Switzerland bụ onye ama ama maka ịdịmma ndụ ya dị elu, akụrụngwa emepụtara nke ọma na ntinye aka na nkwado gburugburu ebe obibi.
Isi ihe na-eme ka ihe ịga nke ọma Switzerland na nkwekọ dị n'etiti ọha na eze dabere n'ụdị ya bara ụba, nke ekwuru na asụsụ anọ nke obodo ahụ. Ajụjụ bụ; Kedu asụsụ a na-asụ na Switzerland?
N'adịghị ka obodo ndị ọzọ na-asụ ọtụtụ asụsụ, Switzerland na-ezere esemokwu ọha na eze nke ọma. Ikike ndị Switzerland nwere ịsụ asụsụ anọ gọọmentị na-eje ozi dị ka nnukwu ike.
N'agbanyeghị na a na-asụ asụsụ ndị a n'obodo niile, a na-ahụkarị ha na mpaghara ụfọdụ. Ụdị asụsụ dị iche iche a na-enye aka na mosaic omenala Switzerland pụrụ iche, na-akwalite echiche nke ịdị n'otu na nghọta n'etiti ndị ya.
Ndị Switzerland na-anabata ọtụtụ asụsụ ha, na-ekepụta gburugburu ebe obibi dị n'otu ebe obodo asụsụ dị iche iche na-ebikọ ọnụ n'udo. Ụzọ a na-ejikọta ọnụ abụghị nanị na-eme ka mmekọrịta mmadụ na ibe ya dịkwuo mma kamakwa ọ na-egosipụtakwa nraranye nke mba ahụ iji nabata ụdị dị iche iche dịka akụkụ bụ isi nke njirimara ya.
Asụsụ ndị a na-asụ na Switzerland
Asụsụ German Switzerland
Swiss German bụ asụsụ a na-asụkarị na Switzerland. Ihe dị ka 60% nke ndị mmadụ na-asụ ya, ọkachasị na ugwu, etiti, na ọwụwa anyanwụ nke mba ahụ. Ndị obodo na-akpọ ya Schwyzerdütsch, ma mebere ya n'olumba Alemannic anaghị ejizi na Germany ma ọ bụ Austria.
Ụmụaka Switzerland na-amụ German Standard n'ụlọ akwụkwọ, ka ha na ndị German, ndị Austrian, na ndị na-asụ German ndị ọzọ nwee ike ịkparịta ụka n'ụzọ dị mfe. Ha na-agbanwe na Standard German n'ụzọ dị mfe mgbe ha na onye na-adịghị asụ German German na-ekwurịta okwu.
Ebe ọ bụ na ọ bụghị olumba German Switzerland niile nwere ụdị ederede ọkọlọtọ, edere iwu, akwụkwọ na akwụkwọ akụkọ n'asụsụ Standard German. Ọ bụ ya mere ọtụtụ ndị German Switzerland ji akpọ ya Schriftdeutsch, nke pụtara “German e dere ede.”
German German abụghị naanị otu olumba - ọ dịgasị iche iche dabere na ebe ịnọ. Dịka ọmụmaatụ, olumba dị na Zurich dị iche na Basel, ọ dịkwa iche karịa n'ime obodo Alpine.
Ọnọdụ nkịtị na-ejikarị Standard German, ọkachasị ma ọ bụrụ na enwere ndị na-asụ German na-abụghị Switzerland gburugburu. Mana na nzuzo na n'etiti ndị German German, olumba bụ ụkpụrụ.
Asụsụ French Swiss
French bụ asụsụ kachasị na mpaghara ọdịda anyanwụ nke mba ahụ, mpaghara a maara dị ka Swiss French.
Dị ka Wikipedia, ihe dị ka 22% nke ndị Switzerland na-asụ French, na-eme ka ọ bụrụ mmetụta dị ịrịba ama n'asụsụ obodo dị ka Geneva na Lausanne. Ọ bụrụ na ị na-eme atụmatụ njem gaa na ebe Switzerland ndị a, ịnwe akwụkwọ ọkọwa okwu French nwere ike ịbara gị uru, ebe ọ bụ na ha bụ mpaghara ndị na-asụ French.
E jiri ya tụnyere ndịiche dị n'etiti Swiss German na Standard German, ọdịiche dị n'etiti Swiss French na French a na-asụ na France adịghị akọwapụta ya. Ọ bụ ezie na enwere ụfọdụ ndịiche na okwu na okwu, ndị mmadụ maara nke ọma na Standard French kwesịrị ịhụ na ọ dị mfe ịchọta French French.
Ọnụ ọgụgụ nke French n'obodo ukwu Switzerland na-eme ka e nwee ebe dị iche iche na-asụ asụsụ, na-eme ka ọ baara ndị njem aka inwe ihe ọmụma ụfọdụ banyere asụsụ ahụ. Ma ị na-enyocha ịba ọgaranya nke Geneva ma ọ bụ na-anụ ụtọ ịma mma nke Lausanne, inwe nghọta bụ isi nke French nwere ike ịkwalite ahụmịhe gị na mmekọrịta gị na ndị obodo.
Gụọ kwa: Asụsụ kacha mkpa ka ị mụta maka ohere ndị ọzọ
Asụsụ Italiantali Switzerland
Ndị Italiantali Switzerland bi n'akụkụ ndịda Switzerland, n'akụkụ ókè ya na Ịtali. N'ịbụ ndị nwere ọnụ ọgụgụ ndị na-ekwu okwu 673,000, ha mejupụtara ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ 8% nke ndị bi na mba ahụ.
