwakha iindawo zokukhusela.
Ubuchule babo bokubaleka kunye nokusetyenziswa kwesixhobo kuqaqambisa ukuguquguquka okumangalisayo kunye nobukrelekrele beengwane. Ezi zakhono azincedi nje kuphela ekusindeni kwazo kodwa zikwanegalelo kumdla abantu abanawo ngezi zidalwa zimangalisayo zingaphantsi kwamanzi.
9. IiBonobos
Ehlabathini lezilwanyana, iiBonobos zikrelekrele kakhulu kwaye zaziwa njengemimoya ekhululekileyo phakathi kwezinye izilwanyana, ezihlala kuluntu apho abafazi babambe ubunkokeli. Ezi zidalwa zikrelekrele zinolwalamano olusenyongweni nabantu kwaye zaziwa ngenxa yehambo yazo yovelwano, zide zidlulisele kubantu ezingabaziyo.
Kwizifundo, i-bonobos ibandakanyeka ngokuzithandela kwimisebenzi ekhokelela ekubeni enye i-bonobo ifumane unyango. Okubangela umdla kukuba, xa kungekho mfene yimbi, inkuthazo yabo yokwenza umsebenzi iyancipha. Oku kuthetha ukuba, ukusa kumlinganiselo othile, izenzo zabo ziqhutywa ngumnqweno wokunceda ezinye iinkawu.
Ubuchule beBonobos bovelwano bubenza bahluke kwizilwanyana, bebonisa amandla oluntu akhuthaza intsebenziswano kunye nenkxaso phakathi koluntu lwabo. Iimpawu zabo ezikhethekileyo zibenza babe yimixholo enika umdla kuphononongo lwezenzululwazi kwaye zibalaselise unxibelelwano oluntsonkothileyo phakathi kokuziphatha komntu nezilwanyana.
10. Iimpuku
Iimpuku zikhethwa ukuba ziphandwe ngenxa yobukrelekrele bazo. Izazinzulu zenza imifuniselo yokuphonononga ubukrelekrele beempuku, zivavanya ukukwazi kwazo ukufunda nokuqiqa.
Olunye ulingo oluqhelekileyo, uvavanyo lokuqubha ngenkani, lujongene nokugxekwa ngokucingelwa kobungendawo. Kolu vavanyo, iigundane zifuneka ukuba zikhumbule kwaye ziqonde umsebenzi, ezikhokelela ekusetyenzisweni kweegundane ezintsha kwi-retest nganye ukuqinisekisa iziphumo ezingakhethiyo. Ukukwazi kweempuku ukufunda kumava azo kubenza babe zizifundo ezixabisekileyo zovavanyo lokuqonda nokuqiqa.
Abagxeki bathi uvavanyo lokuqubha olunyanzelweyo, ngelixa lunolwazi, luphakamisa iinkxalabo zokuziphatha ngenxa yempembelelo yalo kwiimpuku ezibandakanyekayo. Abaphandi baphonononga ezinye iindlela ezigcina ubukhali besayensi ngelixa bebeka phambili impilo-ntle yezi mpuku zikrelekrele.
Ingxoxo-mpikiswano eqhubekayo malunga nonyango olusesikweni lweempuku kuvavanyo lugxininisa ukubaluleka kokulungelelanisa ukuqhubela phambili kwezenzululwazi kunye nokuqwalaselwa kweenqobo ezisesikweni.
11. Amahobe
Amajuba, adla ngokubonwa njengeempuku zasesibhakabhakeni, adla ngokubonwa njengengxaki. Ngokwahlukileyo kule nkolelo, amahobe zizidalwa ezikrelekrele ngendlela emangalisayo. Kuphononongo, amahobe afundiswa ukuxela umahluko phakathi kwemizobo kaPicasso noMonet, umsebenzi awawuqonda ngokukhawuleza. Okumangalisayo kukuba, babenokwandisa olu lwazi ukuze baqaphele imisebenzi yobugcisa ababengazange bayibone ngaphambili, besahlula ngokuchanekileyo phakathi kwamagcisa ahlukeneyo e-expressionist kunye ne-cubist.
Ezi ziphumo zicela umngeni kwimbono eqhelekileyo yamahobe njengezitshabalalisi nje. Kunoko, abonisa ubuchule beentaka bokufunda nokusebenzisa ulwazi ngendlela eyothusa abaninzi. Olu vavanyo alubonisi nje ubukrelekrele bamahobe kodwa lukwacebisa ukuba ezi ntaka ziyakwazi ucalucalulo olungaphaya kolindelo oluqhelekileyo. Ngexesha elizayo xa ubona ihobe esixekweni, khumbula ukuba isenokuba yingcali yobugcisa kunokuba ucinga!
