United States, nke nwere ihe karịrị nde 330 gbasaa na steeti 50 ya na Washington DC, na-eche ihe ịma aka mmekọrịta dị iche iche ihu. Mmetụta ndọrọ ndọrọ ọchịchị na omenala America gbatịrị ụwa niile, na-emetụta ndị mmadụ n'ụwa nile.
Ọ dị mkpa ka a mara ụfọdụ ihe ndị pụtara ìhè na-emetụta mba ahụ. Anyị atụlewo ụfọdụ ihe gbasara mmekọrịta mmadụ na ibe ya na ihe atụ iji nyere gị aka ịghọta ihe ndị dị n'aka.
Ụgwọ ụmụ akwụkwọ bụ nchegbu zuru ebe nile, na-anyịgbu ọtụtụ ndị na-achọ agụmakwụkwọ. Ịha nhata ụgwọ ọnwa bụ okwu ọzọ, na-egosipụta ọdịiche dị n'inweta ego n'etiti otu dị iche iche. Nlekọta ahụike na ụlọ na-eweta ihe ịma aka, na-emetụta ọdịmma ụmụ amaala na ịnweta ebe obibi.
ịkpa ókè agbụrụ ka bụ nsogbu gbanyere mkpọrọgwụ, na-emetụta akụkụ dị iche iche nke obodo America. Ịghọta na ịza ajụjụ iri ndị a dị mkpa maka ịmepụta ọha mmadụ ziri ezi na nke ziri ezi, ọ bụghị nanị maka ndị America kamakwa maka obodo zuru ụwa ọnụ nke ihe ịma aka ndị a metụtara.
Gaa n'ihu na-agụ ka ị na-amụtakwu gbasara ihe atụ gbasara mmekọrịta ọha na eze na US nke chọrọ nlebara anya ngwa ngwa.
Ọmụmaatụ nke Okwu mmekọrịta na US
1. Ihe ịma aka nke ụlọ dị ọnụ ala
Ịchọta ụlọ dị ọnụ ala na United States na-esiwanye ike. A 2021 piwu Research Akuko na-ekpughe na 49% nke ndị America na-ewere ụlọ dị ọnụ ala dị ka "nnukwu nsogbu" na mpaghara ha, na-egosi mmụba 10% kemgbe mmalite 2019.
Nsogbu a nwere njikọ chiri anya na ụgwọ ọrụ akwụghị ụgwọ, na-ebute nchegbu na-arịwanye elu na mba niile.
Akụkọ 2021 nke National Low Income Housing Coalition na-eme ka otu eziokwu dị egwu pụta ìhè: ọ nweghị onye ọrụ na steeti ọ bụla nwere ike ị nweta ụlọ mgbazinye nwere ọnụ ụlọ abụọ nwere izu ọrụ awa 40 ọkọlọtọ. Na steeti ndị dị ka New York, California, na Texas, ọnọdụ ahụ kacha njọ.
Na New York, mmadụ kwesịrị ịrụ ọrụ awa 94 kwa izu na ụgwọ ọrụ steeti $12.50 kwa elekere iji nweta ụgwọ mgbazinye ụlọ otu otu. Na California, ụgwọ kacha nta $ 1 / elekere chọrọ ọrụ awa 14.00 kwa izu maka otu ihe ahụ. Ọbụlagodi na Texas, yana ụgwọ ọrụ $ 89 / elekere, mgbazinye ụlọ 7.25 chọrọ izu ọrụ awa 1 dị egwu.
Ụgwọ akwụghị ụgwọ, ụgwọ na-arị elu, na ọnụ ahịa na-arị elu na-emebikwa nrọ nke inwe ụlọ, ọkachasị maka puku afọ.
Dabere na Ndepụta ụlọ, 18% nke ndị na-akwụ ụgwọ puku afọ na-eche ihe mgbochi dị ukwuu ịbanye n'ahịa ụlọ, na-agbakwunye na nnukwu ihe ịma aka nke ike ụlọ na mba ahụ.
2. Mgbalị maka nlekọta ahụike bara uru
Inweta usoro nlekọta ahụike na-arụ ọrụ nke ọma yana ọnụ ahịa ka bụ ihe ịma aka na United States.
