Tau ntau pua xyoo, cov neeg los ntawm ntau qhov chaw tau pauv khoom hla ciam teb. Qhov kev sib pauv no, hu ua "globalization," tau hloov zuj zus los ntawm lub sijhawm qub, zoo li Silk Roads, mus rau kev lag luam tsis ntev los no xws li NAFTA. Globalization yog hais txog ntau tshaj li cov khoom lag luam xwb. Nws koom nrog yuav ua li cas lub teb chaws, kev lag luam, thiab cov neeg thoob ntiaj teb sib txuas thiab ua haujlwm ua ke. Hauv tsab xov xwm no, peb yuav saib seb lub ntiaj teb no ua haujlwm li cas, suav nrog nws qhov zoo thiab qhov tsis zoo.
Xav txog lub ntiaj teb uas cov khoom los ntawm ib lub teb chaws raug muag hauv ntau lwm tus. Qhov ntawd yog globalization hauv kev nqis tes ua! Nws tsis yog hais txog kev yuav thiab muag; nws kuj yog hais txog kev sib koom tswv yim, kab lis kev cai, thiab technologies.
Globalization tshwm sim nyob rau hauv ntau txoj kev. Ib qho yog los ntawm kev cog lus ua lag luam thoob ntiaj teb, zoo li NAFTA, qhov twg cov teb chaws pom zoo ua kom yooj yim rau kev lag luam nrog ib leeg. Lwm txoj hauv kev yog los ntawm kev siv thev naus laus zis, xws li internet, uas tso cai rau tib neeg txuas tam sim ntawd thoob plaws tebchaws.
Tab sis globalization tsis yog tsis muaj kev sib tw. Nws tuaj yeem cuam tshuam rau txoj haujlwm, kab lis kev cai, thiab ib puag ncig. Qee tus txhawj xeeb nws yuav muaj txiaj ntsig rau qee lub tebchaws ntau dua li lwm tus.
Kev nkag siab txog kev ua haujlwm thoob ntiaj teb li cas suav nrog kev tshawb nrhiav nws qhov cuam tshuam rau kev lag luam, kev lag luam, thiab lub ntiaj teb tag nrho. Nws zoo li nthuav tawm qhov kev sib tw loj uas txuas peb txhua tus thoob plaws ntiaj teb.
Globalization yog dab tsi?
Globalization yog hais txog kev sib txuas ntawm cov teb chaws thoob plaws ntiaj teb los ntawm kev lag luam thiab kev nqis peev. Nws zoo li lub vev xaib loj txuas kev lag luam ua ke. Thaum lub ntiaj teb no tau nyob ib puag ncig ntev heev, txoj kev uas peb pom hnub no tau pib hauv 1800s. Qhov kev hloov pauv no tau tshwm sim thaum Lub Yim Hli Kev Lag Luam thaum tej yam xws li tsheb ciav hlau, steamships, thiab xov tooj tuaj nrog. Cov kev tsim kho no tau ua kom yooj yim rau cov teb chaws ua haujlwm ua ke kev lag luam.
Tab sis tsis yog txhua tus yog tus kiv cua ntawm globalization. Qee lub tebchaws nyiam kev tiv thaiv, uas txhais tau tias lawv xav tiv thaiv lawv tus kheej kev lag luam los ntawm kev sib tw txawv teb chaws. Lawv ua qhov no los ntawm kev teeb tsa kev lag luam, xws li se rau cov khoom lag luam.
Globalization tsis yog hais txog kev yuav thiab muag khoom xwb. Nws kuj tseem hais txog kev sib tham tswv yim thiab ua haujlwm ua ke ntawm cov haujlwm loj. Qee lub sij hawm nws zoo heev vim nws tuaj yeem nqa ntau txoj kev xaiv thiab tus nqi qis rau yam peb xav tau. Lwm lub sijhawm, nws nyuaj vim nws tuaj yeem ua rau nws nyuaj rau cov lag luam hauv zos sib tw. Ob qho tib si globalization thiab kev tiv thaiv muaj lawv qhov zoo thiab qhov tsis zoo, thiab lub teb chaws feem ntau sib cav tswv yim seb qhov twg yog qhov zoo tshaj plaws rau lawv txoj kev lag luam.
