Hauv kev sim kev tshawb fawb, muaj ob yam tseem ceeb hu ua ywj siab thiab nyob ntawm qhov sib txawv. Nyob rau hauv tsab xov xwm no, peb yuav saib mus rau hauv dab tsi ywj siab thiab nyob rau hauv variables yog, nrog rau hom thiab piv txwv.
Qhov kev hloov pauv ywj pheej yog qhov uas cov kws tshawb fawb hloov lossis tswj hauv qhov kev sim. Lawv ua qhov no kom pom tias muaj dab tsi tshwm sim rau qhov sib txawv ntawm qhov sib txawv.
Qhov sib txawv ntawm qhov sib txawv yog qhov uas cov kws tshawb fawb tab tom sim thiab ntsuas hauv qhov kev sim. Nws nyob ntawm seb cov kws tshawb fawb ua li cas nrog kev ywj pheej hloov pauv. Thaum cov kws tshawb fawb hloov qhov hloov pauv ywj pheej, lawv saib thiab sau cia tias muaj dab tsi tshwm sim rau qhov sib txawv ntawm qhov sib txawv.
Yog li, hauv cov lus yooj yooj yim, qhov hloov pauv ywj pheej yog qhov hloov pauv, thiab qhov sib txawv ntawm qhov sib txawv yog qhov uas qhia tau tias qhov kev hloov pauv ntawd. Cov kws tshawb fawb saib seb qhov sib txawv ntawm qhov sib txawv li cas thaum lawv ua tej yam rau qhov txawv txav.
Dab tsi yog Independent Variable?
Ib qho kev hloov pauv ywj pheej yog qee yam uas cov kws tshawb fawb hloov pauv ntawm lub hom phiaj hauv kev sim kom pom tias muaj dab tsi tshwm sim. Nws zoo li qhov hloov pauv uas lawv qhib lossis kaw kom pom cov teebmeem. Cov kws tshawb fawb muaj peev xwm qee zaum teeb tsa qhov kev hloov no mus rau qhov sib txawv kom paub ntau ntxiv txog nws. Tab sis, qee zaum, lawv tsis tuaj yeem tswj nws ncaj qha, tab sis lawv tseem saib seb nws cuam tshuam li cas rau qhov kev sim.
Cov kws tshawb fawb tuaj yeem siv cov lus sib txawv los tham txog cov kev hloov pauv ywj pheej. Piv txwv li, thaum lawv ua ib yam dab tsi hu ua linear regression, lawv yuav hu cov kev hloov pauv ywj pheej "sab xis hloov pauv" vim tias lawv tshwm sim ntawm sab xis ntawm daim duab. Lawv kuj tseem tuaj yeem hu rau lawv qhov kev kwv yees sib txawv vim tias lawv pab cov kws tshawb fawb ua kev kwv yees txog qhov yuav tshwm sim hauv qhov kev sim.
Lwm lub npe yog piav qhia txawv txawv vim lawv pab piav qhia txog qhov kawg. Yog li, qhov kev hloov pauv ywj pheej yog zoo li qhov tseem ceeb uas cov kws tshawb fawb hloov lossis saib kom nkag siab tias nws cuam tshuam li cas rau kev sim.
Ob hom kev ywj pheej sib txawv
- Experimental variables: Cov no tseem hu ua kev tswj hwm qhov sib txawv vim tias cov kws tshawb fawb tuaj yeem hloov lossis tswj lawv thaum lub sijhawm sim saib seb lawv cuam tshuam li cas. Piv txwv li, yog tias cov kws tshawb fawb xav sim seb qhov sib txawv ntawm lub hnub ci cuam tshuam li cas rau cov nroj tsuag kev loj hlob, lawv tuaj yeem tswj cov hnub ci uas cov nroj tsuag tau txais.
- Subject variables: Tsis zoo li kev sim hloov pauv, cov kws tshawb nrhiav tsis tuaj yeem tswj hwm cov kev hloov pauv. Txawm li cas los xij, lawv tseem muaj txiaj ntsig hauv kev sim raws li lawv tuaj yeem pab teb cov lus nug tshawb fawb. Piv txwv li, yog tias cov kws tshawb fawb tab tom kawm cov qhab nia xeem ntawm cov tub ntxhais kawm theem siab los ntawm ntau lub cheeb tsam, lawv tswj tsis tau lossis hloov cov cheeb tsam txhua tus tub ntxhais kawm los ntawm. Txawm li cas los xij, lawv tseem tuaj yeem siv qhov sib txawv hauv cheeb tsam los pab pawg cov tub ntxhais kawm thaum pib ntawm lawv txoj kev kawm.
