He mea nui te mohio ki te whakahee hapori ki te kite i te ao mai i nga tirohanga rereke me te akiaki i te hapori tika. Kei roto ko te tirotiro me te korero mo nga take i roto i o tatou hapori. Ko te whakapae a te hapori ehara i te tohu noa i nga raruraru; he whakaaro hoki mo nga otinga.
He rereke nga momo whakahee hapori. Ko etahi e aro ana ki nga rerekee penei i te whakatoi iwi, te rereketanga ohaoha ranei. Ko etahi ka ruku ki roto i nga hanganga torangapu, i nga tikanga tikanga karekau e tika, ka kino ranei ki etahi roopu.
Ka puta mai nga whakapae mai i nga waahi rereke, penei i nga pukapuka, kiriata, me nga korerorero i waenga i nga hoa. Ka awhina i a tatou ki te patapatai i nga mea ka warewarehia e tatou me te akiaki i a tatou ki te whakaaro me pehea e pai ake ai nga mea mo te katoa.
Na roto i te whai waahi ki nga whakahē hapori, ka tuwhera tatou ki te ako ake mo te ao me te mohio ki nga wheako rereke o nga tangata. He taputapu mo te whakarereke, e akiaki ana i a tatou ki te mahi ki te hapori e whai waahi ai nga tangata katoa me nga tika.
He aha te Whakakino Hapori?
Ko nga whakapae a te hapori e titiro ana ki te pehea e puta ai nga raruraru a te huinga hapori. Karekau noa te kaitoha hapori e tohu i enei take engari ka whakaatu ano hoki i nga huarahi hei whakatika. Ka whakaaro pea ratou ki nga whakarereketanga kia pai ake ai nga mea, ki te tono ranei mo nga nekehanga nui, penei i te whakarereketanga katoa o nga mahi.
Ko tenei momo whakawakanga he tirotiro i te paanga o nga mea penei i nga ture, nga tikanga, me nga punaha mana ki te tangata. E pa ana ki te maarama he aha etahi roopu ka pa ki te whakatoi, ki te uaua ranei ki te whai waahi. Hei tauira, ka korero pea tetahi kaitoha hapori mo te pai o nga punaha ohaoha ki etahi me te whakararu i etahi atu, ka puta te koretake.
I etahi wa, ko nga whakahē hapori e whai ana ki nga huringa iti kua whakaaetia. I etahi wa, ka akiakihia nga whakarereketanga nui, penei i nga huringa nui ki nga ture me nga hanganga hapori. Ko te whainga kia pai ake te hapori, kia tika, kia tika ake mo te katoa. Ka noho nga kai-whakapae a-iwi hei reo mo te hunga karekau pea e whai kupu me te akiaki i nga whakapainga e whai hua ai te hapori whanui.
Nga Painga o te Whakakino Hapori i roto i te Hapori
He maha nga painga ka kawea mai e te whakahee hapori ki te hapori. Ka awhina i te whakanui i nga hiahia o nga roopu whakaheke me te tuku i etahi atu painga:
Tuatahi, he whakamarama i nga pakanga a nga roopu hapori e pehia ana. Ko te whai waahi ki nga whakahē hapori ka taea e te tangata te hopu i nga tirohanga rereke, ina koa ko nga mea kaore i uru mai i nga korero auraki.
Tuarua, he wero i nga whakapono kua pumau. Ki te kore e whakahengia, ka mau tonu nga whakaaro tawhito, kino ranei. Ko te whakahē a te hapori ka whai taputapu nga tangata ki te whakaaro he pai ake te hapori me te mohio ki te mahi a nga tikanga hapori.
I tua atu, ka peia e ia nga huringa tino. Ko te mea nui, ko nga mahi whakahee hapori, penei i te pukapuka a Upton Sinclair 'The Jungle,' i whakatairanga i nga whakapainga ture i roto i nga ture haumaru kai. Waihoki, ko nga peka o te ariā arohaehae penei i te ariā iwi arohaehae me te ariā ture wahine i whakaohooho i nga korero mo te kore tauritenga i roto i te punaha ture.
Ka mutu, ko te whakahē a te hapori e hono ana i te ariā me te mahi. Ko tana whainga ko te hanga i te hapori tika, te akiaki i nga korerorero me te whakamana i nga tangata takitahi ki te kaha ki te whakatika i o raatau tukino.
Nga Tikanga Rerekē Te Whakakino Hapori
He maha nga ahuatanga o te whakahee hapori. He huarahi te tangata ki te whakaputa i o raatau whakaaro mo te hapori. Ko etahi momo ko:
1. Te Ariā Haehae
I te timatanga o te rau tau 1900, na tetahi roopu e kiia nei ko te Kura o Frankfurt i Tiamana i whakauru mai i te ariā arohaehae, he huarahi titiro ki te hapori me ona take. I whakapono ratou ka taea te whakamahi tikanga whakaaro ki te tautuhi me te whakaoti rapanga hapori. I awehia e Karl Marx me Sigmund Freud, he pai nga whakaaro Jürgen Habermas a Theodor Adorno mai i te Kura o Frankfurt i whakaaro ko te rapunga whakaaro ehara i te whiwhi matauranga anake. Engari, i kite ratou he huarahi ki te whakaora i te tangata mai i te tukinotanga ma te whakamahi i nga matauranga kua riro mai.