12. Amagwababa
Amagwababa, awaziwa ngobukrelekrele kunye nokuthabatheka zizinto ezibengezelayo, anobuchule obumangalisayo bokuqonda obudlulela ngaphaya kokuqokelela okulula. Ezi ntaka zibonisa indlela yokucinga ephucukileyo ebekukholelwa ukuba iphelele ebantwini kwaye ezimbalwa zikhetha izilwanyana ezanyisayo. Uphononongo lwakutsha nje oluphonononga kwi-neuroanatomy yabo lutyhila ukuba amagwababa anolwazi olulodwa lolwazi lwawo kunye namandla okucinga ngawo.
Ezi ziphumo zibonisa ukuba amagwababa azibandakanya kuhlobo lokucinga okuphezulu, okubenza bakwazi ukufumana izinto ezintsha. Ubuchule babo bokuqonda budlulela ngaphaya kwemvelo esisiseko, ebonisa ubunzulu bengqondo obubenza bahluke kwizilwanyana. Ukuqwalasela indlela amagwababa aziphethe ngayo kunye nokuqonda i-neuroanatomy yawo kunika ulwazi oluxabisekileyo kwihlabathi elinomdla lobukrelekrele beentaka.
Funda kwakhona: Izizathu zokwamkela inja kulo nyaka
13. Izinja:
Ubukrelekrele benja buyohluka ngokusekelwe kwinzala yabo. Kuzo zonke iindidi, i-Border Collies ihlala ikwinqanaba eliphezulu kubukrelekrele. Xa kuthelekiswa ne-Labrador Retrievers, i-Border Collies igqwesa ekuqondeni kwentlalontle, ukulawula inhibition, kunye nokusombulula iingxaki zendawo.
Abaphandi bafumanisa ukuba i-Border Collies ibonisa izakhono eziphawulekayo zokuqonda iimpawu zentlalo, ukulawula iimpembelelo, kunye nokusombulula iingxaki ezinxulumene nendawo. Ubukrelekrele babo bungaphezulu kobezinye iintlobo, nto leyo ebenza bagqame kwimisebenzi eyahlukeneyo yengqondo.
Olu phononongo lubonisa indlela iintlobo ezahlukeneyo ezinokuthi zihluke ngayo kwizakhono zabo zengqondo. Ngelixa iiLabrador Retrievers zisaziwa ngokubanzi ngobume bazo, iBorder Collies zibonisa ubuchule obukhethekileyo bokuqonda, ibenza bangabi ngabahlobo abathembekileyo kuphela kodwa nabasombululi bengxaki abanomtsalane.
Ukuqonda ezi yantlukwano zohlobo oluthile kubukrelekrele kunokunceda abanini bezinja balungelelanise iindlela zoqeqesho kunye nemisebenzi ukuze ihambelane namandla abo okuqonda ezilwanyana ezifuywayo, ukukhuthaza umanyano olomeleleyo phakathi kwabantu kunye nabahlobo babo benja.
14. Ikati
Uphando malunga nobukrelekrele bekati lulinganiselwe kuba iikati azihlali zithatha inxaxheba. Ngaphandle koku, siye safumanisa ukuba iikati zigqwesa kwiinkalo ezahlukeneyo, ngokugxila kwimbono yazo yehlabathi. Ngelixa uphando kaninzi alunxibelelanisi ngokuthe ngqo ukuqonda kunye nokuqonda, ukuqonda indlela iikati ezibona ngayo umhlaba kubalulekile ekufundeni ubukrelekrele bazo.
Iikati zithembele kakhulu kwimvakalelo yazo yokujoja. Xa abaphandi bevavanya ubudlelwane bekati nabantu okanye befunda unxibelelwano lwabo omnye nomnye, ukuthathela ingqalelo ivumba njengemetric kubalulekile. Uphononongo kwiikati lutyhila ukukwazi kwabo ukwahlula phakathi kwabantu kunye nokwahlula inani lezinto ezahlukeneyo.
Nangona uphando lwe-cat intelligence lucela umngeni ngenxa yokungafuni ukuthatha inxaxheba, ukuphonononga iimbono zabo zoluvo kunika ulwazi oluxabisekileyo kubuchule babo bokuqonda.