Piv txwv ntawm Independent Variables
Cia peb saib qee qhov piv txwv kom nkag siab txog kev hloov pauv ywj pheej zoo dua.
Ua ntej, xav txog cov kws tshawb fawb xav paub ntau npaum li cas cov chiv sib txawv cuam tshuam rau cov nroj tsuag kev loj hlob. Hauv kev kawm, lawv txiav txim siab muab cov tshuaj sib txawv ntawm cov chiv rau cov nroj tsuag sib txawv. Tus nqi ntawm cov chiv muab rau txhua tsob nroj yog qhov sib txawv ntawm tus kheej. Qhov kev hloov pauv no yog qee yam uas cov kws tshawb fawb tuaj yeem hloov pauv ntawm lub hom phiaj. Lawv xav pom seb nws yuav cuam tshuam li cas rau kev loj hlob ntawm txhua tsob nroj. Kev loj hlob ntawm cov nroj tsuag yog qhov tshwm sim, los yog nyob ntawm qhov sib txawv vim nws nyob ntawm tus nqi ntawm cov chiv.
Tam sim no, cia peb xav txog kev tshawb fawb txog kev xeem lej. Cov kws tshawb fawb txaus siab los sib piv cov qhab nia ntawm cov tub ntxhais kawm uas tau txais txiaj ntsig-theem algebra nrog cov uas coj tus qauv algebra. Cov tub ntxhais kawm cov kev xaiv ntawm cov chav kawm yog cov hloov pauv ywj pheej hauv txoj kev tshawb no. Cov kws tshawb fawb tswj tsis tau lossis hloov cov chav kawm uas txhua tus tub ntxhais kawm xaiv. Txawm li cas los xij, lawv tseem tuaj yeem kawm seb qhov kev xaiv ntawm chav kawm ua rau muaj qhov sib txawv ntawm cov tub ntxhais kawm cov qhab nia xeem. Hauv qhov no, cov qhab nia xeem tus qauv yog qhov txawv txav vim lawv nyob ntawm cov tub ntxhais kawm cov kev xaiv hauv chav kawm.
Yog li, hauv ob qho piv txwv, cov kws tshawb fawb tab tom saib yuav ua li cas ib yam uas lawv tuaj yeem tswj tau (kev hloov pauv ywj pheej) yuav ua rau muaj kev hloov pauv hauv lwm yam uas lawv tau soj ntsuam (nyob ntawm qhov sib txawv). Qhov no pab lawv nkag siab txog kev sib raug zoo thiab cov qauv hauv ntiaj teb kev tshawb fawb.
Dab tsi yog Dependent Variable?
Qhov sib txawv ntawm qhov sib txawv yog qee yam hloov pauv thaum koj hloov mus rau lwm yam hu ua qhov hloov pauv ywj pheej hauv kev sim tshawb fawb. Qee tus neeg kuj hu nws tias "cov txiaj ntsig sib txawv" lossis "cov lus teb hloov pauv" vim tias nws nyob ntawm qhov tshwm sim rau qhov hloov pauv ywj pheej.
Thaum cov kws tshawb fawb ua qhov kev sim, lawv ua raws li txoj cai hu ua txoj kev tshawb fawb. Ib txoj cai tseem ceeb tsuas yog hloov ib yam ntawm ib lub sij hawm hauv kev sim. Txhua yam yuav tsum nyob twj ywm tib yam. Qhov no pab cov kws tshawb fawb pom tias qhov kev hloov pauv hauv ib yam li cas, qhov hloov pauv ywj pheej, cuam tshuam rau lwm yam, xws li qhov sib txawv ntawm qhov sib txawv.
Cov kws tshawb fawb tsis ncaj qha los tswj lossis hloov pauv qhov hloov pauv. Hloov chaw, lawv hloov qhov hloov pauv ywj pheej thiab pom dab tsi tshwm sim rau qhov sib txawv ntawm qhov sib txawv. Nws zoo li kev sib raug zoo uas ua rau thiab muaj txiaj ntsig. Cov kws tshawb fawb cia siab tias qhov sib txawv nyob ntawm qhov nce lossis nqis raws li qhov lawv ua rau qhov sib txawv ntawm tus kheej.
Yog li, hauv cov ntsiab lus yooj yim, qhov sib txawv ntawm qhov sib txawv yog qee yam hloov pauv vim tias koj ua dab tsi rau lwm yam hauv kev sim kev tshawb fawb. Cov kws tshawb fawb xav pom cov khoom sib txuas li cas thiab ib yam yuav ua rau lwm yam hloov pauv li cas.
