Tsika nezvitendero zvinowanzosiyana uye ethnocentrism ndiko kutonga kweimwe tsika zvichienderana nemaonero etsika yemunhu uye chinyorwa ichi, tichave tichikurukura nezvemienzaniso yehurudzi.
Zviri muvanhu kutonga zvatisinganyatsonzwisisi kana kugamuchira. Chokwadi ndechokuti tiri kurarama munyika ine tsika, zvitendero, zvitendero, uye mutauro zvakasiyana.
Hakusi kuchenjera kutarisira kuti vamwe vanhu vadaro gamuchira tsika yako kana kutonga yavo nekuti iwe unofunga kuti yako ndiyo yakanyanya kunaka. Izvi ndizvo zvinosangana nevanhu vakawanda pavanoenda kune dzimwe nyika.
Hautauri mumwe mutauro kana kupfeka nenzira inoonekwa seyakakodzera nevamwe. Iwe unoonekwa seasinganzwisisike uye wechinyakare nekuti unotarisirwa kujairana netsika yausina kujaira.
Chii chinonzi Ethnocentrism?
Ethnocentrism iri kutonga imwe tsika kubva pakuona kwetsika yemunhu. Imhando yerusarura inotonga imwe tsika, ichiiona seyakaipa kana kuti yakaipa nekuda kwezvavanodavira, tsika, uye maitiro.
Ethnocentrism inosanganisirawo pfungwa yekuti imwe tsika iri pasi petsika yemunhu. Kana tsika nezvitendero zvevamwe vanhu zvisingaenderani netsika yakati, vanhu vanogona kunge vari vedzinza.
Ngatisatonga tsika dzatisingazive.
Uyewo Verenga: Chii Chinonzi Kusiyana Kwetsika Uye Nei Kwakakosha?
Ndeupi Muenzaniso Wakanaka weEthnocentrism?
Kazhinji, kune mienzaniso yakawanda ye ethnocentrism asi muenzaniso wakanaka wayo unotsanangura maitiro aunofanirwa kutarisa mumaziso emumwe munhu kana uchitaura naye.
Izvi zvakajairika mutsika dzeAmerica asi mune dzimwe tsika, haufanirwe kutarisa mumaziso emumwe munhu kana uchitaura naye.
Pfungwa yekuvharira mumaziso emumwe munhu kana uchitaura naye kana kusadaro ndiyo mienzaniso miviri yetsika nemagariro.
Zvisinei, inova ethnocentrism apo tsika mbiri idzi dzinotenda kutarisa mumaziso emumwe munhu kana kusazviita itsika iri nani pane imwe.
Mienzaniso yeEthnocentrism
Ngationgororei mienzaniso ye ethnocentrism.
#1. Imperialism
Imperialism inotsanangurwa semutemo wekuwedzera simba renyika pamwe nekuwana nharaunda kana nekugadzira hutongi hwehupfumi nezvematongerwo enyika kune dzimwe nyika.
European imperialism ndiyo muenzaniso wakanaka kutsanangura izwi iri. VekuEurope vakapinda mumakondinendi akaita seAfrica, America, uye sub-continent yeIndia.
Nyika dzeEurope dzinotora nyika dzakawanda pasi rose muenzaniso we ethnocentrism. Vaizviona sevakuru uye vakabudirira saka vaive vakwanisa kutora nyika idzi dzisina kubudirira.
MaBritish akapinda mukondinendi yeAustralia uko akazivisa Australia terra nullius (nyika isiri yemunhu). Kupinda uku kwakakonzera kudzvinyirirwa kwevanhu veAboriginal uye tsika dzakasiyana dzechivanhu dzakadzimwa.
#2. Enthnocentrism mumafirimu
Muenzaniso we ethnocentrism wakaratidzwa mufirimu yeHollywood The Big Fat Greek Muchato. Mumufirimu uyu, mhuri yeGreek inobatikana netsika dzavo.
Mhuri inofunga nezvetsika yavo seyakanakisa uye inongoda kuti vana vavo vaende kuzvikoro zveGreek, uye kudzidza nhoroondo yechiGiriki nemutauro. Kana vana vavo vachizoroorwa nemumwe munhu, vanofanira kunge vari veboka rechiGiriki.