Maka onye ọ bụla maara Italiantali ma ọ bụ na-amụ asụsụ, Swiss Italian dị mfe nghọta, dị ka Swiss French. Isi ihe dị iche dabere na mkpụrụ ego mgbazinye ego ole na ole sitere na German na French.
N'agbanyeghị ịdị adị nke olumba mpaghara dịka Ticinese na ụdị Lombard ndị ọzọ nwere mmetụta, Switzerland Italian yiri Standard Italian na Switzerland.
N'adịghị ka Standard Italian, Swiss Italian pụtara pụtara ìhè maka ojiji nke "calques," nkebi ahịrịokwu ndị yiri nsụgharị nkịtị sitere na French na German.
Dịka ọmụmaatụ, ebe okwu Ịtali maka "ikike ịnya ụgbọ ala" bụ "Patente," ndị Ịtali na Switzerland na-eji "Licenza di condurre," nsụgharị kpọmkwem sitere na okwu French bụ "permis de conduire." N'agbanyeghị nuances asụsụ ndị a, nkwurịta okwu zuru oke n'etiti ndị Italiantali Switzerland na ndị na-asụ Standard Italian na-anọgide na-adị mma.
Asụsụ Romansh
Romansh bụ obere asụsụ nke naanị mmadụ 37,000 na-asụ. Ọ ghọrọ asụsụ mba na Switzerland na 1938, mana ọ bụ n'afọ 1996 ka ọ nwetara nkwado gọọmentị.
N'ebe ndịda ọwụwa anyanwụ nke Grisons, Romansh bụ asụsụ gọọmentị a na-eji na ọchịchị na agụmakwụkwọ, yana n'izikọrịta ozi kwa ụbọchị n'ime obodo.
N'agbanyeghị asọmpi sitere na Italian na German chere ihu, Romansh lanarịrị na narị afọ nke 21. Nke a bụ akụkụ n'ihi na ọtụtụ ndị na-asụ Romansh si n'ógbè ndị dịpụrụ adịpụ, bụ́ ugwu ugwu dị na ndịda ọwụwa anyanwụ Switzerland.
Mmetụta asụsụ German nwere na Romansh dị mkpa. N'agbanyeghị obere okwu okwu ya, Romansh nwere olumba ise a na-eji na ndụ kwa ụbọchị. Mgbalị gọọmentị na-eme iji kwalite “pan-Romanh” jikọrọ ọnụ arụpụtala ihe dị iche iche na ọkwa mpaghara.
Otutu asụsụ dị iche iche na Switzerland
Switzerland kwusiri ike mkpa ọ dị n'ịkwado asụsụ obodo maka mwekota. Agbanyeghị, ọnụ ọgụgụ dị ịrịba ama nke ndị kwabatara na mba ahụ ka na-ahọrọ iji asụsụ obodo ha na-ekwurịta okwu.
Dabere na Ụlọ ọrụ Swiss Federal Statistical Office, Asụsụ a na-asụkarị na obodo ahụ gụnyere Bekee, Portuguese, Albania, wdg.
Pasent a ma ama nke ndị bi na Switzerland na-asụ ụzọ n'asụsụ ndị ọzọ na-abụghị nke mba. Ihe dị ka 5.8% nke ndị bi na-asụ Bekee, 3.5% na-asụ Portuguese, 3.2% na-ekwurịta okwu na Albania, 2.3% na Serbo Croatian, na 2.4% na Spanish. Na mgbakwunye, enwere akụkụ 8.2% na-eji asụsụ dara n'okpuru otu "Ndị ọzọ."
Ụdị asụsụ dị iche iche dị na Swizaland na-akọwapụta ịdị n'otu nke asụsụ dị iche iche n'ime oke ya. N'agbanyeghị agbasiri ike na asụsụ obodo maka ịweta mba, ọnụnọ nke ọtụtụ asụsụ na-egosipụta ọmarịcha teepu omenala nke ndị mbata dị iche iche nke mba ahụ kpụrụ. Ọnụọgụ a na-egosi mkpa ọ dị n'ịmata na ịnabata ụdị asụsụ dị iche iche na Switzerland.
Gụọ kwa: Kedu ihe bụ Assimilation Cultural?
Ekele n'asụsụ dị iche iche A na-asụ na Switzerland
A na-asụ asụsụ anọ dị iche iche na Switzerland. Nke a bụ ụfọdụ ekele dị mfe ị nwere ike iji:
Nnọọ:
- Na German German, ị na-ekwu "Hallo."
- Na Swiss French, ọ bụ "Bonjour."
- Na Italian Italian, ị nwere ike ịsị "Ciao."
- Na Romansh, ị nwere nhọrọ ole na ole: "Cia," "Tgau," ma ọ bụ "Allegra."
Ka ọ dị:
- Iji kwuo nke ọma na German German, ị na-ekwu "Auf Wiedersehen."
- Na Swiss French, ọ bụ "Au revoir."
- Na Swiss Italian, ị ga-asị "Addio."
- Na Romansh, ọ bụ "Ade."
Biko:
- Ọ bụrụ na ịchọrọ ịsị biko na German German, ị na-ekwu "Bitte."
- Na Swiss French, ọ bụ "S'il vous plaît."
- Na Swiss Italian, ị nwere ike ịsị "Per favore."
- Na Romansh, ọ bụ "Per plaschair."
Daalụ:
- Iji kelee gị na German German, ị na-ekwu "Danke."
- Na Swiss French, ọ bụ "Merci."
- Na Swiss Italian, ị na-ekwu "Grazie."
- Na Romansh, ọ bụ "Grazia."
Nkume a-aza