Piv txwv ntawm Dependent Variables
Cia peb tshawb nrhiav cov kev hloov pauv hauv cov ntsiab lus yooj yim siv ob qho piv txwv ntawm lub neej tiag tiag:
- Kev Tshawb Fawb Txog Kev Loj Hlob: Xav txog tias peb tab tom ua ib qho kev sim ua piv txwv saib seb qhov sib txawv ntawm cov chiv cuam tshuam li cas rau kev loj hlob ntawm cov nroj tsuag. Qhov kev hloov pauv ywj pheej, yam peb hloov pauv ntawm lub hom phiaj, yog tus nqi ntawm cov chiv muab rau txhua tsob nroj. Tam sim no, qhov sib txawv nyob ntawm seb peb ntsuas thiab saib - qhov no, nws yog qhov sau tseg ntawm kev loj hlob ntawm txhua tsob nroj. Yog tias peb khaws txhua yam zoo ib yam, xws li cov dej, qhov ntim loj, hnub ci, thiab lub sijhawm loj hlob, peb tuaj yeem hais tau tias cov nroj tsuag txoj kev loj hlob ncaj qha cuam tshuam los ntawm kev ywj pheej sib txawv, uas yog cov chiv.
- Math Test Analysis: Cia peb hais tias peb xav paub yuav ua li cas sib txawv ntawm cov chav kawm algebra cuam tshuam cov tub ntxhais kawm cov qhab nia xeem. Qhov sib txawv ntawm tus kheej ntawm no yog cov tub ntxhais kawm cov kev kawm keeb kwm yav dhau los - txawm tias lawv tau txais chav kawm algebra li niaj zaus lossis chav kawm algebra honors. Qhov sib txawv ntawm qhov sib txawv, ntawm qhov tod tes, yog cov qhab nia uas cov tub ntxhais kawm tau txais hauv qhov kev xeem tus qauv. Peb, raws li cov kws tshawb fawb, tswj tsis tau lossis hloov cov qhab nia xeem no; peb tsuas tuaj yeem soj ntsuam thiab sib piv lawv tom qab xaiv cov tub ntxhais kawm uas muaj keeb kwm kev kawm sib txawv.
Hauv ob qho piv txwv, qhov sib txawv ntawm qhov sib txawv yog qhov peb tab tom saib thiab ntsuas, thiab nws hloov pauv raws li qhov txawv txav uas peb txhob txwm ua. Nws pab peb nkag siab txog qhov ua rau-thiab-tshuaj kev sib raug zoo ntawm cov kev hloov pauv uas peb ua thiab cov txiaj ntsig peb pom.
Independent and Dependent Variables Piv txwv
Hauv kev sim kev tshawb fawb, muaj tej yam uas cov kws tshawb fawb tswj thiab tej yam uas lawv saib. Cia peb rhuav nws nrog qee qhov piv txwv.
Piv txwv 1: Npauj Npaim thiab Teeb
Xav txog ib tug kws tshawb fawb kawm npauj thiab lub teeb. Lawv xav paub seb qhov ci ntawm lub teeb cuam tshuam li cas npauj nyiam rau nws. Tus kws tshawb fawb kho lub teeb ci (yooj yim sib txawv) thiab saib seb npauj teb li cas (nyob ntawm qhov sib txawv).
Piv txwv 2: Noj tshais thiab cov qhab nias xeem
Tam sim no, xav txog cov menyuam kawm ntawv thiab noj tshais. Ib tug neeg xav paub yog tias noj tshais ua rau qhov sib txawv ntawm cov qhab nia xeem. Tus kws sim tswj kev noj tshais (yooj yim sib txawv) thiab saib seb cov qhab nia xeem hloov pauv li cas (nyob ntawm qhov sib txawv). Txawm hais tias tsis muaj kev sib txuas ntawm pluas tshais thiab cov qhab nia, cov txiaj ntsig kev xeem tseem nyob ntawm kev noj tshais.
Piv txwv 3: Tshuaj thiab Ntshav Siab
Hauv lwm qhov kev sim, tus kws tshawb fawb tshawb xyuas seb ib qho tshuaj puas zoo ntawm kev tswj ntshav siab dua lwm qhov. Hom tshuaj yog qhov sib txawv ntawm tus kheej, thiab qhov sib txawv ntawm qhov sib txawv yog tus neeg mob ntshav siab. Txhawm rau ua kom qhov kev sim siab dua, kev tswj hwm qhov sib txawv (ib qho placebo uas tsis muaj cov khoom xyaw nquag) ntxiv. Qhov no yuav pab xyuas seb cov tshuaj twg puas cuam tshuam rau ntshav siab.
