Pupọ wa lo n ṣajọpọ awọn eso pẹlu adun ati ẹfọ pẹlu awọn adun didan. Bibẹẹkọ, isọdi botanical ko nigbagbogbo ni ibamu pẹlu iwoye yii. Ṣiṣayẹwo boya ẹfọ jẹ, ni otitọ, eso kan ni oye ti orisun ti ara-botan.
Ni sisọ nipa Botanical, eso kan jẹ eto ti o ṣe agbejade awọn irugbin ninu inu. Ilana yii waye laarin nipasẹ ọna ti ọgbin aladodo kan. Ní òdì kejì ẹ̀wẹ̀, oríṣiríṣi ẹ̀yà ewéko ni àwọn ewébẹ̀ ń yọ jáde bí ewé, gbòǹgbò, àti igi ọ̀gbìn, láìsí àwọn èso tó máa ń tanná láti inú àwọn òdòdó ọ̀gbìn náà.
Iwoye oju-aye yii ṣafihan otitọ iyalẹnu kan-ọpọlọpọ awọn ounjẹ ti a maa n pe ni igbagbogbo bi ẹfọ jẹ, ni otitọ, awọn eso! Nitorinaa, nigbamii ti o ba ronu iyatọ laarin awọn eso ati awọn ẹfọ, ranti kii ṣe nipa itọwo nikan ṣugbọn awọn ilana ti botanical ti o waye laarin ọgbin naa.
Eso tabi Ewebe?
Ibeere ti boya nkankan jẹ eso tabi Ewebe le dabi taara, ṣugbọn o ni intricate diẹ sii ju ti o han. Ni awọn ọrọ nipa botanical, eso jẹ apakan ti ọgbin ti o fi awọn irugbin rẹ pamọ, lakoko ti ẹfọ kan ni apakan eyikeyi apakan ọgbin ayafi fun eso ati awọn irugbin rẹ.
Bí ó ti wù kí ó rí, ìmọ́tótó nípa ewéko yìí dàrú ní 1893 nígbà tí ẹjọ́ Ilé Ẹjọ́ Gíga Jù Lọ kan fi ìdàrúdàpọ̀ kún un. Oniṣowo Manhattan kan, John Nix & Co., ṣe ariyanjiyan owo idiyele Ewebe ti a ko wọle ti o paṣẹ lori awọn tomati Karibeani. Nix jiyan pe awọn tomati, awọn eso botanically, ko yẹ ki o koju idiyele Ewebe. Pelu otitọ botanical, ile-ẹjọ pinnu lodi si Nix, sọ pe awọn tomati ni a tọju bi ẹfọ ni ede ti o wọpọ ati awọn aṣa lilo.
Adájọ́ Horace Gray sọ pé, “Ní ìbámu pẹ̀lú ohun ọ̀gbìn, àwọn tòmátì jẹ́ èso àjàrà, gẹ́gẹ́ bí àwọn kúkúmba, elegede, ẹ̀wà, àti ẹ̀wà. Ṣugbọn ni ede ti o wọpọ ti awọn eniyan, boya awọn ti n ta tabi awọn onibara ti awọn ipese, gbogbo iwọnyi jẹ ẹfọ.”
Láti ìgbà náà wá, ìdàrúdàpọ̀ èso-òdì-sí-ẹ̀fọ́ ti dúró.
Ṣé ìyàtọ̀ náà ṣe pàtàkì gan-an? Nigba ti diẹ ninu le sọ, "A Rose nipa eyikeyi miiran orukọ yoo olfato bi dun," ọpọlọpọ si tun bikita. Fun awọn ololufẹ ounjẹ, awọn ologba, awọn ololufẹ ede, ati awọn alamọ fun deede, o ṣe pataki. Ni agbaye nibiti ọpọlọpọ ti ge asopọ lati awọn orisun ounjẹ wọn, agbọye ohun ti a jẹ ko ṣe pataki diẹ sii.
