Khoeli e 'ngoe le e 'ngoe, basali le banana ba ka bang limilione tse likete tse 1.8 ba ea khoeling. UNICEF e tlaleha hore liphephetso tse kang sekhobo, khethollo le bofutsana li ka etsa hore nako ena e be e thata le e sa sireletsehang.
Mathata ana le litšitiso tsa tlhokomelo e nepahetseng li tsejoa ka kakaretso e le "bofutsana ba nako." Sehloohong sena, re tla shebana le taba ea bofuma ba nako, re fane ka lintlha tsa bohlokoa le ho fana ka maikutlo a mekhoa e sebetsang ea ho etsa phapang.
Bofutsana ba nako bo etsahala ha batho ba tobane le mathata a ho fumana lihlahisoa tsa ho ilela khoeli, tsamaiso ea likhoerekhoere e lekaneng, tšehetso ea sechaba le thuto. Leha e le taba ea bohlokoa ea bophelo bo botle ba sechaba, batho ba bangata ha ba tsebe hore na bofutsana ba nako bo kae le hore na ba ka bo rarolla joang.
Ho sebetsana le litaba tsena ke habohlokoa ho etsa bonnete ba hore bohle ba khona ho laola bophelo ba bona ba ho ilela khoeli ka seriti le ka polokeho.
Period Poverty ke Eng?
Ho ea ka Laebrari ea Sechaba ea Meriana, bofutsana ba nako ke koluoa ea lefats'e ea bophelo bo botle ba sechaba e 'nileng ea hlokomolohuoa morao tjena. Bofutsana ba linako tse itseng bo hlalosoa e le ho se fumanehe ha batho ba ilela khoeli, ho se be le lits'ebeletso tsa likhoerekhoere le thuto e nepahetseng.
Nako ke karolo e tloaelehileng ea nako ea ho ilela khoeli, e leng tsela eo 'mele o itokisetsang ho ima. Ho etsahala ho banana le basali ba ka imang. Hangata linako li nka matsatsi a mararo ho isa ho a supileng 'me li etsahala matsatsing a mang le a mang a 24 ho isa ho a 38.
Ha banana ba qala ho ba le ho phalla ha nako ea bona ea ho ilela khoeli, ba tobana le mathata a macha. Ba hloka ho fumana lihlahisoa tsa ho ilela khoeli tse kang li-pads kapa tampon, 'me ba hloka ho ithuta ho li sebelisa.
Ntle le lihlahisoa tsena kapa tsebo, linako li ka ba tse sithabetsang haholo. Ba ka ’na ba lofa sekolo, mosebetsi kapa menyetla e meng. Linako tse boima, tse bakang mali a mangata haholo, li ka baka mathata a bophelo bo botle joalo ka phokolo ea mali le bohloko bo boholo.
Baahi ba bang ba nahana hore linako ha lia hloeka, e leng se etsang hore ho be thata ho banana le basali ho fumana thuso kapa ho tsoa phatlalatsa. Ho qala ho ilela khoeli ho ka boela ha etsa hore banana ba hlaselehe habonolo habonolo, le hoja ba ka ba ba le lilemo li supileng.
Bonyane banana le basali ba limilione tse 500 ba angoa ke bofuma ba nako, ho latela Mokhatlo oa Lefatše oa Bophelo, empa ho thata ho tseba palo e nepahetseng.
Seo U Lokelang ho se Tseba ka Nako ea Bofutsana.
Bofutsana ba nako ke bothata bo atileng lefatšeng ka bophara bo amang batho ba bangata, empa sebopeho sa bona le boholo ba bona li ntse li sa tloaeleha ho karolo e kholo ea baahi. Mona ke lintlha tsa bohlokoa tseo bohle ba lokelang ho li ela hloko:
Mathata a Bophelo bo Botle ba ho ilela khoeli Afrika e ka boroa ho Sahara Ka lebaka la Nako ea Bofutsana.
