Nyob rau hauv tsab xov xwm no, peb yuav saib mus rau hauv ib co ntawm cov feem ntau tsis zoo stereotype piv txwv.
Cov stereotypes tsis zoo yog qhov yooj yim thiab feem ntau cov tswv yim tsis ncaj ncees txog ntau pawg neeg. Lawv tuaj yeem tsim kev puas tsuaj los ntawm kev ua rau tib neeg ua rau lwm tus tsis ncaj ncees, txiav txim rau lawv tsis ncaj ncees, thiab ib yam hu ua "kev hem thawj."
Cov stereotypes no hais tej yam zoo li poj niam coj tsis tau zoo thiab txiv neej tsis zoo.
Stereotypes yog qhov nyuaj vim lawv hais tias txhua tus hauv ib pab pawg ua tib yam. Lawv ua rau tib neeg txiav txim tsis ncaj ncees rau lwm tus, txawm tias tsis paub lawv.
Lawv ua rau muaj kev ntxub ntxaug, qhov uas tib neeg muaj kev xav tsis zoo txog lwm tus raws li cov tswv yim tsis ncaj ncees no. Qee zaum, tib neeg kuj tsis paub tias lawv ua tsis ncaj ncees vim tias cov tswv yim no nyob hauv lawv lub siab yam tsis muaj lawv paub.
Piv txwv li, yog hais tias ib tug neeg xav tias tag nrho cov tub ntxhais hluas hais lus tsis zoo, lawv yuav ua phem rau tag nrho cov hluas, txawm tias cov hluas uas lawv ntsib yog coj zoo thiab zoo. Stereotypes ua rau tib neeg txiav txim rau lwm tus ua ntej muab sijhawm rau lawv, thiab qhov ntawd tsis ncaj ncees.
10 Cov piv txwv tsis zoo
1. Lub tswv yim tias cov neeg pluag yog tub nkeeg
Ib qho piv txwv tsis zoo tshaj plaws yog cov neeg pluag neeg tub nkeeg. Qhov kev ntseeg no tshwm sim los ntawm ntau yam. Qee tus neeg yuav xav li no vim tias lawv tsis tau ntsib kev txom nyem lawv tus kheej, yog li lawv tsis nkag siab txog cov teeb meem uas cov neeg nyob hauv kev txom nyem.
Kuj tseem muaj lub tswv yim no hais tias yog ib tug neeg siv zog txaus, lawv tuaj yeem nqa lawv tus kheej tawm ntawm kev txom nyem. Qhov kev xav no overlooks complex realities ntau lub ntsej muag vim muaj ntau yam xwm txheej. Feem ntau, cov xov xwm pab txhawb rau qhov kev xav no los ntawm kev qhia txog cov dab neeg ua tiav ntawm tib neeg es tsis hais txog cov teeb meem loj dua li kev txom nyem.
Tab sis qhov tseeb? Ntau tus neeg txom nyem ua haujlwm tsis tu ncua, tab sis nyuaj kom ua tau raws li lawv cov kev xav tau yooj yim. Kev txom nyem tsis yog hais txog kev tub nkeeg xwb; nws tau cuam tshuam los ntawm cov xwm txheej tshaj li kev tswj hwm tus kheej. Siv kev thauj mus los, piv txwv. Tsis muaj tsheb tuaj yeem ua rau nws nyuaj rau kev mus ua haujlwm lossis koom nrog kev xam phaj haujlwm, cuam tshuam kev nce qib txawm tias ua haujlwm hnyav.
Tsis tas li ntawd, kev siv tsis raug rau cov peev txheej, kev kawm txuj ci, lossis kev saib xyuas kev noj qab haus huv txaus tuaj yeem ua rau muaj kev txom nyem ntxiv mus ntxiv. Nws tsis yog hais txog kev ua haujlwm hnyav dua; nws yog hais txog kev muaj cov txhais tau tias thiab lub cib fim kom tawg tawm ntawm nws. Kev nkag siab txog cov kev nyuaj no yuav pab kom tshem tawm qhov kev ntseeg ntau dhau tias kev tub nkeeg yog lub hauv paus ua rau kev txom nyem.