Dị ka nyocha site na KFF N'iji data gọọmentị eme ihe, ihe dị ka 1 n'ime ndị okenye 10 nwere ụgwọ ahụike, yana nde mmadụ 3 ji ihe karịrị $10,000. Ndị ụgwọ ahụike kacha emetụta gụnyere ndị okenye ojii, ndị nwere nkwarụ na ndị ahụ siri ike. Na mkpokọta, ndị America jikọtara ọnụ ji ọtụtụ narị ijeri dollar.
Mmetụta nke oria ojoo COVID-19 gosikwara mperi na sistemu ahụike. Edemede 2021 mere ka okwu ndị na-adịgide adịgide pụta ìhè dị ka ihe mgbochi na ịnweta ahụike, ọnụ ahịa dị elu, akwụghị ụgwọ, nleghara ahụike ọha na eze anya, na nchegbu dị mma, nke ọrịa na-efe efe na-akawanye njọ. Usoro nlekọta ahụike dị adị ezughị oke iji jikwaa nsogbu ahụ nke ọma.
Maka United States iji dozie ma ọrịa na-efe efe n'ọdịnihu yana ahụike na ọdịmma nke ndị bi na ya kwa ụbọchị, nhazigharị zuru oke nke usoro ahụike dị mkpa.
Gụọ kwa: Gịnị bụ Social Criticism? Ụdị nkatọ ọha mmadụ
3. Na-eto eto akwụghị ụgwọ
Ọmụmụ ihe ọmụmụ nke Ụlọ akụ na ụba ego kpughere usoro gbasara ahaghị nhata ụgwọ ọnwa site na 1979 ruo 2020.
Ụgwọ ọrụ nke 1.0% kachasị elu gbagoro site na 179.3%, yana mmụba dị egwu karịa 389.1% maka 0.1% kachasị elu. N'ụzọ dị iche, ụgwọ ọrụ nke ala 90% toro site na naanị 28.2%.
Nkewa a na-eto eto na ego butere ọnọdụ dị egwu ebe, na 2020, 90% nke ala nwetara naanị 60.2% nke ụgwọ ọrụ niile - oke kacha ala kemgbe nleba anya data malitere na 1937.
N'afọ 2021, ndịiche akụ na ụba gara n'ihu na-abawanye ka 10% kachasị nke ndị America nwere 70% nke akụ na ụba US niile. Ọzọkwa, ọdịiche dị n'etiti ụgwọ ọrụ CEO na ụgwọ ọrụ nke ndị ọrụ nkịtị na-egosipụta oke ahaghị nhata na mba ahụ.
N'agbata 1978 na 2018, ụgwọ ọrụ CEO gbagoro ihe karịrị 900%, ebe onye ọrụ na-ahụ maka mmụba dị ntakịrị nke naanị 11.9%. Ihe omuma a na-emesi eziokwu ahụ ike na ndị ọgaranya na-aba ụba n'ezie na United States, na-eme ka okwu nke enweghị ahaghị nhata ka njọ.
4. Ụgwọ nwata akwụkwọ
Ụgwọ nwata akwụkwọ ka bụ otu n'ime ihe atụ gbasara mmekọrịta ọha na eze na US.
N'akwụkwọ akụkọ 2022, Forbes akọwara gbasara eziokwu gbasara ụgwọ mbinye ego nwata akwụkwọ na United States. Ngụkọta ụgwọ ụmụ akwụkwọ, na-ejikọta mbinye ego gọọmentị etiti na nke onwe, ruru ijeri $1.75 dị egwu. Ná nkezi, ndị na-agbaziri ihe n'otu n'otu na-eji ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ $29,000.
Ego mgbazinye ụmụ akwụkwọ gọọmentị etiti na-enye aka na 92% nke ụgwọ ụmụ akwụkwọ n'ozuzu ya, yana ọnụego uto karịrị mmụba nke nkuzi site na 353.8%. N'agbanyeghị mbọ enyemaka gọọmentị etiti, nsogbu ahụ ka dị. Na 2020, ụgwọ mkpokọta ụmụ akwụkwọ mụbara karịa 8%, na-ahapụ ọtụtụ ndị na-agbaziri ego na-adọga ịkwụ ụgwọ.