Peb qhov piv txwv piav qhia txog Globalization
Globalization yog hais txog yuav ua li cas lub teb chaws thoob ntiaj teb sib txuas thiab ua haujlwm ua ke. Nov yog peb qhov piv txwv uas qhia tias lub ntiaj teb no ua haujlwm li cas thiab qhov kev sib txuas no tshwm sim li cas:
- Cov koom haum Intergovernmental: Globalization ua haujlwm los ntawm kev ua kom muaj kev tsim cov koom haum thoob ntiaj teb los ntawm kev pom zoo ntawm ntau lub teb chaws. Piv txwv li, European Union, United Nations, World Bank, World Trade Organization (WTO), thiab International Monetary Fund (IMF) yog cov piv txwv ntawm cov koom haum zoo li no. Lawv ua haujlwm rau cov teeb meem thoob ntiaj teb xws li kev lag luam, nyiaj txiag, thiab kev thaj yeeb nyab xeeb.
- Intergovernmental Treaties: Ntau lub teb chaws kos npe rau kev cog lus lossis kev lag luam cov cai los txhawb kev lag luam thoob ntiaj teb thiab kev nqis peev. Cov ntawv cog lus no, hu ua kev sib cog lus pub dawb, ua kev lag luam yooj yim dua. Piv txwv suav nrog North American Dawb Kev Pom Zoo Kev Lag Luam (NAFTA) thiab Comprehensive Economic thiab Trade Agreement (CETA).
- Kev Koom Tes Ntau Ua Haujlwm: Cov no yog cov tuam txhab ua haujlwm hauv ntau lub tebchaws. Globalization tso cai rau cov tuam txhab lag luam no ua lag luam thoob ntiaj teb. Piv txwv li, loj US corporations tuaj yeem muag lawv cov khoom hauv Mexico, Europe, thiab Tuam Tshoj vim tias muaj kev lag luam thoob ntiaj teb.
Cov piv txwv no qhia txog tias lub ntiaj teb no cuam tshuam li cas rau kev sib raug zoo thoob ntiaj teb, kev lag luam, thiab kev lag luam thoob plaws ntiaj teb, tsim kev sib raug zoo ntawm cov teb chaws.
Qhov zoo ntawm Globalization thiab nws cuam tshuam rau kev lag luam
Globalization muaj ntau yam zoo rau lub teb chaws kev lag luam. Nws tsis yog hais txog cov khoom txav mus thoob ntiaj teb - nws yog hais txog yuav ua li cas nws tsim kev lag luam thiab tib neeg lub neej.
Ib qho txiaj ntsig tseem ceeb yog nws qhov kev txhawb nqa rau kev loj hlob ntawm kev lag luam. Thaum lub teb chaws koom nrog kev lag luam thoob ntiaj teb los ntawm kev lag luam khoom lag luam, sib koom siv thev naus laus zis, thiab sib pauv cov ntaub ntawv, nws ua rau kev txhim kho kev lag luam tag nrho. Qhov kev loj hlob no txhais ua kev ua neej nyob zoo dua qub, cov nyiaj tau los ntau dua, kev muaj nyiaj ntau ntxiv, thiab feem ntau, txo qis kev txom nyem, txhim kho kev noj qab haus huv ntawm tag nrho lub tebchaws.
Tsis tas li ntawd, globalization ua rau kev tsim khoom siv nyiaj ntau dua. Cov lag luam tau txais kev nkag mus rau kev lag luam dav dav, uas txhais tau tias lawv tuaj yeem tsim cov khoom lag luam zoo dua thiab ntawm cov nqi sib txawv, ua raws li kev xav tau ntawm cov neeg siv khoom sib txawv.