Linaheng tse kang Kenya, Sudan, Ethiopia le Uganda, batho ba tobana le mathata a maholo ha ba le linakong tsa ho ea khoeling. Batho ba bangata libakeng tsena ha ba na chelete e lekaneng ea ho reka lintho tseo ba li hlokang ho laola nako ea bona ea ho ea khoeling hantle. Ka 2019, the Banka ea Lefatše e boletse hore 35% ea batho ba linaheng tsena ba futsanehile haholo. Ha batho ba futsanehile haholo, ho thata ho bona ho reka lintho tse kang li-sanitary pads.
Phuputso e entsoeng ke BBC e fumane hore naheng ea Ghana, basali ba fumanang chelete e nyenyane ba sebelisa chelete e ngata ba reka li-pads. Ka mohlala, ba ka 'na ba sebelisa $1 ho $7 e 'ngoe le e 'ngoe eo ba e fumanang ka li-pads feela. Ena ke phapang e khōlō ho batho ba United States, moo ba fumanang chelete e nyenyane ba sebelisang feela $3 ho $1,200 e ’ngoe le e ’ngoe ea liphaephe.
Ka bokhutšoanyane, ho ea khoeling ho thata le ho feta ho batho ba bangata ba Afrika e ka boroa ho Sahara hobane ha ba na chelete e lekaneng ea ho reka lintho tseo ba li hlokang ho e laola hantle.
Hape Bala: Lethathamo la Mehlala ea ho Hloka Toka ea Sechaba
Nako Mathata a Bofutsana ho Tsamaiso ea Chankana ea US
Chankaneng, batho ba tobana le mathata a mangata, ’me taba e ’ngoe e khōlō ke bofutsana ba nako. Sena se bolela hore batho ba bangata ba koaletsoeng ba thatafalloa ke ho fumana lintho tse hlokahalang ha ba ea khoeling. United States, moo batho ba bangata ba leng teronkong, bothata bona bo bobe haholo.
Literonkong, litokelo tsa batho hangata ha li hlomphuoe. Ba ka utloisoa bohloko ’meleng le kelellong, ba fuoa kotlo ntle ho lebaka, ’me ba se ke ba fuoa thuso ea bongaka eo ba e hlokang. US e na le batho ba bangata ba teronkong, 'me lichankaneng tsa eona, ho na le bothata ba bofuma ba nako. A pale ea litaba e tsoang USA Today e re chankaneng e 'ngoe, liphaphatha li bitsa $2.63, empa mesebetsi ea moo e lefa lisente tse 30 ka hora. Sena se bolela hore ho thata hore batho ba reke lipache tseo ba li hlokang.
Ka lebaka lena, batho ba bang ba leka ho etsa thepa ea bona. Ba bang, ba se na boikhethelo bo bong, ba ile ba tsoa mali ka liaparo tsa bona. Bakeng sa ba nang le linako tse boima kapa mathata a bophelo bo botle, ho thata le ho feta ho fumana tlhokomelo eo ba e hlokang.
Hona joale, linaha tse fetang 35 ha li na melao ea ho etsa bonnete ba hore batho ba koaletsoeng ba fumana seo ba se hlokang bakeng sa linako tsa bona. Le linaheng tse nang le melao, ha se kamehla li lateloang hantle. Bona ke bothata bo boholo bo hlokang tlhokomelo.
Phello ea Nako ea Bofuma Thutong
Bofutsana ba nako bo na le phello e kholo tokelong ea thuto. E ama haholo-holo basali le banana, e etsa hore ho be thata hore ba ee sekolong. Lefatšeng ka bophara, banana ba ka bang limilione tse 129 ba lofa sekolo, karolo e ’ngoe e le ka lebaka la bofuma ba nako.
Liphuputso tse entsoeng ke Banka ea Lefatše li bontša hore naheng ea Sudan Boroa, 57% ea banana ha ba ee sekolong ha ba le matsatsing.. Kenya, 70% ea banana ba re ho ea khoeling ho mpefatsa limaraka tsa bona.
Thuto e bohlokoa haholo bakeng sa bokamoso ba ngoanana. Empa haeba linako tsa hae li mo thibela ho ea sekolong kapa ho sebetsa hantle ka tlelaseng, bokamoso ba hae bo ka ’na ba se ke ba khanya hakaalo. Banana ba bang ba ka ba ba tlameha ho tlohela sekolo ka botlalo, ho bolelang hore ba ke ke ba ba le menyetla e mengata ea mesebetsi nakong e tlang. Bofutsana ba nako bo etsa hore ho be thata hore banana ba fumane thuto eo ba e hlokang hore ba atlehe.