2. Lub tswv yim hais tias cov neeg Fabkis yog neeg khav theeb
Kev ntseeg tias txhua tus Fab Kis cov neeg khav theeb yog stereotype. Nws los ntawm kev xav tias Fabkis muaj txiaj ntsig zoo nkauj zoo li cawv txiv hmab thiab kos duab los ntawm lub sijhawm ntev dhau los. Tsis tas li ntawd xwb, cov lus Fab Kis no nyuaj heev rau kev kawm, thiab qee cov neeg Fab Kis yuav tsis nyiam hais lus Askiv vim lawv pom tias tsis muaj zog. Qhov no ua rau qee cov neeg uas hais lus Askiv xav tias cov neeg Fabkis tau daig.
Tab sis ntawm no yog qhov khoom: tsis yog txhua tus stereotype yog qhov tseeb. Nws yuav tsis ncaj ncees rau kev txiav txim siab tias tag nrho lub tebchaws yog ib txoj hauv kev tsuas yog vim ob peb tus neeg. Fabkis muaj ntau haiv neeg sib txawv nrog txhua yam ntawm tus kheej, ib yam li lwm qhov. Qee tus yuav nyiam tej yam zoo, thaum lwm tus yuav poob rau hauv ntiaj teb.
Stereotypes tuaj yeem zoo li kev twv txog ib tus neeg ua ntej txawm ntsib lawv. Tej zaum lawv yuav tsis phim nrog tus neeg tiag tiag. Yog li, nws yog ib qho tseem ceeb kom qhib siab thiab tsis txiav txim rau txhua tus los ntawm ib qho chaw raws li ob peb tus neeg ua.
Kuj nyeem: 15 Piv txwv ntawm Cov Ntsiab Lus hauv Cov Ntawv Sau
3. Lub tswv yim tias cov neeg nplua nuj tsis muaj lub siab
Stereotypes txog cov neeg nplua nuj ua lub siab tsis zoo yog qee qhov piv txwv tsis zoo uas tau nyob ib puag ncig ntev. Cov stereotypes no hais tias cov neeg nplua nuj tsis tuaj yeem nkag siab lossis mob siab rau cov uas tsis muaj hmoo. Tej zaum lawv yuav tau pib hauv Nruab Nrab Hnub nyoog thaum cov neeg nplua nuj tau pom tias yog ib pab pawg sib cais, zoo dua.
Qee cov neeg nplua nuj yuav zoo li tsis muaj kev cuam tshuam los ntawm kev tawm tsam ntawm cov neeg muaj nyiaj tsawg. Tab sis nws yog ib qho tseem ceeb kom paub tias ntau ntawm lawv tau muab ntau heev los pab lwm tus. Piv txwv li, coj Bill Gates thiab Warren Buffet. Lawv tau pib Txoj Kev Cog Lus. Lub tswv yim no yog hais txog kev ntxias cov billionaires kom pub ib nrab ntawm lawv cov nyiaj txiag rau kev siab hlub. Cov neeg zoo li Mark Zuckerberg thiab Elon Musk tau koom nrog.
Thaum qhov no qhia tau hais tias qee cov neeg muaj nyiaj muaj txiaj ntsig zoo, lwm tus tau hais tias nws tsis txaus. Lawv xav tias xav txog tias muaj kev txom nyem ntau npaum li cas hauv ntiaj teb, yuav tsum ua ntau dua.
Cov stereotypes no feem ntau saib dhau txoj kev sib txawv ntawm cov neeg nplua nuj koom nrog cov teeb meem hauv zej zog. Ib txhia koom nrog kev ua Kev hloov pauv zoo, thaum lwm tus yuav tsis txuas nrog kev tawm tsam ntawm cov uas muaj tsawg dua. Nws yog ib qho tseem ceeb uas yuav tsum nco ntsoov tias tib neeg cov yeeb yam tuaj yeem sib txawv, tsis hais lawv cov nyiaj txiag.
4. Lub tswv yim hais tias cov haiv neeg tsawg tau hauj lwm vim lawv haiv neeg tsawg.
Muaj ib qho kev xav tshiab uas tau tshwm sim, tshwj xeeb tshaj yog tom qab kev pom zoo tau txais kev pom zoo. Nws qhia tias txhua haiv neeg tsawg, tshwj xeeb tshaj yog cov poj niam thiab cov neeg muaj xim, siv lawv cov xwm txheej ua haiv neeg tsawg kom tau haujlwm.
