ʻO ka wehewehe maʻalahi o ka huaʻōlelo "Racism" e like me ka Oxford English Dictionary, ʻo ia ka manaʻoʻiʻo he ʻano ʻokoʻa ko kēlā me kēia lāhui. ʻO ia ka manaʻo he ʻoi aku ka lāhui ma mua o nā mea ʻē aʻe
Hiki i ka racism ke hana i nā ʻano like ʻole - hiki iā ia ke pilikino, i hoʻopaʻa ʻia i loko o nā ʻoihana, a i ʻole i loko o ke kanaka. Hoʻopili ka hoʻokae i nā ʻano, nā hana, a me nā ʻōnaehana holoʻokoʻa.
Ma ka mōʻaukala, he mea nui ka racism huli i ka wā i hoʻomohala ai nā Europa keʻokeʻo a me ʻAmelika i ka manaʻo hou o ka "lāhui" e hōʻoiaʻiʻo i ka hana o ke kauā. ʻOiai ua mau ka manaʻo ʻino a me ka hoʻokae ʻana i ka mōʻaukala, ua hana koʻikoʻi kēia manaʻo o ka lāhui i ka hana ʻana i nā hana hoʻokae e mau nei i kēia mau lā.
Ma kēia ʻatikala, e ʻimi mākou i ka hoʻomaka ʻana o ka racism, e hoʻomālamalama i ka mea nāna i hoʻomaka i ka hana hoʻokae. Eia hou, e hōʻike mākou i ʻelima mau hiʻohiʻona o ka racism e hoʻomaopopo maikaʻi i kāna mau hōʻike. Eia kekahi, e kūkākūkā mākou i nā ala e hana ai i ka hoʻokalakupua.
ʻO ke kumu a me nā moʻolelo mōʻaukala o ka lāhui
Loaʻa nā aʻa o ka racism i ka manaʻo hou o ka "lāhui," kahi hoʻokaʻawale i puka mai i ka wā o ka ʻO Transatlantic Slave Trade i ke kenekulia 16. No nā kaukani makahiki ma mua o kēia, ua ʻike ka poʻe i nā ʻokoʻa i waena o lākou iho akā ʻaʻole i hoʻokaʻawale i ke kanaka ma muli o ka lāhui.
Eia naʻe, i ka piʻi ʻana o ka koi no ka hana hoʻoluhi i ke kenekulia 17, ua ʻimi ka poʻe keʻokeʻo ʻEulopa a me ʻAmelika i ka hoʻopaʻapaʻa ʻana, e alakaʻi ana i ka hoʻomohala ʻana i ka manaʻo o ka "lāhui."
Ua hōʻike ʻo Professor Andrew Curran, ma kahi ʻatikala Time, i ka ʻimi ʻana o nā ʻepekema a me nā akeakamai o ia au i nā wehewehe hoʻomana ʻole e hōʻoia i ka ʻokoʻa i ʻike ʻia ma waena o nā ʻApelika a me nā ʻEulopa keʻokeʻo.
ʻAʻole i alakaʻi wale ʻia kēia poʻe manaʻo e ka ʻimi ʻepekema; e ʻimi ikaika ana lākou i nā kumu e ʻae ai i ka hoʻokauwā ʻana.
Ma o nā hoʻokolohua a me nā manaʻo pseudoscientific i hōʻole ʻia i kēia manawa, ua puka mai kahi hierarchy lāhui, hoʻonoho i ka poʻe keʻokeʻo ma luna a me ka poʻe ʻeleʻele ma lalo. Ua hoʻopaʻapaʻa kekahi poʻe ua hoʻoholo ʻia kekahi mau "lāhui" no ka hoʻokauwā ʻana, me ka ʻōlelo ʻana ma muli o ke ʻano kūlohelohe i ʻike ʻia.
Ma waho aʻe o nā manaʻo ʻepekema, ua hui pū ʻia nā manaʻo hoʻomana me ka manaʻo o ka "lāhui." Ua hui pū ʻia kēia mau manaʻoʻiʻo i ka hoʻokumu ʻana i nā hierarchies lāhui i hoʻomau i ka hoʻokae a me ka like ʻole.