Nako Bofutsana bo ka Baka Mathata a Bophelo bo Botle
Bofutsana ba nako ke bothata bo boholo bo ka kulisang batho. Ha basali le banana ba ile khoeling, ba hloka lintho tse khethehileng tse kang li-pads kapa tampons.
Empa ka linako tse ling, ha ba khone ho fumana lintho tsena hobane li bitsa chelete e ngata haholo kapa ha li fumanehe. Kahoo, ba sebelisa eng kapa eng eo ba ka e fumanang, joalo ka likoranta kapa masela a khale.
Ho sebelisa lisebelisoa tsena tsa nakoana ho ka baka mathata a tebileng a bophelo bo botle joalo ka mafu a tšoaetsanoang, a ka ba kulisang haholo kapa a ba bolaea. Esita le haeba li na le li-pads kapa linoelo tse ka sebelisoang hape, ho thata ho li boloka li hloekile ntle le lintho tse kang metsi a hloekileng kapa motlakase.
Bofutsana ba nako ke taba e tebileng hobane bo ama bophelo ba batho. E mong le e mong o hloka ho fumana lihlahisoa tsa ho ilela khoeli nakong ea nako ea hae, e le hore a ka lula a phetse hantle 'me a sireletsehile.
Phello ea Bophelo bo Botle ba Kelello ea Nako ea Bofutsana, Sekhobo, le Khethollo
Bofutsana ba nako bo feta ho ama bophelo bo botle ba 'mele; ho boetse ho ama bophelo bo botle ba kelello. Mathata a ho fumana thepa e hlokahalang, hammoho le sekhobo le khethollo e amanang le ho ilela khoeli, li ka baka matšoenyeho a maholo le khatello ea maikutlo.
Phuputso e totobalitsoeng ho Frontiers in Global Women’s Health, e entsoeng Nepal, e senotse liphello tse tšosang tsa hore banana ba qobellehe ho robala ka ntle kapa ka matlung a arohaneng nakong ea linako tsa bona, e leng se bakang khatello e matla ea kelello.
Esita le libakeng tse se nang mekhoa e feteletseng joalo, sekhobo se ntse se tsoela pele. Batho ba hlajoa ke lihlong ha ba reka thepa, ba sebelisa puo e ngotsoeng e le hore ba buisane ka linako tsa ho ilela khoeli, 'me ba thulana le ho hloka thuto ka kakaretso ka ho ilela khoeli.
Lintlha tsena ka kakaretso li tlatsetsa maikutlong a hore linako li hlabisa lihlong le tse nyonyehang. Ho lemoha tšusumetso e pharaletseng ea mathata a amanang le nako ho bophelo bo botle ba kelello ke habohlokoa bakeng sa ho matlafatsa tikoloho e tšehetsang le e utloisisang.
Hape Bala: Mehlala e 10 e Fosahetseng
Kamoo Bohle re ka Nkang Khato Khahlanong le Nako ea Bofuma.
Bofutsana ba nako e itseng ke bothata bo atileng lefatšeng ka bophara ba bophelo bo botle, bo amang batho ba limilione tse makholo. Ho sa tsotellehe ho ata ha bona, batho ba bangata ba lula ba sa hlokomele bothata bona ka lebaka la sekhobo sa sechaba se potolohileng ho ilela khoeli.
Leha ho le joalo, ho na le mehato e sebetsang eo e mong le e mong a ka e nkang, ho sa tsotellehe hore na o ile a ea khoeling kapa che, e le hore a loantše bofuma. Sengoliloeng sena se hlahloba litsela tse hlano tse bonolo empa tse nang le tšusumetso ea ho kenya letsoho sesosa.
Ho bua ka bofuma ba nako ke mohato oa pele oa ho hlokomelisa le ho felisa litloaelo tsa sechaba. Batho ba bangata ba qoba ho bua ka taba ena ka lebaka la bothata bo amanang le ho ilela khoeli.