Mai i te tekau tau atu i 1970, kua horapa te ariā arohaehae ki nga momo kaupapa penei i te rapunga whakaaro, te paapori, te hinengaro, te rangahau tikanga, me te ture. Kua peka ki nga waahi motuhake penei i te ariā iwi arohaehae me te ariā ira tangata. Ko enei waahanga motuhake e arotahi ana ki te mohio ki te taunekeneke o te hapori me nga rereke ngā rōpū pāpori.
He mea whakamere, ko etahi o nga kai-whakaaro arohaehae e pai ake ana ki te uru tika atu ki nga kaupapa-a-iwi, kaua ki te matapaki i nga kaupapa o te whare wananga. E whakapono ana ratou ki nga mahi mahi, kaua ki nga tautohetohe whakaaro.
Ka noho tonu te ariā arohaehae hei taputapu kaha mo te tirotiro me te mohio ki nga take hapori, ka tuku i nga tirohanga rereke hei arotake me te whakatika nga wero hapori ka pa ki nga roopu rereke.
2. Tuhinga Tuhituhi
Ko te whakahē tuhinga mo te ako i nga pukapuka me nga pakiwaitara kia mohio ai ki te hono ki te ao huri noa i a tatou. Ko te whakahē a te hapori tetahi momo—he titiro ki te ahua o nga tuhinga e whakaatu ana i te hapori. I te wa e tātarihia ana e te hunga whakahe tetahi pukapuka, ka whakaarohia ano e ratou te waahi o te kaituhi i roto i to ratau hapori me te pehea o te pukapuka i pa ki nga tangata i tera wa. Hei tauira, ko te whakahē a Marxist e aro ana mena kei te tautoko, kei te whakahē ranei tetahi pukapuka i te kore tika i roto i nga akomanga hapori.
Ko tetahi atu momo ko te whakahee i muri i te koroni, e titiro ana ki te ahua o nga tuhinga e whakaatu ana i te koronitanga, kei reira tetahi whenua e whakahaere ana, e whakamahi ana i tetahi atu. Ka rangahaua e te hunga whakahee pehea enei korero e whakaatu ana i te oranga o te iwi kua noho koronihia.
Karekau nga kaitukino e wetewete noa i nga pukapuka o naianei — ka hangaia ano e ratou nga korero e tuhura ana i nga take hapori. Ko etahi tauira rongonui ko nga pukapuka dystopian penei Te Ao Nui na Aldous Huxley or Ahuwhenua kararehe na George Orwell. Ko nga korero pakiwaitara o mua penei He Korero mo nga taone e rua na Charles Dickens me Ko te Jungle na Upton Sinclair hoki e whakaata ana i nga raruraru o te hapori.
Ma te ako i enei pukapuka me te hanga pukapuka hou, ka awhina nga kaititiro ki te mohio me te whakaaro mo te ao e noho nei tatou.
3. Waiata hei Utauta mo te Whakakino Hapori
Ko etahi momo puoro, penei i te punk, te rap, me etahi momo whakarewa, he takenga mai i roto i te whakahee i te hapori. Ka korero ratou mo nga raruraru me te kawanatanga, te tukino, me te pouri mo te ahua o nga mea. Tangohia te waiata "Pretty Vacant" na te Sex Pistols, hei tauira. He waiata punk e korero ana mo te ahua kore o te hunga taiohi ki nga ahuatanga torangapu rangirua i Ingarangi i nga tau 1970.
Ko tetahi atu tauira kaha 2Pac "He Pepi a Brenda.” Ko tenei waiata rap e whakamarama ana i nga mahi kino me nga mahi kino e pa ana ki etahi hapori. He korero mo tetahi kotiro e pa ana ki nga ahuatanga whakawero, e whakaatu ana i nga take papori e kaha ana ki te hapori.
I tua atu i enei, he maha nga waiata puta noa i nga momo momo ka noho hei turanga mo nga kaitoi ki te whakaputa i te kore e pai ki a ratou, i te whakahee ranei ki nga tikanga o te hapori. Ka whakamahia e enei kaiwaiata a ratou kupu me o ratou waiata ki te whakapataritari i nga whakaaro me nga korerorero mo nga raruraru e pa ana ki te tangata, ko te whai kia puta te maaramatanga me te whakarereke. Ko tenei ahua o nga korero puoro ka noho tonu hei taputapu kaha mo nga korero a-iwi me te tautoko i nga momo take hapori.
Waiho i te Reply