Lwm qhov yog kev txhawb nqa kev sib koom tes. Thaum cov teb chaws koom nrog kev lag luam thoob ntiaj teb thiab kev nqis peev, lawv vam khom ib leeg rau cov khoom tshwj xeeb thiab kev pabcuam. Qhov kev ywj pheej no txhawb nqa kev sib koom tes thiab kev txhawb nqa ntawm cov tebchaws.
Tsis tas li ntawd, globalization coj cov cib fim rau cov teb chaws uas muaj nyiaj tsawg. Cov tuam txhab tuaj yeem hloov lawv cov khoom lag luam los ntawm cov cheeb tsam tus nqi siab mus rau cov teb chaws uas txo cov nqi tsim khoom, nqa kev ua haujlwm, kev nce qib thev naus laus zis, thiab kev cia siab nyiaj txiag rau cov chaw uas muaj peev txheej tsawg.
Hauv cov ntsiab lus, globalization tsis yog kev lag luam xwb; nws yog ib qho kev txhawb rau kev loj hlob ntawm kev lag luam, kev koom tes, thiab kev sib raug zoo thoob plaws ntiaj teb.
Qhov tsis zoo ntawm Globalization Thiab Nws cuam tshuam rau kev lag luam
Globalization, kev sib cuam tshuam ntawm kev lag luam thoob ntiaj teb, coj ob qho txiaj ntsig thiab qhov tsis zoo. Thaum nws txhawb nqa kev loj hlob ntawm kev lag luam, nws kuj tseem muaj teeb meem:
1. Txoj kev loj hlob tsis sib xws: Ntiaj teb no kev lag luam txhawb kev lag luam tab sis nyiam cov teb chaws nplua nuj dua li kev txhim kho. Qhov kev tsis txaus ntseeg no txhais tau hais tias cov tebchaws muaj nyiaj tau txais txiaj ntsig ntau dua, ua rau cov tebchaws tsim kho tom qab.
2. Kev poob qis ntawm kev lag luam hauv zos: Txoj cai txhawb kev lag luam thoob ntiaj teb feem ntau tau txais txiaj ntsig zoo rau cov tuam txhab loj nrog cov peev txheej loj, cuam tshuam cov lag luam me hauv zos. Piv txwv li, ib lub zej zog burger sib koom ua ke tuaj yeem tawm tsam tawm tsam ntau lub teb chaws burger loj heev uas siv cov khoom siv thoob ntiaj teb rau kev sib tw nqi.
3. Heightened Risk ntawm Ntiaj Teb Recessions: Interdependent kev lag luam tuaj yeem ua rau muaj kev lag luam poob qis. Yog tias ib lub teb chaws ntsib kev kub ntxhov nyiaj txiag, nws tuaj yeem tsim tawm cov kev tawm tsam cuam tshuam rau ntau lub teb chaws ib txhij, uas yuav ua rau muaj kev kub ntxhov thoob ntiaj teb.
4. Kev siv nyiaj pheej yig: Globalization tso cai rau cov tuam txhab los coj mus rau hauv kev lag luam pheej yig dua hauv cov teb chaws tsim, txhawb kev ua haujlwm nyob rau ntawd. Txawm li cas los xij, qhov no tsis yog ib txwm txhais rau kev loj hlob ntawm kev lag luam hauv cov cheeb tsam ntawd.
5. Kev khiav hauj lwm: Ntau dua li tsim cov haujlwm ntau dua, kev lag luam thoob ntiaj teb hloov pauv lawv los ntawm cov teb chaws tus nqi siab mus rau cov nqi qis dua. Qhov no ua rau poob haujlwm hauv cheeb tsam tus nqi siab vim tias kev tsim khoom txav mus txawv tebchaws, cuam tshuam rau kev ua haujlwm hauv zos.
Zuag qhia tag nrho, thaum globalization tsav lub ntiaj teb no kev koom ua ke thiab kev nthuav dav kev lag luam, nws cov downsides qhia txog qhov xav tau ntawm cov kev cai sib npaug uas xav txog kev txaus siab ntawm ob qho tib si tsim thiab kev lag luam.
Sau ntawv cia Ncua