Ka ho qala lipuisano ka har'a marang-rang a hau a marang-rang, ho tšehetsa mekhatlo ea bobuelli, le ho fumana menyetla ea ho bua phatlalatsa ka bofutsana ba nako, u ka kenya letsoho ho etsa hore lipuisano li tloaelehe ka taba ena ea bohlokoa.
Tsela e 'ngoe e sebetsang ea ho etsa phapang ke ka ho tšehetsa mekhatlo e ikemiselitseng ho sebetsana le bofuma ba nako. Mekhatlo e mengata ea litokelo tsa basali le tekano ea botona le botšehali e shebana le taba ena, joalo ka Alliance for Period Supplies, e Morero oa Pad, le Project Dignity. Mekhatlo ena e etsa mesebetsi e sa tšoaneng, e akarelletsang matšolo a temoso, lithupelo tsa thuto le kabo ea liphallelo.
Ho fana ka lichelete ho mekhatlo ena ho ka kenya letsoho haholo morerong oa bona oa ho felisa bofuma ba nako le ho sireletsa litokelo tsa limilione. Ho feta moo, nahana ka ho fana ka lihlahisoa tsa ho ilela khoeli ho lihlopha tsa sebaka sa heno, kaha thuso ena e tobileng e ka sebetsana le litlhoko tse teng sebakeng sa heno.
Ho utloisisa mathata a ikhethileng a amanang le bofuma ba nako sebakeng sa heno ho bohlokoa bakeng sa ts'ebetso e sebetsang. Litaba tse amanang le bothata bona li ka fapana haholo, esita le ka har'a libaka tse fapaneng tsa naha e le 'ngoe. Etsa lipatlisiso ho fumana litšitiso tse atileng tseo batho ba eang khoeling ba tobanang le tsona sebakeng sa heno.
Mohlala, khaello ea phihlello ea metsi a hloekileng e ka ba tšitiso e kholo sebakeng se seng, athe sebakeng se seng, ho ka shejoa litaba tse batsi joalo ka thuto. U sebelisa tsebo ena ea lehae, u ka hlophisa boiteko ba hau ho rarolla mathata a tobileng sechaba sa heno.
Ho buella mehato ea molao ke mokhoa o matla oa ho loantša bofuma ba nako ka mokhoa oa tsamaiso. Melao e sebetsanang le likheo tsa meputso ea bong, khethollo mosebetsing, lichelete tsa sekolo, le litokelo tsa batho ba koaletsoeng e ka ba le phello e matla ntoeng ea ho loantša bofuma ba nako.
Ho sa tsotelehe ts'ebetso ea molao naheng ea heno, ho na le mekhoa ea ho etsa hore lentsoe la hau le utluoe. Mebusong e emelang joalo ka United States, ho ngolla bo-ralipolotiki mangolo ba khothaletsang khato mabapi le melao e amang bofuma ba nako ho ka sebetsa. Ka ho matlafatsa tšireletso ea molao, sechaba se ka theha lintlafatso tse tšoarellang bophelong ba ba amehileng.
Ho amohela fundraiser ke mokhoa o sebetsang le o hohelang oa ho phahamisa tlhokomeliso le chelete bakeng sa sesosa. Liketsahalo tsa ho bokella chelete li fana ka monyetla oa ho hokahana le likhoebo tsa lehae, mekhatlo ea toka ea sechaba, le batho ba nang le maikutlo a tšoanang ba arolelanang litekanyetso tsa hau.
Ho ipapisitse le litlhoko tse ikhethileng tsa sechaba sa heno, u ka memela barupeluoa ho fana ka lichelete le lisebelisoa. Le hoja menehelo ea lichelete e le ea bohlokoa bakeng sa ho rarolla mathata a mangata, ho bokella lihlahisoa tsa ho ilela khoeli ka ho toba ho ka finyella litlhoko tsa hang-hang libakeng tsa bolulo le libanka tsa lijo. Ho boloka tlaleho e hlokolosi ea menehelo le ho tsebisa barupeluoa ka phello ea menehelo ea bona ho ka ntlafatsa katleho le pepeneneng ea boiteko ba hau ba ho bokella chelete.
Leave a Reply