15. Ihashe
Amahashe, adla ngokujongelwa phantsi ngenxa yobukrelekrele bawo, anendlela ekhethekileyo yokunxibelelana nabantu. Indlela abanxibelelana ngayo ixhomekeke kulwazi abacinga ukuba umntu uyalwazi. Le ndlela yokuziphatha ibonisa ukuba amahashe akanawo amandla okucinga aphucukileyo kuphela kodwa anengqondo ebhetyebhetye.
Ngokwahlukileyo kwinkolelo eqhelekileyo, amahashe abonisa inqanaba lobukrelekrele elisenokungaqatshelwa. Unxibelelwano lwabo nabantu luphenjelelwa yindlela ababona ngayo ulwazi lomntu. Oku kuziphatha kuthetha ukuba amahashe akagcini nje ngokuba nezakhono eziphambili zengqondo kodwa abonisa nokuguquguquka kwindlela acinga ngayo.
16. Iimbovane
Iimbovane zifana noovulindlela benkqubo yekhompyutha kwindalo. Kunokuba bacinge bodwa, basebenza kunye njengeqela, besebenzisana nokumkanikazi wabo noodade abaninzi. Ngokudibeneyo, benza ikholoni esebenza kakhulu njengekhompyuter enemiyalelo emiselweyo okanye i-algorithms. Iimbovane ziyayilandela le miyalelo, kanye njengokuba ikhompyutha isenza imiyalelo.
Le ndlela yokudibanisa ayiqinisekisi kuphela ukusinda kweembovane kodwa kunye nokuphila kakuhle kwekholoni yonke. Enyanisweni, iimbovane zinenethiwekhi ephucukileyo apho zabelana ngolwazi, zilungelelanisa imisebenzi, kwaye zifake isandla kwimpumelelo yoluntu ngokubanzi.
Ngumzekelo onika umdla wokusebenzisana kunye nolungelelwaniso kwilizwe lezinambuzane, ubonisa inguqulelo yendalo yenkqubo efana nekhompyutha eyandulela itekhnoloji ephuhliswe ngabantu. Yiloo nto zigqalwa njengezona zilwanyana zikrelekrele ehlabathini.
Funda kwakhona: Ngoba Do Izinja Zitya Indle?
17. Iinyosi
Iinyosi zidlala indima ebalulekileyo ekugcineni imeko-bume elungeleleneyo, kwaye into enokukothusa yindlela ezikrelekrele ngayo. Ngokutsho bee intelligence umphandi UStephen Buchmann, iinyosi zibonisa ukuzazi, uvakalelo, kunye nemeko enokubakho yengqiqo. Banobuchule bokusombulula iingxaki kwaye banokubandakanyeka kwiinkqubo ezicingisisiweyo. UBuchmann ucebisa ukuba iinyosi zinokuba namava asisiseko.
Ukuqonda ubukrelekrele beenyosi kudlula indima yazo ebalulekileyo kokusingqongileyo. Ezi zidalwa zincinci zibonisa amandla okuqonda aqhelekanga ukunxulumana nezinambuzane.
Ukuqonda amandla azo okusombulula iingxaki nokucinga ngengqondo kukhanyisa indlela ezintsonkothile ngayo ezi zinambuzane zibhudayo. Iinyosi zinegalelo kungekuphela nje kumvumvuzelwano kunye nempilo yenkqubo yendalo kodwa zikwacela umngeni kwiimbono zethu zobukrelekrele kwizilwanyana.
18. I-Orcas
I-Orcas, ekwabizwa ngokuba yiminenga ebulalayo, ibonisa ubukrelekrele bayo ngezakhono ezahlukeneyo ezimangalisayo. Banokufunda izinto ezintsha, basebenzise i-echolocation yokuhamba, babe nobuchopho obukhulu, kwaye babonise iimvakalelo ezinzima. Ngokucacileyo, amaqela ahlukeneyo e-orcas, abizwa ngokuba yi-pods, aphuhlisa iziyelelane ezizodwa njengendlela yokunxibelelana.
Isiganeko sakutsha nje esiselunxwemeni lwaseSpain sizise ingqwalasela kwizakhono zombutho ezinokubakho ze-orcas. Indlela yokuziphatha ye-pod ethile malunga nezikhitshane yaba ngumxholo weendaba, inika ingcebiso kwinqanaba elintsonkothileyo lolungelelwaniso phakathi kwezi zilwanyana zanyisayo zaselwandle. Olu qwalaselo longeza kulwazi lwethu olukhulayo lwe-orca intelligence kunye ne-social dynamics kwaye kutheni zijongwa njengezona zilwanyana zikrelekrele ehlabathini.