ʻO ka hoʻomaopopo ʻana i ka ulu ʻana o ka mōʻaukala o ka racism e hoʻomālamalama i nā mea paʻakikī a pili pū kekahi i hoʻokumu i ko mākou ʻike lāhui i kēia manawa.
E heluhelu pū nō hoʻi: He aha ka Cultural Assimilation?
Ka Evolution of Racism i ka manawa
Ua loli ka racism i ka manawa. I ka makahiki 1859, ua hōʻea ka moku hope loa e lawe ana i nā kauā i ʻAmelika Hui Pū ʻIa. Ua pau ka noho kauā ʻana i ʻelima mau makahiki ma hope o ke Kaua Kivila ʻAmelika.
ʻOiai ua hoʻopau ʻia ke kauā, ʻaʻole i nalowale ka manaʻo hoʻokae. ʻO ka poʻe i hakakā me ke kauā, ʻaʻole lākou i manaʻoʻiʻo i ke kaulike ma waena o ka poʻe ʻEleʻele a me ka poʻe keʻokeʻo; Ua manaʻo wale lākou he hewa ke kauā.
Ua hoʻomau ka racism i ke ʻano o ka ʻike ʻana o kekahi i kekahi a me lākou iho.
I kēia mau lā, ʻaʻole ʻae ʻia ka racism ma nā wahi he nui, akā naʻe, ʻo nā kulekele kahiko a me ka racism huna ʻia ke kumu i ka like ʻole ma waena o nā lāhui. Ma mua o ka ʻike ʻana i ka hopena o ke kauā a me nā hana pono ʻole i hala, ua hoʻopiʻi kekahi poʻe i nā ʻokoʻa kūlohelohe ma waena o nā lāhui no ka like ʻole. Akā, hōʻike ka ʻepekema ʻaʻole i hoʻokumu ʻia ka lāhui ma ka biology.
ʻOiai he manaʻo pilikanaka a politika maoli ka lāhui, ʻaʻohe hōʻike ʻepekema e hoʻokaʻawale ʻia nā kānaka i nā hui ʻokoʻa e kā lākou DNA.
Ka Hoʻomaopopo ʻana i nā Laʻana o ka Racism
Hiki ke ʻike ʻia ka racism ma nā ʻano like ʻole. I kekahi manawa maopopo, a i kekahi manawa aole. Akā pehea ʻoe e ʻike ai ke ʻike ʻoe? Eia nā laʻana ʻelima e kōkua iā ʻoe e hoʻomaopopo:
1. Makapō kalakala
Nui ka poʻe e ʻōlelo nei no ka "makapō kala," me ka ʻōlelo ʻana ʻaʻole he mea nui ka lāhui a pono e mālama ʻia. ʻO kēia kuanaʻike, i kapa ʻia ʻo ka colorblind racism, manaʻo hewa ʻole no ka mea ʻaʻole maoli maoli ka lāhui, pono ʻole ke kūkākūkā a ʻae ʻana paha.
Eia nō naʻe, ʻoiai ʻaʻole i hoʻokumu ʻia ka lāhui i ka biology, ʻaʻole hiki ke hōʻole ʻia ma ke ʻano he kūkulu kaiapuni, a ʻo ka hoʻokalakupua ke ʻano o ka pilikia.
ʻO ka poʻe e ʻōlelo nei he makapō ʻulaʻula, hāʻawi pinepine ʻole lākou i nā microaggressions-nā hana noʻonoʻo ʻole a ʻōlelo paha e hoʻokaʻawale i nā poʻe ma muli o ko lākou lāhui. ʻO ka mea hoʻohālikelike, hiki i kekahi poʻe, ʻoiai ke ʻōlelo nei i ka nele o ka hoʻokae ʻana i ka lāhui, hiki ke hoʻopaʻa i nā manaʻo hoʻokae.
ʻO ka mea kupanaha, ua hōʻike ʻia kahi noiʻi e pili ana i ka makapō kala i loko o kahi ʻano lāʻau lapaʻau e ʻoi aku ka maʻalahi o nā kauka e kākau inoa ana i kēia manaʻo e hoʻokomo i ka lāhui i kā lākou nānā ʻana a me nā hoʻoholo lapaʻau.