Qhov kev xav tsis zoo no ua rau muaj kev phom sij vim tias nws tsis raug sau tag nrho cov haiv neeg tsawg li tub nkeeg thiab tsis zoo txaus rau txoj haujlwm lawv tau txais. Nws kuj nthuav tawm qhov kev ntseeg tsis tseeb uas cov haiv neeg tsawg tsis tuaj yeem ua tiav yam tsis muaj kev pab los ntawm cov haujlwm xws li kev lees paub.
Qhov tseeb yog, qhov ntawd affirmative action programs lub hom phiaj ua kom muaj kev ncaj ncees rau cov haiv neeg tsawg uas tau ntsib kev ntxub ntxaug thiab kev kho tsis ncaj ncees yav dhau los. Yog tsis muaj cov kev pab cuam no, nws yuav nyuaj dua rau cov pab pawg no kom nrhiav tau hauv kev ua haujlwm.
Cov kev pabcuam no tsis yog muab cov haujlwm raws li ib tus neeg keeb kwm yav dhau los. Lawv sim tsim kom muaj kev sib npaug sib npaug rau txhua tus, muab cov neeg tsawg los tua cov haujlwm uas lawv yuav tau ploj mus vim qhov tsis ncaj ncees yav dhau los.
5. Lub tswv yim hais tias txiv neej zoo dua ntawm kev ua lej dua poj niam
Rau hnub nyoog, tib neeg tau ntseeg tias cov txiv neej ua lej zoo dua cov poj niam. Lub tswv yim no mob heev vim nws ua rau muaj kev tsis sib haum xeeb rau kev ua lej thiab kev tshawb fawb. Kuj ceeb tias, kev tshawb fawb qhia tias txiv neej thiab poj niam ua tau zoo sib xws hauv lej. Muaj ntau cov poj niam uas rock ntawm lej thiab science ib yam nkaus!
Qee zaum, cov tub hluas yuav tau qhab nia siab dua cov ntxhais, tab sis nws tsis yog hais txog kev muaj peev xwm xwb. Cov tswv yim kab lis kev cai ua lub luag haujlwm thiab. Qee cov kab lis kev cai qhia cov ntxhais tias lej tsis yog rau lawv, cuam tshuam rau lawv txoj kev txaus siab thiab kev ua tau zoo.
Lub stereotype tsis phim qhov tseeb. Ob tug poj niam muaj peev xwm ua lej zoo. Thaum txhua tus tau txais txoj hauv kev ncaj ncees, kev txawj ntse tuaj yeem ci, txawm tias koj yog ib tug tub lossis ntxhais.
Kuj nyeem: Observational Research Piv txwv (Cov Lus Qhia rau Cov Tub Kawm Ntawv)
6. Lub tswv yim uas cov laus tsis nco qab ntau
Ntau tus neeg xav tias txhua tus neeg laus tsis nco qab. Tab sis qhov ntawd tsis muaj tseeb rau txhua tus. Qee cov neeg laus tseem ntse heev txawm tias lawv laus lawm.
Nws tsis ncaj ncees uas hais tias txhua tus neeg laus tsis nco qab. Txoj kev ntseeg no tuaj yeem ua rau lub neej nyuaj rau cov laus uas tseem xav ua haujlwm. Qee tus raug thawb mus so haujlwm txawm tias lawv tsis npaj txhij.
Dab tsi yog qus, qhov kev ntseeg no tuaj yeem ua rau kev nco tsis zoo! Thaum cov neeg nyob ib puag ncig cov neeg laus xav tias lawv tsis nco qab, lawv pib kho lawv zoo li lawv nco tsis tau. Yog li, cov neeg laus tsis muaj feem yuav siv lawv lub cim xeeb, uas tuaj yeem ua rau lawv tsis nco qab ntau dua.
Yog li, qee zaum, qhov kev xav no dhau los ua tiag tiag vim tias tib neeg ua li cas rau cov neeg laus, tsis yog vim qhov tseeb. Nws zoo li lub voj voog - ntseeg nws ua rau nws tshwm sim!
7. Lub tswv yim hais tias cov txiv neej nkim thiab tsis huv
Qee lub sij hawm tib neeg xav tias cov txiv neej ntxhov thiab tsis nyiam ua kom huv si yog qhov no tau dhau los ua ib qho piv txwv tsis zoo tshaj plaws.