Lati tan imọlẹ si ọrọ naa, jẹ ki a yipada si awọn oye ti onimọ-jinlẹ ounjẹ ati onkọwe Harold McGee lati inu iwe olokiki rẹ, “Lori Ounjẹ ati Sise: Imọ ati Lore ti Idana"(2004 àtúnse). McGee ṣawari sinu koko-ọrọ ti “Awọn eso ti a lo Bi Awọn ẹfọ,” nfunni ni awọn alaye alaye fun ọkọọkan.
Awọn eso ti o ro pe Ẹfọ
1. Awọn tomati
Awọn tomati ni o rọrun julọ lati ni oye laarin awọn eso. Botilẹjẹpe ọpọlọpọ le ronu wọn bi ẹfọ, awọn tomati jẹ eso nitootọ ati olokiki pupọ. Ni akọkọ, wọn jẹ eso kikorò ti a rii ni awọn aginju etikun ti South America, awọn miliọnu ọdun sẹyin. Bi akoko ti kọja, awọn oriṣiriṣi ti o dun ni idagbasoke ati ni anfani, ti o yipada si awọn tomati ti o dun ti a gbadun loni. Ni ode oni, awọn eso ti o wapọ wọnyi ṣe rere ni agbaye, ti n ṣafihan ọpọlọpọ awọn awọ ati titobi.
Tun Ka: Kini ajewebe?
2. Kukumba
Awọn kukumba jẹ ti idile cucurbit, gẹgẹbi awọn elegede ati elegede. Wọn jẹ olokiki pupọ, nitorinaa jẹ ki a sọrọ nipa wọn lọtọ. Awọn eroja saladi wọnyi wa ni awọn oriṣiriṣi oriṣiriṣi. Diẹ ninu awọn ni o duro ṣinṣin ati kikoro, awọn miiran ni awọ tutu pẹlu adun kekere, ati diẹ ninu awọn jẹ nla fun pickling. Pelu itọwo wọn, o ṣe pataki lati ṣe akiyesi pe cucumbers jẹ awọn eso imọ-ẹrọ, kii ṣe ẹfọ.
3. Ata Didun, Chilli, ati Capsicum
Awọn ata aladun didun, chillies, ati awọn capsicums gbogbo jẹ ti idile kanna. Capsicums dabi awọn berries pẹlu awọn irugbin inu. Otitọ ti o nifẹ si: Columbus sọ wọn ni 'ata' nitori pe turari wọn leti ata dudu. Awọn Aztec ni akọkọ pe wọn ni chilli. Awọn ata wa ni awọn oriṣiriṣi oriṣiriṣi, ti o wa lati lata pupọ si awọn ti o dun ti a fẹ ninu awọn saladi. O jẹ iyalẹnu, ṣugbọn wọn jẹ eso nitootọ, kii ṣe ẹfọ.
4. Elegede ati elegede
Elegede ati elegede jẹ ti idile kucurbit, eyiti o pẹlu pẹlu elegede igba otutu, elegede igba ooru, courgette/zucchini, kukumba, gherkin, ati melon. Iwọnyi dabi opo awọn arakunrin ti o ni awọn abuda oriṣiriṣi. ‘Àwọn èso’ wọ̀nyí máa ń wá látinú òdòdó ọ̀gbìn kan tó dà bí àjàrà, tó sì lè máa rìn lórí ilẹ̀ tàbí kí wọ́n gun orí igi.
O dabi pe wọn jẹ ọmọ ẹgbẹ ẹbi ti ndagba ni awọn ọna oriṣiriṣi ṣugbọn tun ni asopọ. Ọpọlọpọ awọn oriṣiriṣi awọn elegede ati elegede lo wa, ọkọọkan pẹlu awọn ẹya pataki tirẹ. Diẹ ninu awọn fẹ lati tan jade lori ilẹ, nigba ti awon miran fẹ lati gun oke. Nitorinaa, o jẹ idile nla pẹlu ọpọlọpọ awọn yiyan ati ọkọọkan ni itan tirẹ lati sọ!