Mhuri yeGreek yaifanira kuita sarudzo yakaoma kana mwanasikana wavo afunga kuroorwa nemukomana kubva kunze kwenharaunda yeGreek.
Mumwe muenzaniso we ethnocentrism wakaratidzwa mufirimu The Godfather. Yakaratidza kusarura kwevaAfrica vekuAmerica uye kutonga kwevarume munharaunda yeItaly. Iyi yese mienzaniso ye ethnocentrism inoratidzwa mumafirimu aya eHollywood.
#3. Consumer Ethnocentrism
Consumer ethnocentrism inoitika kana vatengi kutonga vamwe vanhu nekutenga zvinhu zvinobva kunze kwenyika panzvimbo pezvinogadzirwa muno.
Vanhu vanogona kutenga chero zvinhu zvavanoda chero vachizvikwanisa. Maonero evamwe haafanire kusarudza zvinofarirwa nevamwe.
Semuenzaniso, kana mugari wemuAmerica achida kutenga uye kutyaira mota dzeJapan, hakusi kuchenjera kutonga nekuti munhu wese anoziva zvaanoda uye nei achitenga zvigadzirwa zvekunze.
Consumer ethnocentrism nderimwe rematambudziko atiri kutarisana nawo nhasi. Vari kubatwa nepfungwa isina kunaka iyi vanotenda kuti kutenga zvinhu zvekunze hakusi kutsigira nyika uye zvinongobatsira kuvaka hupfumi hwekunze kwete hupfumi hwenyika.
Uyewo Verenga: Mental Health Mazano Kune Vadzidzi
#4. Kutonga Dzimwe Nyika Dzichidya Tsika
Vanhu havadyi imbwa muUnited States asi kune nzvimbo dzinonzi nyama yembwa inorapa zvirwere.
Kudya nguruve yeGuinea inogona kusemesa kuAmerica asi kwete kuPeruvia. Kana vanhu vekuAmerica vachinzwa vakasununguka kudya huku, havafanirwe kufunga nezvekudya dzimwe mhuka sechinhu chinonyangadza.
Mune mamwe mativi enyika, vanhu vanodya dzimwe dzemhuka dzinoshamisa zvikurusa. Havafaniri kutongwa kana kushorwa nokuda kwezvokudya zvavanosarudza.
#5. Ethnocentrism uye Tsika
Kazhinji, tsika dzese munyika imwe nzira kana imwe ndeye ethnocentric. Isu tinowanzo kusimudzira hukuru hwetsika yedu pane imwe tsika. Nekuita izvi, tinosimudzira ethnocentrism tisingafungire.
Kunogara kuine kutenda uku kwekuti tsika dzedu dzakanaka kupfuura dzemumwe munhu. inoita kuti tinzwe zviri nani sevanhu asi nerumwe rutivi, inokurudzira ethnocentrism.
#6. Pfungwa yekusave neaccent
Kukurira munharaunda yaunongonzwa katauriro kamwechete kunoita kuti ufunge kuti hauna matauriro.
Chirungu mutauro unotaurwa nevakawanda uye zviri nyore kuona matauriro kana munhu asiri chizvarwa achitaura.
Paunenge wararama hupenyu hwako hwese uchinzwa katauriro kamwechete, vamwe vanhu vachitaura vanogona kunge vachiseka kwauri. Panguva ino iwe unotenda kuti chero munhu asiri kutaura sewe ane matauriro iwe haudaro.
Chokwadi ndechekuti une matauriro uye paunofamba kunze kwenyika, vanhu vanokuudza izvozvo. Iwewo uchataura zvakafanana nezve vanhu vaunosangana navo kunze kwenyika.
#7. Kupa Vamwe Mhemberero Dzechitendero
Mumwe wemienzaniso yakaipa yeethnocentrism inosanganisira kusarongeka kwetsika nemhemberero dzechitendero.
Muenzaniso werudzi urwu rwe ethnocentrism kudzvinyirirwa kwevaUyghur vaMuslim muNorthwest China. Sekureva kwehelpprofess.com, muna 2014, hurumende yeChina yakaedza kumisa kupembererwa kweRamadan muXinjiang.