ʻO ka hōʻole ʻana i ka ʻae ʻana i ke ʻano o ka racism me ka ʻike ʻole e hoʻomau ia. Ma ka lawe ʻana i kahi kūlana makapō, hiki i nā kānaka ke kākoʻo me ka ʻike ʻole i nā hana hoʻokae a me nā ʻano.
ʻO ka hoʻomaopopo ʻana i kēlā lāhui he mea kūkulu kaiāulu ʻaʻole ia he manaʻo e hoʻokuʻu i kona hopena; akā, ke koi nei ia i kahi ʻike nuanced e hiki ke kōkua i ka hoʻopau ʻana i nā ʻōnaehana ʻōnaehana a hoʻoikaika i ke kaulike maoli.
2. Nā ʻōlelo hōʻino Lahui a me nā Stereotypes
ʻO nā ʻōlelo hoʻomāinoino lāhui a me nā manaʻo ʻano lāhui e hōʻike i ka hoʻokalakupua. He mau huaʻōlelo a me nā ʻōlelo hoʻomāinoino i hoʻohana ʻia e hōʻino a hoʻowahāwahā i nā kānaka a i ʻole nā hui e pili ana i ko lākou lāhui a i ʻole lāhui. Hoʻohewa nui ʻia kēia mau ʻōlelo a, ma kekahi mau wahi, manaʻo ʻia ka ʻōlelo inaina, e alakaʻi ana i nā hopena kānāwai.
ʻO nā manaʻo stereotypes he mau manaʻoʻiʻo ākea e pili ana i nā kānaka ma muli o ko lākou lāhui. ʻOiai he maikaʻi paha kekahi, he nui nā hewa, e hoʻomau ana i nā manaʻo ʻino e like me kekahi mau pūʻulu maʻalahi i ka hana ʻino a i ʻole ka hana hewa.
Hāʻawi nā stereotype maikaʻi ʻole i ka hoʻokae, ka hoʻokaʻawale ʻana i ka nohona, a me ka pōʻino noʻonoʻo. ʻOiai ʻo nā stereotypes maikaʻi ʻaʻole i mahalo ʻia ʻoiai ke kau nei lākou i nā manaʻolana oversimplified i nā poʻe.
He kuleana ko nā ʻōlelo ʻino a me nā stereotypes i ka hoʻoulu ʻana i kahi kaiapuni o ka manaʻoʻiʻo a me ka hoʻokae. He mea koʻikoʻi ka ʻae ʻana a me ka hoʻāhewa ʻana i ia ʻano hana e hāpai i ka hoʻohui ʻana a me ka ʻike ma waena o nā kaiāulu like ʻole.
3. Hoʻokae Lahui
ʻO ka hoʻokae lāhui he ʻano maʻamau o ka hoʻokalakupua kahi i hana pono ʻole ʻia ai nā kānaka ma muli o ko lākou lāhui. Loaʻa ia ma nā wahi he nui o ke ola, e like me nā hana, nā home, nā kula, nā hale hoʻokolokolo, a me ka mālama olakino. I kekahi manawa, ʻaʻole maopopo ka hoʻokae. ʻAʻole hiki i nā kānāwai a i ʻole nā hana ke haʻi i ka lāhui, akā hiki nō ke kūpono ʻole.
No ka laʻana, ma ʻAmelika, hoʻopaʻi pinepine nā kaikamahine ʻeleʻele i ke kula, ʻoiai ʻaʻole ia no ko lākou lāhui. I kekahi hihia, ua pilikia kekahi kaikamahine ʻeleʻele 12 makahiki no ke kākau ʻana i ka "hi" ma kahi laka. Ua kū ʻo ia i nā hopena koʻikoʻi, ʻoiai ua maʻalahi kahi kaikamahine keʻokeʻo. ʻAʻohe kānāwai e ʻōlelo ʻia e hana ʻino ʻia nā kaikamahine ʻeleʻele, akā ua hiki nō.
Hiki ke hoʻokae ʻia me ka ʻōlelo ʻole ʻana i ka lāhui. He kūpono ʻole a hōʻeha i nā kānaka. He mea nui e ʻike a hoʻōki i ka hoʻokae ʻana i ka lāhui ma nā wahi a pau.