5. Olifi
Ni akọkọ lati agbegbe Ila-oorun Mẹditarenia, olifi jẹ eso nitootọ! Iyalenu, awọn eso olifi ti a ṣẹṣẹ mu jẹ kikoro pupọ. Láti jẹ́ kí wọ́n gbádùn mọ́ wọn, wọ́n gbọ́dọ̀ ṣe iṣẹ́ ìmúniláradá nípa lílo omi tàbí ọ̀rá tí a fi iyọ̀ àti omi ṣe, tàbí iyọ̀, ọtí kíkan, àti omi, tàbí iyọ̀ lásán. Ọna imularada yii jẹ pataki lati mu imukuro oleuropein ti o nfa kikoro kuro, yiyipada awọn olifi sinu awọn itọju ti o dun. O jẹ iyanilenu lati ṣe akiyesi pe olifi jẹ eso, kii ṣe ẹfọ.
6. Igba
Boya o pe ni aubergine tabi Igba da lori ibiti o wa ni agbaye. Bi o ti jẹ pe a mọ ni gbogbogbo fun awọ eleyi ti dudu, Igba jẹ eso gangan kan. O wa ni ọpọlọpọ awọn nitobi, titobi, ati awọn awọ ti o kọja awọ-awọ-awọ-awọ-awọ-awọ-awọ-awọ-awọ-awọ-awọ-awọ-awọ-awọ-awọ-awọ-awọ-awọ-awọ-awọ-awọ-awọ-awọ-awọ-awọ-awọ-awọ-awọ-awọ-awọ-awọ-awọ-awọ-awọ-awọ-awọ-awọ-awọ-awọ-awọ-awọ-awọ-awọ ti o mọ. Ọkan gbajumo lilo Igba jẹ ni Aringbungbun oorun dip ti a npe ni baba ganoush.
Awọn ohun elo ẹran-ara rẹ tun jẹ ki o jẹ aropo nla fun ẹran ni awọn ounjẹ pupọ. Pẹlu iṣipopada rẹ ati ọpọlọpọ awọn oriṣiriṣi, Igba ṣe afikun ifọwọkan alailẹgbẹ si awọn ẹda onjẹ ni ayika agbaye.
7. Agbado didun
Laipẹ Mo ṣe awari nkan iyalẹnu nipa agbado didùn – eso nitootọ! ‘Ọkà’ kékeré kọ̀ọ̀kan lórí àpò àgbàdo ni a kà sí èso. Agbado dun nigbagbogbo ni awọ ofeefee, ṣugbọn o tun le rii ni funfun, buluu, pupa, ati awọn oriṣiriṣi alawọ ewe.
O jẹ ohun ti o nifẹ lati ronu ti agbado didùn ni ọna tuntun. Nigbagbogbo a rii bi ẹfọ ti o dun, ṣugbọn awọn irugbin kekere ti o wa lori cob jẹ eso nitootọ. Eyi jẹ ki agbado di alailẹgbẹ jẹ alailẹgbẹ, bi a ṣe n ṣepọ awọn eso pẹlu awọn nkan bii apples tabi awọn eso. Oríṣiríṣi àwọ̀ àgbàdo aládùn ń wá ṣe àfikún sí àfikún rẹ̀. Kii ṣe pe o dun nikan, ṣugbọn o tun mu fifọ awọ wa si awọn awo wa.
Nigbamii ti o ba gbadun iṣẹsin ti agbado didùn, ranti pe o n ṣe itọju eso kan pẹlu jijẹ kọọkan. O jẹ iyanilẹnu bi iseda ṣe ṣe iyanilẹnu wa pẹlu awọn ipin rẹ, titan Ewebe ti o wọpọ sinu ikojọpọ awọn eso kekere, ti o jẹun.