Independent thiab Dependent Variables hauv Kev Tshawb Fawb
Hauv kev tshawb fawb, peb feem ntau siv cov kev ywj pheej thiab kev vam meej, tshwj xeeb tshaj yog nyob rau hauv kev sim thiab quasi-experimental kev tshawb fawb. Cia peb saib cov piv txwv ntawm cov lus nug tshawb fawb thiab cov kev sib raug zoo ntawm kev ywj pheej thiab kev vam meej.
- Lub teeb twg yog qhov zoo tshaj plaws rau txiv lws suav loj hlob?
- Independent variable: Hom teeb lub txiv lws suav cog hauv qab
- Nyob ntawm qhov sib txawv: tus nqi ntawm kev loj hlob ntawm cov txiv lws suav cog
- Kev yoo mov tsis sib xws cuam tshuam li cas rau ntshav qab zib?
- Independent variable: Muaj lossis tsis muaj kev yoo mov tsis tu ncua
- Dependent variable: Ntshav qab zib
- Kev Kho Mob Marijuana tuaj yeem txo qhov mob ntev?
- Independent variable: Muaj lossis tsis muaj kev siv tshuaj maj
- Kev hloov pauv raws li: Ntau zaus thiab qhov mob hnyav
- Kev Ua Haujlwm Hauv Chaw Ua Haujlwm puas cuam tshuam rau txoj haujlwm txaus siab?
- Independent variable: Hom chaw ua haujlwm (chaw taws teeb lossis hauv chaw ua haujlwm)
- Dependent variable: Txoj hauj lwm txaus siab rau tus kheej qhia
Thaum soj ntsuam nrog cov ntaub ntawv sim, qhov kev tshuaj ntsuam yuav tsim cov ntaub ntawv txheeb cais thiab pom cov kev tshawb pom. Kev xaiv ntawm qhov kev xeem txheeb cais nyob ntawm hom sib txawv, qib kev ntsuas, thiab tus lej ntawm cov qib tsis sib xws.
Feem ntau, t-xeem or ANOVAs yog ua hauj lwm los txheeb xyuas cov ntaub ntawv thiab teb cov lus nug tshawb fawb. Cov kev ntsuam xyuas no pab txhawm rau txiav txim siab thiab nkag siab txog kev sib raug zoo ntawm kev ywj pheej thiab kev vam meej.
Kawm Qhia Sib Sib Sib Ceg Independent thiab Dependent Variables
Txhawm rau paub qhov txawv ntawm kev ywj pheej thiab kev hloov pauv, ua raws li cov lus qhia yooj yim no:
- Manipulated los yog Observed: Ua ntej, xav txog seb qhov kev hloov pauv tuaj yeem hloov pauv lossis xaiv los ntawm cov kws tshawb fawb (manipulated) lossis yog tias nws tsuas yog saib thiab ntsuas thaum lub sijhawm sim (saib). Cov kev hloov pauv uas cov kws tshawb fawb tswj tau ib txwm muaj kev ywj pheej. Cov kev hloov pauv uas tau pom thiab sau tseg yog nyob ntawm. Txawm hais tias cov kws tshawb fawb tsis tuaj yeem tswj hwm cov kev hloov pauv, lawv tseem raug kho raws li kev ywj pheej vim tias lawv cuam tshuam rau qhov sib txawv.
- Daim duab: Xav txog kev npaj qhov sib txawv ntawm daim duab nrog lub dav hlau XY. Cov kev hloov pauv ywj pheej, cov uas koj tuaj yeem hloov pauv, feem ntau mus rau ntawm X-axis (kab rov tav). Cov kev hloov pauv, cov txiaj ntsig tau cuam tshuam los ntawm kev hloov pauv, mus rau ntawm Y-axis ( ntsug).
- Ib Hom Thib Peb - Confounding Variables: Qee lub sij hawm muaj peb hom kev sib txawv uas tsis muaj kev ywj pheej lossis nyob ntawm tab sis tseem tuaj yeem cuam tshuam nrog cov txiaj ntsig - cov no yog hu ua confounding variables. Lawv cuam tshuam qhov kev sim hauv txoj hauv kev uas cov kws tshawb fawb yuav tsis xav txog, zoo li tsis tau pom dua qhov txawv txav ywj pheej. Kev txheeb xyuas qhov sib txawv tsis yog ib qho kev xaiv meej meej ntawm kev ywj pheej thiab nyob ntawm; qee qhov sib txawv, zoo li qhov sib txawv ntawm qhov sib txawv, tsis haum zoo rau hauv cov pawg.
Sau ntawv cia Ncua