19. Unomatse
I-squirrels zizidalwa ezintle ezikrelekrele, kwaye enye into epholileyo abayenzayo bubuqhophololo. Xa beva amehlo omntu kubo, badlala umdlalo omncinci. Benza ngathi bangcwaba amandongomane kunye nembewu, kodwa qikelela ntoni? I-stash yangempela ifakwe ngokukhawuleza phantsi kweengalo zabo. Aba bantu banoboya banobuchule bokuqhatha nabani na obajongileyo.
Kufana nothumo oluyimfihlo kubo. Xa bebona ukuba kukho umntu obukeleyo, benza umboniso, benza ngathi bangcwaba amashwamshwam abo. Kodwa lonke licebo elikrelekrele – obona butyebi bufihlwe ngokukhuselekileyo. Yindlela yabo yokugqithisa abo banokufuna ukuhlutha izinto zabo ezilungileyo.
Ngoko, kwixesha elizayo xa ubona unomatse engcwaba into ethile, khumbula, kusenokubakho okungakumbi ebalini. Aba baqili bancinci baziinkosi zokuzifihla, bahlala begcina izinto ezothusayo ezimbalwa kwimikhono yabo enoboya!
20. Ixhama
Ixhama, elihlala lingahoywa, linobukrelekrele obunokukothusa. Banokwahlula phakathi kweminxeba yeenyamakazi ezahlukeneyo, bavavanye imingcipheko, balungise indlela yokuziphatha, bade babonise ubuntu obahlukileyo. Nangona iprofayili yabo ephantsi kwiingxoxo malunga nobukrelekrele bezilwanyana, le miba ibalaselisa ubukrelekrele benyamakazi. Ukukwazi ukuqaphela nokuphendula kwiifowuni ezahlukeneyo zenyamakazi kubonisa inqanaba lonxibelelwano kunye nokwazisa.
Ngaphaya koko, isakhono sabo sokuvavanya imingcipheko kunye nokulungelelanisa indlela abaziphatha ngayo sibonisa amandla okuqonda okuziqhelanisa neemeko ezahlukeneyo. Ukongezelela, ukubonakaliswa kobuntu obukhethekileyo phakathi kwamaxhama kubonisa ubunzulu bomntu ngamnye kwezi zilwanyana zibonakala zingenaxabiso.
Ngelixa zisenokungasoloko zisesichengeni, ubukrelekrele benyamakazi bukhanya ngokukwazi kwabo ukuhambahamba kwindawo abahlala kuyo, banxibelelane ngokufanelekileyo, kwaye babonise ubuntu obahlukileyo.
isiphelo
Izazinzulu zihlala zimangaliswa zezona zilwanyana zikrelekrele ehlabathini ezingengobantu. Ukuqonda ubukrelekrele nobuchule bezidalwa ezingengobantu kusenza siphinde sicinge ngendlela esiziphatha ngayo kwaye sizibandakanye nazo kwimisebenzi yethu yemihla ngemihla.
Ezi ziphumo zisenza sizibuze ukuba ingaba isilwanyana, esikrelekrele njengomntwana osakhasayo, kufuneka sihlale sivalelwe ekhejini njengesilwanyana sasekhaya somntu okanye isifundo sophando, okanye sigqibezele kwiipleyiti zethu zedinala. Ukuqwalasela ubungqina, kubalulekile ukucela umngeni kwiimbono zethu ngezilwanyana ezingengobantu kunye nendima yazo emhlabeni.
Ukubuqonda nokuhlonela ubukrelekrele bezilwanyana kufanele kusishukumisele ukuba siphinde siyihlolisise indlela esiziphatha ngayo. Iphakamisa iingqwalaselo ezisesikweni ezibalulekileyo malunga nokuzigcina njengezilwanyana zasekhaya, ukuzifaka phantsi kophando, okanye ukuzitya njengokutya. Inyathelo elilandelayo elibalulekileyo libandakanya ukutshintsha indlela yethu yokucinga kunye nendlela esijongana ngayo nezilwanyana ezingengobantu, sivume amandla azo kwaye siphinde siqwalasele indawo yazo ebomini bethu.
Shiya iMpendulo