Tun Ka: 40 Awọn ododo ti o le jẹ
8. Piha oyinbo
Avocado, eso ọra-ọra ti o nifẹ, hails lati Central America ati pe o jẹ ti idile laureli. Iyalenu, orukọ ibẹrẹ rẹ, 'ahuacatl,' ti o wa lati ede Aztec kan, dun bi ọrọ Spani 'aguacate' fun piha oyinbo. O yanilenu, 'ahuacatl' tumọ si 'tesicle' ni itọkasi apẹrẹ eso, ti o dabi ti anatomi ọkunrin.
Ọra ati ọra-ọra piha naa jẹ ki o jẹ ayanfẹ laarin ọpọlọpọ. Ti ipilẹṣẹ ni Central America, eso yii jẹ ọmọ ẹgbẹ ti idile laureli. Iyalenu, orukọ atilẹba rẹ, 'ahuacatl,' wa lati ede Aztec ati awọn ohun ti o jọra si ọrọ Spani 'aguacate'. O yanilenu, 'ahuacatl' tumọ si 'testile,' orukọ ti a fi fun eso nitori apẹrẹ rẹ.
9. Green Bean
Awọn ewa alawọ ewe le ma dabi awọn eso, ṣugbọn wọn wa lati inu awọn ododo ti awọn irugbin ewa. Ọ̀pọ̀ jù lọ wa máa ń gbádùn jíjẹ àwọn ẹ̀wà tí kò tíì dàgbà, yálà tí wọ́n sè, tí wọ́n sè, tàbí tí wọ́n sè pàápàá. Sibẹsibẹ, ti a ba gba awọn ewa laaye lati dagba, a le ṣe awari amuaradagba giga-giga, awọn ewa lile bi awọn ewa dudu tabi awọn ewa pinto nipa ṣiṣafihan ṣi awọn pods. Awọn ewa wọnyi ni anfani ti ni anfani lati wa ni ipamọ fun igba pipẹ.
Ẹka yii pẹlu pẹlu mangetout, eyiti o ṣe agbejade awọn ege pea alapin, bakanna bi awọn ege pea ati awọn ewa asare. Nitorinaa, nigba miiran ti o gbadun awọn itọju alawọ ewe ti o dun, ranti pe iwọ kii ṣe awọn ẹfọ ti o dun nikan - iwọ n ṣe itara ni agbaye ti alailẹgbẹ ati awọn eso eso alawọ ewe ti o yatọ.
Awọn eso miiran ti a lo Bi Ewebe
Awọn eso miiran ti a maa n lo gẹgẹbi awọn ẹfọ ni, tomatillos, gourds kikoro, chayote, Ewa, ati okra jẹ apẹẹrẹ ti iru awọn eso.
Tomatillos jẹ kekere, awọn eso alawọ ewe pẹlu husks ti a lo nigbagbogbo ni awọn obe ati salsa. Awọn gourds kikoro, ti a mọ fun itọwo kikoro wọn, ni a lo ninu awọn ounjẹ lọpọlọpọ ati pe a gbagbọ pe o ni awọn anfani ilera. Chayote, alawọ ewe, eso wrinkled, jẹ wapọ ati pe o le ṣe jinna ni awọn ọna oriṣiriṣi, ti o dabi itọwo ati awọn ohun elo ti ẹfọ.
Ewa, botilẹjẹpe ero ti o wọpọ bi ẹfọ, jẹ ipin ni botanically bi awọn eso. Wọn ti wa ni o gbajumo ni lilo ni orisirisi awọn onjewiwa ati ki o fi kan dun adun si awọn awopọ. Okra, eso miiran ti a lo bi Ewebe, ni a maa n lo ninu awọn ọbẹ ati awọn ipẹtẹ fun itọsi alailẹgbẹ ati adun rẹ.
Awọn eso wọnyi, nigba lilo ninu awọn ounjẹ ti o dun, ṣe afihan iṣiṣẹpọ wọn, titọ laini laarin awọn eso ati ẹfọ ni awọn iṣe ounjẹ.
Fi a Reply