4. Ka Hana o ka Hookaawale Lahui
ʻO ka hoʻokaʻawale ʻana i ke kaiāulu ma o ka lāhui, ʻike ʻia hoʻi ʻo "ka hoʻokaʻawale ʻana i ka lāhui," ʻo ia hoʻi ka hoʻokaʻawale ʻana i nā poʻe ma muli o ko lākou lāhui a me ka kaupalena ʻana i ko lākou komo ʻana i nā kumuwaiwai, nā ʻoihana, nā lawelawe, a me nā manawa kūpono. ʻO nā hiʻohiʻona o kēia ka apartheid ma ʻApelika Hema a me ka Nā kānāwai Jim Crow ma ka ʻAmelika Hema. Ma kēia mau ʻōnaehana, ua koi ʻia ka poʻe ʻeleʻele e noho ma nā wahi kaʻawale, hele i nā kula ʻokoʻa, hoʻohana i nā keʻena lehulehu kaʻawale, a noho i nā ʻāpana i koho ʻia no ka halihali lehulehu.
ʻOiai ka hoʻāʻo ʻana e hōʻoia i kēia kaʻawale ʻana me ke aʻo ʻana o "kaʻawale akā kūlike," ua loaʻa mau i nā ʻAmelika ʻeleʻele ka mālama haʻahaʻa a me nā lawelawe. Ua hana ʻia ka hoʻokae like ʻana ma ʻApelika Hema.
ʻO ka hana o ka hoʻokaʻawale ʻana i ke kaiāulu ma o ka lāhui, ʻo ia ke kākoʻo i nā lāhui i kapa ʻia ʻo "superior" a pale i ka hui ʻana o ka lāhui, he ʻano racist. ʻOiai inā hoʻopaʻapaʻa ka poʻe kākoʻo no ke kaulike ma ka hoʻokaʻawale ʻana, ʻo ka hoʻokaʻawale ʻana i hoʻokō ʻia he mea ʻino i nā pono kanaka.
E heluhelu pū nō hoʻi: 6 Nā Laʻana Ageism
5. Huli i nā kānaka ma muli o ka lāhui
ʻO ka hana hewa ʻana i kekahi ma muli o ko lākou lāhui, ua kapa ʻia he hewa inaina. Inā nui ka poʻe i manaʻo ʻia a hoʻopōʻino ʻia ma muli o ko lākou lāhui, lilo ia i ka pepehi kanaka. ʻO ka Genocide ke ʻano o ka pepehi ʻana i kahi hui nui o nā kānaka mai kahi ʻano lāhui a i ʻole lāhui e hoʻopau loa iā lākou.
ʻO ka Holocaust kahi hiʻohiʻona weliweli o kēia. I ka Holocaust Holo, Ua hoʻopaʻa ʻo Nazi i ka poʻe Iudaio mai nā ʻano lāhui like ʻole, me ka noʻonoʻo ʻana he lāhui ʻokoʻa lākou. Ua hoʻomaka ka Nazis ma ka hoʻolilo ʻana i ka poʻe Iudaio i mea nui a ʻaʻole like me ka poʻe maʻamau no ko lākou lāhui.
Ua alakaʻi kēia i ka hoʻokaʻawale ʻana iā lākou, e hoʻokaʻawale iā lākou mai ke kaiāulu, a ʻo ka hope, ua pepehi ʻia lākou. He hōʻailona koʻikoʻi ka Holocaust o ka antisemitism, kahi ʻano racism kahiko i loaʻa ma mua o ko mākou ʻike ʻana i ka lāhui.
Pehea e hiki ai iā ʻoe ke hakakā i ka racism?
Loaʻa ka racism ma nā wahi āpau a me nā haʻuki ʻoihana. Ua hana ʻia nā hana e pale ai i ka racism, akā ua lawa anei nā ʻoihana e kiki aku i ka racism?
E nānā kākou i kekahi o nā ʻanuʻu e kōkua ai i ka hakakā ʻana i ka lāhui.