Nsonaazụ nke ịda n'azụ na ịkwụ ụgwọ mbinye ego gafere karịa nsogbu ego. Mbelata nke akara kredit na-eme, na-egbochi ohere ịnweta ụdị nfefe ụgwọ ndị ọzọ. Okwu na-aga n'ihu na-akawanye njọ site na enweghị ahịrị kredit ọzọ, na-eduga ndị mmadụ n'otu n'otu na-abanye n'ụgwọ.
Ọnụ ego agụmakwụkwọ na-arị elu na-ekere òkè dị ukwuu, mana mbelata ego steeti maka agụmakwụkwọ ka elu na ụgwọ ọrụ akwụghị ụgwọ sokwa na nsogbu ahụ. Ọ bụ ezie na enwere ike nweta enyemaka ozugbo site na ịkagbu ụgwọ, ụzọ zuru oke dị mkpa, na-eleba anya n'ụgwọ akwụkwọ, mbelata ego, na ụgwọ ọrụ akwụghị ụgwọ iji dozie nsogbu ụgwọ ụmụ akwụkwọ nke ọma.
5. ịkpa ókè agbụrụ
ịkpa ókè agbụrụ abụrụla nsogbu na United States kemgbe ọtụtụ afọ. N'afọ 2020, enwere nnukwu ngagharị iwe maka ikike obodo, nke kachasị kemgbe 1960s. Ma, ọ bụghị onye ọ bụla na-akwado mgbalị ime ka ihe ka mma.
Ụfọdụ ndị mmadụ na-emegide akwụkwọ na-ekwu banyere agbụrụ na ịkpa ókè agbụrụ, karịsịa n'ụlọ akwụkwọ. Nke a na-eme ka ọ na-esiri ụmụaka ike ịmụta maka okwu ndị a dị mkpa.
ịkpa ókè agbụrụ na-apụtakwa n'ụzọ ime ihe ike. N'ọnwa Mee, otu onye dị afọ iri na asatọ gburu ndị isi ojii iri na ụma. O dere akwụkwọ ozi na-akọwa ihe mere o ji mee ya. O kwenyere na echiche a na-akpọ Great Replacement Theory, nke na-ekwu na a na-edochi ndị ọcha.
Nnyocha chọpụtara na ihe dị ka 7 n'ime 10 Republicans, otu ndọrọ ndọrọ ọchịchị, na-eche na ndị ndọrọ ndọrọ ọchịchị na-emesapụ aka na-achọ ike karịa site n'iji dochie anya ndị na-eme ntuli aka White. Nke a apụtaghị na ndị Republican niile ga-eme ihe ike, mana ọ na-egosi na echiche ịkpa ókè agbụrụ ka na-ahụkarị. Anyị kwesịrị ịchọta ụzọ iji gbanwee echiche ndị a ma mee ka obodo ahụ dịkwuo mma maka onye ọ bụla.
6. Ihe ịma aka na ikike ịtụ vootu
Mwakpo na ikike ịtụ vootu bụ otu n'ime ihe atụ bụ isi nke ihe gbasara mmekọrịta mmadụ na ibe ya na nchegbu dị ukwuu na United States n'ihi na ọ na-emetụta ọtụtụ nsogbu ndị ọzọ. Ụlọ ọrụ Brennan maka ikpe ziri ezi na-edobe ihe mgbochi, na site na Jenụwarị 1 ruo Disemba 7, 2021, steeti iri na itoolu gafere iwu 19 na-egbochi ohere ịme ntuli aka.
Ndị Republican na-achọkarị iwu ịtụ vootu siri ike, mana mgbe nkwupụta ụgha na Joe Biden zuru ntuli aka onye isi ala, mwakpo ha abawanyela.
Ụlọ ọrụ ahụ chọpụtara na dịka ọnwa Mee 4, 2022, opekata mpe akwụkwọ 34 nwere ihe mgbochi na-aga n'ihu na ndị omebe iwu steeti iri na otu. N'ime oge niile nke ndị omebe iwu 11, steeti 2022 ga-atụle ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ ụgwọ ịtụ vootu 39 na-egbochi.