Lub tswv yim no qhia tias txhua tus txiv neej yog tib yam, tab sis tsis muaj tseeb rau txhua tus. Qee tus txiv neej nyiam tej yam huv si thiab kev sib koom ua ke! Nws yog ib qho tseem ceeb kom nco ntsoov tias txhua tus neeg sib txawv, thiab tsis yog txhua tus txiv neej haum qhov kev xav no.
Muaj cov txiv neej uas nyiam kev huv thiab saib xyuas lawv qhov chaw nyob ib puag ncig. Stereotypes, zoo li qhov no, feem ntau pleev xim rau txhua tus nrog tib txhuam, tab sis qhov tseeb, tib neeg yog qhov tshwj xeeb. Nws yog qhov ua tau kom muaj kev nyiam rau qhov koj nyiam yam, txawm tias koj yog txiv neej lossis ntxhais.
8. Lub tswv yim hais tias cov ntxhais tsis zoo ntawm Kev Ua Si
Lub tswv yim hais tias cov ntxhais tsis zoo ntawm kev ua kis las yog ib qho stereotype. Nws yog kev ntseeg tias cov ntxhais tsis tuaj yeem ua tau zoo hauv kev ua kis las piv rau cov tub. Stereotypes zoo li no tuaj yeem ua rau muaj kev phom sij vim tias lawv tuaj yeem txwv cov ntxhais los ntawm kev sim ua kis las lossis ntseeg lawv lub peev xwm.
Ntau tus ntxhais nyiam ua kis las thiab ua tau zoo hauv lawv. Tab sis thaum tib neeg ntseeg qhov kev xav no, nws tuaj yeem cuam tshuam li cas cov ntxhais raug kho hauv pab pawg kis las lossis txawm nyob hauv chav gym. Tej zaum lawv yuav tsis tau txais tib yam li cov tub hluas, uas tsis ncaj ncees.
Nws yog ib qho tseem ceeb los tawm tsam cov stereotypes. Cov menyuam yaus tuaj yeem ua tau raws li kev txawj ntse thiab mob siab rau kev ua kis las zoo li cov tub. Thaum muab lub sijhawm thiab kev txhawb nqa, lawv tuaj yeem ua tiav yam zoo hauv txhua yam kev ua si uas lawv xaiv.
Cov kws qhia, kws qhia, thiab niam txiv ua lub luag haujlwm tseem ceeb ntawm no. Txhawb cov ntxhais kom koom nrog kev ua kis las thiab muab sijhawm sib npaug tuaj yeem pab rhuav tshem cov stereotypes. Thaum txhua tus tau txais txoj hauv kev ncaj ncees, nws qhia tau tias kev txawj ntse thiab kev mob siab rau tseem ceeb tshaj li poj niam txiv neej.
Los ntawm kev debunking no stereotype, peb tsim ib tug ntau inclusive ib puag ncig uas txhua leej txhua tus xav tias muaj hwj chim mus nrhiav lawv nyiam thiab txuj ci hauv kev ua si, tsis hais poj niam los txiv neej.
9. Lub tswv yim tias tag nrho cov tub ntxhais hluas yog cov ntxeev siab
Lub tswv yim hais tias tag nrho cov hluas yog cov ntxeev siab yog ib tug stereotype. Stereotypes yog yooj yim, feem ntau tsis ncaj ncees lawm kev ntseeg ntawm pab pawg neeg. Qhov no hais tias txhua tus hluas yog tus tsim teeb meem, tsis muaj tseeb rau txhua tus.
Stereotypes zoo li no tuaj yeem ua rau muaj kev phom sij. Lawv ua rau tib neeg xav tias txhua tus hluas muaj teeb meem, uas tsis ncaj ncees. Qee cov tub ntxhais hluas ua raws li kev cai thiab muaj lub luag haujlwm. Thaum lwm tus ntseeg qhov kev xav no, nws tuaj yeem cuam tshuam lawv li cas rau cov hluas. Tej zaum lawv yuav xav tias muaj teeb meem thiab tsis muab sijhawm ncaj ncees rau lawv.
Nws yog ib qho tseem ceeb kom nco ntsoov tias txhua tus neeg txawv. Stereotypes tsis quav ntsej qhov no thiab muab txhua tus neeg nyob hauv tib lub thawv. Cov tub ntxhais hluas yuav hnov lub siab ua kom ntxeev siab vim qhov kev xav no, txawm tias lawv tsis zoo li ntawd.