Uyu muenzaniso wetsika yepamusoro inodzvinyirira tsika dzevashoma. Tsika dzevashoma dzinodzvinyirirwa kuitira kuti tsika ine simba irambe ichichengetedza nekusimudzira tsika nemaitiro ayo.
#8. Kutarisira kuti Vamwe Vataure Chirungu
Chirungu ndicho chimwe chezvinyorwa mitauro inonyanya kutaurwa munyika. Vanhu vanobva kumarudzi akasiyana-siyana uye vanotaura mitauro yakasiyana-siyana.
Kutarisira kuti vamwe vanhu vataure Chirungu kunyangwe uri kunze kwenyika hazvina musoro. Hongu, Chirungu unogona kunge uri mumwe wemitauro inonyanya kutaurwa pasi rese asi hazvireve kuti munhu wese anotaura Chirungu.
MuAmerica, vamwe vanhu vanonzwa vakasununguka pavanoona mutorwa achitaura mutauro usiri wechiRungu. Ndiko kusarurana nyangwe ukasataura nezvazvo.
Chirungu hausi mutauro wepasi rose uye hatifanirwe kugumbuka kana tikasangana nevanhu vasingatauri kana kushushikana kana chimwe chinhu chakanyorwa nemutauro wakasiyana.
#9. Australia Yakabiwa Zvizvarwa
Tsika dzekuEurope dzakadzvinyirira tsika dzechivanhu muAustralia.
Mukutanga kwema1900 nema1970, vana vechiAborigine vakaparadzaniswa nemhuri dzavo. Vana vakaiswa pasi pekuchengetedzwa uye kutarisirwa neAnglo-Australians.
Ichi chaive chirongwa chakarongeka chekudzvanyirira tsika dzechivanhu dze Aboriginal Australians. VekuEurope vaidavira kuti tsika dzavo dzaive dzakakwirira kudarika dzechivanhu.
Nhamburiko dzakaitwa dzokuva nechokwadi chokuti vana vemarudzi akavhengana havasati vaizogamuchira tsika kana kuti zvitendero zvomuzvarirwo. Kuedza kudzima tsika dzechivanhu ndeimwe yemienzaniso yakaipa ye ethnocentrism.
Uyewo Verenga: Greek Theatre - 7 Inobatsira Chokwadi kune Vadzidzi
#10. Ethnocentrism muMasangano Edzidzo
Ethnocentrism iripo mumasangano akasiyana edzidzo pasi rese. Vanamazvikokota vanobvuma kuti kosi dzechikoro dzinofanira kunge dzakasiyana-siyana pane kungotarisa chimwe chinhu.
Semuenzaniso, dzidzo yenhoroondo inofanirwa kutarisisa nhoroondo yenyika dzakasimukira nedzisina kubudirira. Kunze kwenhoroondo yenyika dzichiri kusimukira uye dzisina kubudirira muenzaniso we ethnocentrism muzvikoro.
Zvakakosha kudzidzisa vadzidzi nezvenhoroondo uye tsika dzevanhu vashoma. Vadzidzisi vanofanira kudzivisa kutaura chero rusarura kuvadzidzi vanobva kunharaunda dzine vanhu vashoma.
#11. Kutonga Vakadzi Outfits
Mutsika dzakasiyana pasi rose zvipfeko zvevakadzi zvinosiyana nevarume. Mune dzimwe tsika, vakadzi vanopfeka zvinoenderana nekwavakaita. Vakadzi vakaroorwa vanogona kuonekwa kuburikidza nezvipfeko zvavo.
Mutsika dzokuMadokero neEurope, vakadzi vanopfeka mabhikini pavanenge vari pamhenderekedzo yegungwa. Dzimwe tsika pasi rose dzine mafungiro akasiyana pamusoro pemapfekero anofanira kuitwa nevakadzi.
Kupfeka bhikini kunoonekwa sekusina kunaka, kunyanya mutsika dzechiIslam. Vakadzi havafanirwe kuburitsa miviri yavo kana vhudzi rechisikigo.
Vamwe vanhu vangazviona sekudzvinyirirwa kwevakadzi. Tiri muzana remakore rechi21 uye vakadzi vanofanira kubvumirwa kupfeka zvipfeko zvavanoda.
