Siwitsalandi jẹ olokiki fun didara igbesi aye giga rẹ, awọn amayederun idagbasoke daradara, ati ifaramo si iduroṣinṣin ayika.
Awọn bọtini si Switzerland ká aseyori ati awujo isokan da ni awọn oniwe-ọlọrọ oniruuru, Wọn si awọn orilẹ-ede mẹrin osise ede. Ibeere naa ni; awọn ede wo ni wọn sọ ni Switzerland?
Ko dabi awọn agbegbe multilingual miiran, Switzerland ṣaṣeyọri yago fun awọn aifọkanbalẹ awujọ ti o wọpọ. Agbara awọn eniyan Swiss lati sọ awọn ede osise mẹrin ṣiṣẹ bi agbara pataki.
Botilẹjẹpe awọn ede wọnyi ti wa ni sisọ jakejado orilẹ-ede naa, wọn wa ni pataki julọ ni awọn agbegbe kan pato. Oniruuru ede yii ṣe alabapin si moseiki aṣa alailẹgbẹ Switzerland, ti n ṣe agbega ori ti isokan ati oye laarin awọn eniyan rẹ.
Awọn Swiss gba esin multilingualism wọn, ṣiṣẹda kan isokan ayika ibi ti o yatọ si agbegbe ede ibagbepo ni alaafia. Ọna ifaramọ yii kii ṣe imudara isọdọkan awujọ nikan ṣugbọn tun ṣe afihan ifaramo orilẹ-ede lati gba oniruuru bi abala ipilẹ ti idanimọ rẹ.
Awọn ede ti a sọ ni Switzerland
Èdè Swiss German
Swiss German jẹ ede ti o wọpọ julọ ni Switzerland. O fẹrẹ to 60% eniyan sọ, paapaa ni ariwa, aarin, ati ila-oorun ti orilẹ-ede naa. Awọn olugbe agbegbe n pe Schwyzerdütsch, ati pe o jẹ awọn ede-ede Alemannic ti a ko lo mọ ni Germany tabi Austria.
Awọn ọmọde Swiss kọ German Standard ni ile-iwe, nitorina wọn le sọrọ ni irọrun pẹlu awọn ara Jamani, Awọn ara ilu Austrian, ati awọn agbọrọsọ German miiran. Wọn yipada si Standard German ni irọrun nigbati o ba sọrọ pẹlu ẹnikan ti ko sọ German German.
Níwọ̀n bí kì í ṣe gbogbo àwọn èdè Jámánì ní Switzerland ló ní fọ́ọ̀mù tí wọ́n kọ sílẹ̀, àwọn òfin, ìwé àti ìwé ìròyìn ni a kọ ní Standard German. Ìdí nìyẹn tí ọ̀pọ̀ àwọn ará Jámánì Switzerland fi ń pè é ní Schriftdeutsch, tó túmọ̀ sí “Jámánì tí a kọ.”
Swiss German kii ṣe ede-ede kan nikan-o yatọ pupọ da lori ibiti o wa. Fun apẹẹrẹ, ede Zurich yatọ si Basel, ati pe o yatọ si ni abule Alpine kan.
Awọn ipo iṣe deede lo German Standard, paapaa ti awọn agbọrọsọ German ti kii ṣe Swiss wa ni ayika. Ṣugbọn ni ikọkọ ati laarin awọn ara Jamani Swiss, awọn ede-ede jẹ iwuwasi.
Ede Faranse Swiss
Faranse jẹ ede ti o ga julọ ni apa iwọ-oorun ti orilẹ-ede naa, agbegbe ti a mọ si Faranse Swiss.
Gẹgẹ bi Wikipedia, nipa 22% ti awọn olugbe Switzerland sọ Faranse, ti o jẹ ki o jẹ ipa ede pataki ni awọn ilu bii Geneva ati Lausanne. Ti o ba n gbero irin-ajo kan si awọn ibi Swiss wọnyi, nini iwe-itumọ Faranse le jẹ ọwọ, nitori wọn jẹ agbegbe akọkọ ti Faranse.
Ti a fiwera si awọn iyatọ laarin Swiss German ati German Standard, awọn iyatọ laarin Swiss French ati Faranse ti a sọ ni Faranse jẹ kere si sisọ. Botilẹjẹpe awọn iyatọ diẹ wa ninu awọn fokabulari ati awọn ikosile, awọn ẹni-kọọkan ti o ni oye ni Standard French yẹ ki o rii pe o rọrun lati mu Faranse Faranse.
Ìtànkálẹ̀ èdè Faransé ní àwọn ìlú Switzerland dá àyíká èdè tí ó yàtọ̀ síra, tí ó mú kí ó ṣàǹfààní fún àwọn arìnrìn-àjò láti ní ìmọ̀ díẹ̀ nípa èdè náà. Boya o n ṣawari ọlọrọ aṣa ti Geneva tabi gbadun ẹwa iwoye ti Lausanne, nini oye ipilẹ ti Faranse le jẹki iriri rẹ ati awọn ibaraẹnisọrọ pẹlu awọn agbegbe.
Tun Ka: Awọn ede Pataki julọ Lati Kọ ẹkọ Fun Awọn aye diẹ sii
Èdè Itali Swiss
Awọn ara Italia Swiss ngbe ni apa gusu ti Switzerland, nitosi aala pẹlu Ilu Italia. Pẹlu olugbe ti awọn agbọrọsọ 673,000, wọn jẹ fere 8% ti olugbe orilẹ-ede naa.