Pono ʻoe e hoʻomaopopo i ka lāhui
ʻO ka hoʻomaopopo ʻana i ka racism ka hana mua e hoʻoponopono ai. ʻAʻole pili wale ka racism i ka hana ʻino i kekahi ma muli o ko lākou lāhui. Nui nā ala e hōʻike ʻia ai, ʻoiai me ka manaʻo ʻole o ka poʻe e hoʻokae.
Inā makemake ʻoe e hoʻōki i ka racism, e aʻo e like me kou hiki. E heluhelu i nā puke, e hoʻolohe i nā mele, e kākau i nā mele, e lawe i nā papa, a e kamaʻilio me ka poʻe ʻike i ka hoʻokae. Ua lōʻihi ko lākou manawa e aʻo ai a hiki iā lākou ke aʻo iā ʻoe. Ke hoʻomaopopo maikaʻi ʻoe i ka racism, hiki iā ʻoe ke hoʻomaka e hana e hoʻomaikaʻi i nā mea.
Kākoʻo i nā Kumukānāwai Pono no ka Kaulike Lahui
He mea koʻikoʻi ke kākoʻo ʻana i ka hoʻololi ʻana i nā kulekele i ka wehe ʻana hoʻokumu ʻana i ka racism, he pūnaewele paʻakikī o nā lula, nā kānāwai, a me nā ʻōnaehana e mālama nei i ka hoʻokae lāhui ma nā ʻaoʻao āpau o ke kaiāulu. No ka hoʻololi mau, ʻaʻole lawa i nā kānaka ke hoʻololi i ko lākou manaʻo no ka lāhui; pono e hoʻololi ʻia nā ʻōnaehana e hoʻokō nei i ka racism.
No ka hoʻololi ʻana, hiki iā ʻoe ke kākoʻo i nā kulekele holomua ma o ke koho balota ʻana, nā hui kākoʻo hoʻi hope, a nānā i nā lula ma kāu wahi hana, kula, a i ʻole nā hui ʻē aʻe āu e komo ai.
Inā maopopo ʻole ʻoe i kahi e hoʻomaka ai, e ʻimi i nā ʻōlelo aʻoaʻo kulekele i hoʻopuka ʻia e nā hui hoʻoponopono lāhui. Ma ke komo ʻana i kēia mau hana, hāʻawi ʻoe i ka hoʻokumu ʻana i kahi kaiāulu kūpono a kaulike no kēlā me kēia.
E ʻapo i ka ulu pilikino no ke ao holoʻokoʻa
He mea paʻakikī ke kamaʻilio ʻana i ka racism ma muli o kona hopena ākea, akā ʻo ka nānā ʻana i ka hoʻololi pilikino he wahi hoʻomaka koʻikoʻi. E mālama i kāu mau hana ponoʻī, no ka mea, paʻa paha nā kānaka me ka ʻike ʻole i ka manaʻo ʻole, stereotypes, a i ʻole racism i loko.
E hoʻohiki i ka hoʻololi ʻana i kou ola ma ka nānā ʻana i kou mau manaʻoʻiʻo a me kāu mau pilina, a me ka ʻōlelo kūʻē ʻana i ka racism i ka wā e hālāwai ai. ʻOkoʻa nā kuleana ma muli o nā ʻike pilikino; ʻO ka poʻe mai nā hui marginalized ke kū nei i nā luʻi kūʻokoʻa i hoʻohālikelike ʻia me kā lākou mau hoa keʻokeʻo.
He mea nui e pale aku i ke kau ʻana i ke kaumaha holoʻokoʻa o ka hoʻopau ʻana i ka racism ma luna o nā poʻohiwi o nā kaiāulu lāhui. Akā, ʻo ka hoʻoulu ʻana i ka lokahi ma waena o nā hui like ʻole, ka hoʻokumu mua ʻana i ke kākoʻo kaiāulu, a me ka ʻae ʻana i ka manawa hoʻomaha nā mea nui no ka loaʻa ʻana o ka holomua mau loa. ʻO ka hoʻokomo ʻana i ka ulu pilikino e kōkua i ke kūkulu ʻana i kahi honua hoʻohui a hoʻomaopopo no kēlā me kēia.
Waiho i ka Reply