Panogona kuva nemusanganiswa we ethnocentrism pakati petsika mbiri dzine maonero akasiyana pamusoro pezvipfeko zvevakadzi. Imwe tsika inogona kuona vakadzi vakapfeka mabhikini seakakodzera, nepo imwe ichizviona sechipfeko chisina kunaka.
#12. Nazi Germany
Adolf Hitler aidavira kuti rudzi rweAryan rwakanga rwuri pamusoro perumwe rudzi uye mhinduro yekuchengetedza hukuru uhwu kwaive kuponda. Hitler aidavira kuti vaJudha vaifanira kubviswa panyika.
Hitler ndiye aitungamirira uye akarayira kuurayiwa kwemamiriyoni evaJudha. Paakaneta nekuuraya maJuda nepfuti, maNazi akavaka makamuri egasi mumisasa yevasungwa yakasiyana muPoland.
VaJudha vaiva nounyanzvi panguva iyoyo vakamanikidzwa kushanda zvakaoma mumisasa yevasungwa. Kubva mumienzaniso ye ethnocentrism pane iyi runyorwa, iyi ndiyo yakaipisisa.
Uyewo Verenga: Rondedzero Yemienzaniso Yekusarongeka Kwemagariro (Mazano eVadzidzi)
#13. Chopstick VS Western Cutlery
Tsika dzekuMadokero dzakapesvedzera tsika dzinoverengeka pasirese, kunyanya munzvimbo dzakaita sefashoni nechikafu. Nyika zhinji pasi rese dzinoshandisa kucheka kwekuMadokero pakudyira kunze.
Kumadokero hakupesvedzeri tsika zhinji dzeAsia. Ndicho chikonzero tsika zhinji dzeAsia dzichiri kuchengetedza tsika nechitendero chavo.
Iyo chopstick inogona kunge inoshamisa yekudya chishandiso kune vazhinji vekuAmerica, asi yakakwana kune maChinese. Chinoshamisa kune rimwe boka revanhu ndizvo zvinowanzoitika mune dzimwe tsika.
#14. Dare Rebvunzurudzo reSpain
Uyu unoonekwa semumwe wemienzaniso yakanyanyisa yechitendero che ethnocentrism munhoroondo yevanhu. Kweanopfuura mazana matatu emakore, vatongi veSpain vaiva muchitendero cheKaturike vakasarudza kuti chiKaturike chive chitendero chikuru muSpain yose.
Avo vakanga vasiri vaKaturike panguva iyoyo vakamanikidzwa kutendeuka kana kuti kutarisana nokuurawa. Chikatorike chaionekwa sechinamato chakanakisa uye chepamusoro kune zvimwe zvitendero.
mhedziso
Kutonga imwe tsika nemaonero edu ekuti tsika ngadzive yakaita sei hakuna kuchenjera. Kunzwisisa pfungwa ye ethnocentrism kunotibvumira kuona zvatinosiita.
Kuve ethnocentric hazvina kunaka kune dzimwe tsika nezvitendero. Dzidza kunzwisisa tsika dzevamwe sezvo zvichiwedzera ruzivo rwako nezvehupenyu kazhinji.
Ndinovimba chinyorwa ichi pamusoro pemienzaniso ye ethnocentrism chakabatsira.
Mazano
- 100 Mienzaniso Yemagariro Emagariro (Mazano eVadzidzi) 2024
- Nzira Dzakanakisisa dzekudzidza Mutauro Mutsva (13 Nzira Dzakatsigirwa neSainzi)
- 20 Mienzaniso yeSmart Zvinangwa zveVadzidzi muna 2024
- 20 Mienzaniso yeSmart Zvinangwa zveVadzidzi muna 2024
- 45 Yakanakisa Tarende Mienzaniso (Mazano evadzidzi)
References
- anobatsira.pro: 14 Mienzaniso Yakanakisisa YeEthnocentrism (KuVadzidzi)
- study.com/learn/lesson: Chii chinonzi Ethnocentrism muSociology - Zvinoreva & Mienzaniso
- viewfront.com: 10 Mienzaniso yeEthnocentrism yekukubatsira iwe kuinzwisisa zvirinani
- https://www.studysmarter.co.uk/explanations/psychology/issues-and-debates-in-psychology/ethnocentrism/
Leave a Reply