Nyob rau hauv qhov tseeb, cov hluas yog ib pab pawg neeg sib txawv nrog txawv tus kheej thiab tus cwj pwm. Qee tus yuav tawm tsam, tab sis ntau tus ua raws li kev cai thiab hwm. Stereotypes txog cov tub ntxhais hluas txwv seb lwm tus pom lawv li cas thiab tuaj yeem cuam tshuam li cas lawv raug kho.
10. Lub tswv yim hais tias txhua tus menyuam yaus tsis nyiam noj zaub mov zoo
Ntau tus neeg xav tias txhua tus menyuam yaus tsis nyiam noj zaub mov zoo. Lub tswv yim no tsis muaj tseeb rau txhua tus menyuam yaus. Qee cov menyuam yaus nyiam noj txiv hmab txiv ntoo, zaub, thiab lwm yam khoom noj muaj txiaj ntsig. Nws yog ib qho tseem ceeb tsis txhob xav tias txhua tus me nyuam tsis nyiam cov kev xaiv noj qab haus huv. Qee tus yuav nyiam lawv!
Ib qho laj thawj rau qhov stereotype no yog tias qee cov menyuam yaus yuav pib tsis lees txais cov khoom noj tshiab lossis tsis paub. Tab sis nrog lub sijhawm, kev ua siab ntev, thiab raug, lawv tuaj yeem loj tuaj nyiam lawv. Tsis tas li ntawd, kev tshaj tawm feem ntau qhia cov menyuam yaus nyiam cov khoom noj qab zib lossis khoom noj ceev, uas tuaj yeem txhawb nqa qhov kev xav no.
Cov niam txiv thiab cov neeg saib xyuas tuaj yeem pab tau los ntawm kev qhia ntau yam khoom noj zoo hauv kev lom zem thiab koom nrog. Kev koom nrog cov menyuam hauv kev npaj zaub mov lossis cia lawv xaiv cov kev xaiv noj qab haus huv nyob rau lub sijhawm yuav txhawb kom lawv sim zaub mov tshiab. Ntxiv rau, qhia tias cov neeg laus kuj nyiam thiab muaj nuj nqis zaub mov zoo noj tuaj yeem ua qhov sib txawv loj.
Nco ntsoov, tsis yog txhua tus menyuam yaus tsis nyiam noj zaub mov zoo. Stereotypes txog cov menyuam nyiam zaub mov tuaj yeem txwv lawv cov kev xaiv thiab lub sijhawm los txhim kho kev noj qab haus huv. Txhawb kev tshawb nrhiav thiab muab kev paub txog zaub mov zoo tuaj yeem pab rhuav tshem qhov kev xav no.
xaus:
Cov piv txwv tsis zoo no tau tham hauv tsab xov xwm no yog cov tswv yim uas tsis muaj tseeb thiab hais txog pawg neeg. Lawv feem ntau tshwm sim thaum pib ntsib ib tug neeg thiab ua raws li ob yam: tus phooj ywg zoo li cas thiab zoo li lawv zoo li cas.
Qhov teeb meem nrog stereotypes yog lawv tsis pom tib neeg li tshwj xeeb. Lawv pab txhua tus ua ke raws li ib yam, xws li poj niam txiv neej lossis haiv neeg. Qhov no tuaj yeem ua rau tib neeg ua rau lwm tus tsis ncaj ncees lossis nrog kev ntxub ntxaug. Nws yog ib qho tseem ceeb kom paub tias stereotypes tsis yog ib txwm zoo. Txhua tus neeg txawv thiab yuav tsum tau txiav txim los ntawm lawv yog leej twg, tsis yog los ntawm pab pawg uas lawv koom nrog.
Cov stereotypes no ua rau muaj teeb meem vim lawv tuaj yeem ua rau tib neeg ua phem rau lwm tus. Tej zaum lawv yuav tsis muab sijhawm rau ib tug neeg vim lawv ntseeg tej yam uas tsis muaj tseeb. Qhov kev kho tsis ncaj ncees no yog vim li cas nws tseem ceeb heev kom nkag siab tias txhua tus yog ib tus neeg, tsis yog ib feem ntawm pawg.
Sau ntawv cia Ncua