Ụgwọ ndị a na-achọ ịmachi ntuli aka mail, machibido ịtụ vootu Sunday, iwebata iwu NJ ntuli aka ọhụrụ ma ọ bụ siri ike, na ndị ọzọ. Iwu ndị a abụghị naanị na-amachi ohere ndị ntuli aka kamakwa na-akwado nkwupụta ụgha gbasara iguzosi ike n'ezi ntuli aka, na-emebi ntụkwasị obi ndị ntuli aka na nsonaazụ ya.
7. Ihe ịma aka nke nsogbu ndị gbara ọsọ ndụ
Nsogbu ndị gbara ọsọ ndụ, bụ isi ihe na-elekwasị anya na 2019, na-aga n'ihu na-enwe nchegbu maka ndị ọ metụtara ozugbo.
Dị ka Òtù Mba Ụwa si kwuo, ọnụ ọgụgụ ndị a na-enwetụbeghị ụdị ya bi ugbu a ná mba dị iche n'ebe a mụrụ ha. Ihe dị ka nde mmadụ 70.8 ka amanyela ịhapụ ụlọ ha, ebe ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ nde 30 kewapụrụ dị ka ndị gbara ọsọ ndụ. N'ụzọ na-awụ akpata oyi n'ahụ, ihe karịrị ọkara nke ndị gbara ọsọ ndụ zuru ụwa ọnụ mejupụtara ndị na-erubeghị afọ 18.
Obodo a chụpụrụ n'ebe obibi na-enwe nsogbu dị iche iche, gụnyere ohere agụmakwụkwọ, ahụike, ohere ọrụ, na akụrụngwa ndị dị mkpa. Ma ha na-agbanarị ọgụ ma ọ bụ ọdachi ndị na-emere onwe ha ná mba ha, ndị gbara ọsọ ndụ chọrọ enyemaka ọzọ n'ịchịkwa ihe ịma aka mgbagha, nke uche, na nke mmetụta uche ha na-eche ihu.
Ndị ọrụ na-elekọta mmadụ, na nkà ha pụrụ iche, dị njikere nke ọma iji nye nkwado dị mkpa iji nyere ndị a aka ịnagide ma merie ihe isi ike nke ọnọdụ ha. Mkpa ọ dị maka ịgbakọ ọnụ iji gboo nsogbu dị iche iche metụtara nsogbu ndị gbara ọsọ ndụ ka bụ ihe kacha mkpa n'ịhụ ọdịmma na nkwụsi ike nke ndị ọ metụtara.
Gụọ kwa: 10 Social Mwube nke Nkwarụ
8. Okwu nke ịmachibido akwụkwọ n'ụlọ akwụkwọ
N'ọnwa ndị na-adịbeghị anya, ọtụtụ ndị na-eche banyere agụmakwụkwọ, dị ka ndị na-agụ akwụkwọ na ndị nkụzi, na-atụ ụjọ maka ọnụ ọgụgụ na-arịwanye elu nke mmachibido akwụkwọ na-eme n'ụlọ akwụkwọ dị na United States.
PEN America, na ọnụ ọgụgụ mbụ ya nke akwụkwọ ndị a machibidoro iwu, chọpụtara ihe karịrị 1,500 nke a machibidoro akwụkwọ n'otu n'otu n'ime nanị ọnwa itoolu. Mmachibido iwu ndị a emeela na steeti 26, na-emetụta mpaghara ụlọ akwụkwọ 86 ma na-emetụta ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ ụlọ akwụkwọ 3,000 nwere ihe karịrị nde ụmụ akwụkwọ 2.
Ọ bụ ezie na ihe ịma aka nke akwụkwọ n'ọbá akwụkwọ ụlọ akwụkwọ abụghị ihe ọhụrụ, ihe na-ekewa usoro a bụ na 41% nke mmachibido iwu edepụtara na PEN's Index nwere njikọ na ndị ọrụ steeti ma ọ bụ ndị omebe iwu ahọpụtara, na-akara "ngbanwe a na-enwetụbeghị ụdị ya." Akwụkwọ ndị na-eche ihe ịma aka ihu na-emetụtakarị isiokwu ndị dị ka agụmakwụkwọ mmekọahụ, njirimara LGBTQ+, na nkuzi agbụrụ na ịkpa ókè agbụrụ.