Fun ẹnikẹni ti o faramọ pẹlu Itali tabi kikọ ede naa, Swiss Italian jẹ irọrun rọrun lati loye, iru si Faranse Swiss. Iyatọ akọkọ wa ni awọn ọrọ awin pataki diẹ lati Jẹmánì ati Faranse.
Pelu aye ti awọn ede-ede agbegbe gẹgẹbi Ticinese ati awọn iyatọ ti o ni ipa Lombard miiran, Swiss Italian ni pẹkipẹki jọ Standard Italian ni Switzerland.
Ni idakeji si Standard Italian, Swiss Italian duro jade fun lilo rẹ ti "calques," awọn gbolohun ọrọ ti o dabi awọn itumọ ọrọ gangan lati Faranse ati Jẹmánì.
Fun apẹẹrẹ, nigba ti ọrọ Itali fun “iwe-aṣẹ awakọ” jẹ “Patente,” Awọn ara ilu Switzerland lo “Licenza di condurre,” itumọ taara lati ọrọ Faranse “permis de conduire.” Laibikita awọn nuances ede wọnyi, ibaraẹnisọrọ gbogbogbo laarin awọn ara ilu Itali Swiss ati awọn agbohunsoke ti Standard Itali jẹ danra pupọ.
Èdè Romansh
Romansh jẹ ede kekere ti eniyan 37,000 nikan sọ. O di ede orilẹ-ede ni Switzerland ni ọdun 1938, ṣugbọn kii ṣe titi di ọdun 1996 ti o gba idanimọ osise.
Ni guusu ila-oorun Canton ti Grisons, Romansh jẹ ede osise ti a lo ninu iṣakoso ati eto-ẹkọ, ati ni ibaraẹnisọrọ ojoojumọ laarin agbegbe.
Pelu ti nkọju si idije lati Itali ati German, Romansh ti ye sinu 21st orundun. Eyi jẹ apakan nitori ọpọlọpọ awọn agbọrọsọ Romansh wa lati awọn agbegbe ti o ya sọtọ, awọn oke-nla ni guusu ila-oorun Switzerland.
Ipa ti ede Jamani lori Romansh jẹ pataki. Pelu ipilẹ agbọrọsọ kekere rẹ, Romansh ni awọn ede-ede marun ti a lo ninu igbesi aye ojoojumọ. Awọn igbiyanju nipasẹ ijọba lati ṣe agbega iṣọkan “pan-Romanh” ti ni awọn abajade idapọpọ ni ipele agbegbe.
Oniruuru ede pupọ ni Switzerland
Switzerland tẹnumọ pataki ti gbigba ede orilẹ-ede fun isọpọ. Sibẹsibẹ, nọmba pataki ti awọn aṣikiri ni orilẹ-ede naa tun fẹran sisọ ni awọn ede abinibi wọn.
Gẹgẹ bi awọn Swiss Federal Statistical Office, awọn ede ti o wọpọ ni orilẹ-ede naa pẹlu Gẹẹsi, Portuguese, Albania, ati bẹbẹ lọ.
Iwọn pataki ti awọn olugbe ni Switzerland ni akọkọ awọn ibaraẹnisọrọ ni awọn ede miiran yatọ si ti orilẹ-ede. O fẹrẹ to 5.8% ti olugbe sọ Gẹẹsi, 3.5% sọ Portuguese, 3.2% ibaraẹnisọrọ ni Albania, 2.3% ni Serbo Croatian, ati 2.4% ni ede Sipeeni. Ni afikun, ipin 8.2% wa ti o nlo awọn ede ti o ṣubu labẹ ẹka ti “Omiiran.”
Oniruuru ede ni Switzerland ṣe afihan ibagbepọ ti awọn ede oriṣiriṣi laarin awọn agbegbe rẹ. Pelu tcnu lori ede orilẹ-ede fun isọdọmọ orilẹ-ede, wiwa ti awọn ede pupọ ṣe afihan teepu aṣa ọlọrọ ti o ṣe apẹrẹ nipasẹ ọpọlọpọ awọn aṣikiri orilẹ-ede. Awọn iṣiro naa ṣe afihan pataki ti nlọ lọwọ ti idanimọ ati gbigba oniruuru ede ni Switzerland.
Tun Ka: Kini Isọdọkan Asa?
Ẹ kí ni Oríṣiríṣi Èdè Sọ ní Switzerland
Mẹrin ti o yatọ osise ede ti wa ni sọ ni Switzerland. Eyi ni diẹ ninu awọn ikini ti o rọrun ti o le lo:
Pẹlẹ o:
- Ni Swiss German, o sọ "Hallo."
- Ni Swiss French, o jẹ "Bonjour."
- Ni Swiss Italian, o le sọ "Ciao."
- Ni Romansh, o ni awọn aṣayan diẹ: “Cia,” “Tgau,” tabi “Allegra.”
O dabọ:
- Lati sọ o dabọ ni German German, o sọ “Auf Wiedersehen.”
- Ni Swiss French, o jẹ "Au revoir."
- Ni Swiss Italian, iwọ yoo sọ "Addio."
- Ni Romansh, o jẹ "Ade."
Jowo:
- Ti o ba fẹ sọ jọwọ ni Swiss German, o sọ "Bitte."
- Ni Swiss French, o jẹ "S'il vous plaît."
- Ni Swiss Italian, o le sọ "Fun favore."
- Ni Romansh, o jẹ "Per plaschair."
E dupe:
- Lati sọ o ṣeun ni Swiss German, o sọ "Danke."
- Ni Swiss French, o jẹ "Merci."
- Ni Swiss Italian, o sọ "Grazie."
- Ni Romansh, o jẹ "Grazia."
Fi a Reply