Ndị otu na-ahụ maka nchekwa, dị ka Moms for Liberty, na-ejikarị arụmụka nke "ikike nne na nna" kwado mmachibido iwu ndị a. Enwere ọbụna nchegbu na mmachibido akwụkwọ nwere ike ịgbatị karịa ọba akwụkwọ ụlọ akwụkwọ, dị ka a hụrụ na ikpe ebe onye omebe iwu Virginia gbara Barnes & Noble akwụkwọ iji gbochie ire akwụkwọ abụọ ebubo rụrụ arụ nye ụmụaka na-enweghị ikike nne na nna. Ọ bụ ezie na mmụba a na mmachibido akwụkwọ dị ọhụrụ, ọ bụ ugbu a otu n'ime nsogbu mmekọrịta ọha na eze na US.
9. Ihe ịma aka nke egbe egbe
Ime ihe ike egbe bụ nnukwu nsogbu na United States, ndị ọkachamara ahụike kwuru na ọ dị ka nnukwu nsogbu ahụike ọha na eze. Ọ dịghị emetụta nanị ndị a na-egbu egbu; ọ nwere mmetụta dị ukwuu na mpaghara dị iche iche dị ka ahụike na ọrụ mmadụ.
E nwere ụdị ime ihe ike dị iche iche nke égbè, dị ka igbu ọchụ, ime ihe ike n’òtù òtù, ịgba égbè n’ìgwè, na igbu onwe onye.
N'ụzọ dị mwute, US nwere ọnụ ọgụgụ ogbugbu ndị metụtara egbe kachasị elu n'etiti mba ndị mepere emepe. Mmetụta nke ime ihe ike égbè abụghị nanị ndị na-atụfu ndụ ha na-enwe mmetụta; ndị mmadụ na-emerụ ahụ, na-ahụ ihe ike égbè na-eme ma ọ bụ na-efunahụ onye ha hụrụ n'anya na-enwekwa nsogbu na-adịte aka, ma n'uche na n'ahụ ha.
Okwu ahụ gafere naanị ọnụọgụ; ọ bụ nchegbu na-emetụ ọtụtụ mmadụ aka ma nwee nnukwu nsonaazụ na ọdịmma ndị mmadụ.
10. Climate Justice
Ikpe ziri ezi nke ihu igwe bụ otu n'ime ihe atụ kachasị egwu nke ihe gbasara mmekọrịta ọha na eze nke ndị ọkà mmụta sayensị na ndị na-eme ihe ike na-ekwusi ike kemgbe ọtụtụ afọ. N'agbanyeghị ịdọ aka ná ntị ndị ahụ, obere ihe e mere iji gboo mmetụta nke mgbanwe ihu igwe.
United States ugbu a na-enwe mmetụta dị njọ karị, nke pụtara ìhè na oké ifufe oyi na-emebi emebi nke 2021. Oké ifufe ndị a butere ọdịda akụrụngwa ike kacha njọ na Texas, na-akpata ụkọ ike, mmiri, na nri. Otu akụkọ sitere na Department of State Health Services chọpụtara na ọnwụ 246, mana ọnụ ọgụgụ ha nwere ike ịkarị elu.
Nnyocha na-egosi na okpomọkụ nke mgbanwe ihu igwe na Arctic kpatara nwere ike jikọta na oké ifufe ndị a. Ka ihu igwe na-ekpo ọkụ, ntiwapụ nke polar vortex na-abawanye, na-eduga n'ụdị oké ifufe a na-ahụ na Texas. Mgbanwe ihu igwe na-atụnyekwa aka n'oge ọkụ ọhịa dị ogologo na oke okpomọkụ, dịka a hụrụ na Pacific Northwest na June 2021, na-akpata ọnwụ ọtụtụ narị.
A na-ebu amụma na ihe omume "adịghị ahụkebe" dị otú ahụ ga-abụ ugboro ugboro, na-egosipụta mkpa dị ngwa maka ime ihe iji dozie na ibelata mmetụta mgbanwe ihu igwe na obodo anyị na gburugburu ebe obibi anyị.
Nkume a-aza